Locatie:Het klooster Mariëngaarde - Datering:c.1230 - Opdracht:De vita is opgedragen aan Gerthrud van Driesem, eertijds priorin van Bethlehem, en Bernild. De tekst is overgeleverd in een laat-middeleeuws afschrift, het Brusselse handschrift, dat ook levensbeschrijvingen van vier latere abten van het Hallumer klooster bevat, de Vita Siardi en de Vita Sibrandi, Iarici, Etelgeri (NL0143-144), naast een Vita Norberti, een Vita Hermanni Joseph (Steinfeld) en een korte kloostergeschiedenis (NL0510). De Vita Fretheryci wordt in dit handschrift gevolgd door een berijmd gebed op Fretherycus en een acrostichon die de naam van de kopiist Paulus Gisberti weergeeft

/

Fretherycus (Frederik) was de stichter en eerste abt (1163-1175) van het klooster Mariëngaarde bij Hallum.

Fretherycus (Frederik), zoon van Dodo en Swithberga, werd in het Friese Hallum geboren. Zijn vader overleed jong en zijn moeder zorgde ervoor dat hij een goede opleiding genoot. Hij studeerde in Munster en na zijn priesterwijding werd hij pastoor in Hallum. Na de dood van zijn moeder vroeg hij de bisschop van Utrecht hem kanunnik te maken en hem toe te staan een kloostergemeenschap te stichten. Ter voorbereiding verbleef hij eerst enige tijd in het klooster Mariënweerd aan de Linge. In 1163 bouwde hij bij Hallum een kapel ter ere van Maria en Sint Jan de Evangelist. De toeloop van mannen en vrouwen tot de nieuwe stichting was zo groot dat hij al spoedig besloot de vrouwen elders onder te brengen, in een huis dat hij Bethlehem noemde. Ten slotte bewerkstelligde Frederik dat de abt van het praemonstratenzerklooster te Steinfeld de paterniteit over zijn stichtingen op zich nam. Na zijn dood vonden er door zijn toedoen wonderen plaats.

Sibrandus Leo, Vita et res gestae abbatum horti Divae Virginis, seu Mariengard, apud Frisios (Sibrandus Leo, Vita et res gestae abbatum horti Divae Virginis, seu Mariengard, apud Frisios (NL0146).)
Vita Frederici (Vita Frederici (NL0055).-- Sibrandus Leo, Vita et res gestae abbatum horti Divae Virginis, seu Mariengard, apud Frisios (NL0146).)

(Niet opgegeven) E. BRUNA, Het leven van den zaligen Frederik van Hallum (Leeuwarden 1947). Frisia Catholica 10. H.TH.M. LAMBOOIJ, J.A. MOL ed. en vert. m.m.v. M. GUMBERT-HEPP en P.N. NOOMEN, Vitae Abbatum Orti Sancte Marie. Vijf abtenlevens van het klooster Mariëngaarde in Friesland, (Hilversum, Leeuwarden 2001) 133-241. J. DOUMA,'It libben fen Frederik (Vita Fretherici)', in: Yn ús eigen tael 16 (1924) en 17 (1925) passim.

LAMBOOIJ (H.TH.M.), MOL (J.A.) ed. en vert. Vitae Abbatum Orti Sancte Marie. Vijf abtenlevens van het klooster Mariëngaarde in Friesland, (Hilversum, Leeuwarden 2001) 132-240
WYBRANDS (A. W.), Gesta abbatum Orti Sancte Marie. Gedenkschriften van de abdij Mariëngaarde in Friesland. Naar het te Brussel bewaarde handschrift uitgegeven met inleiding, aantekeningen en register (Leeuwarden 1879) 1-74

BACKMUND (N.), 'Frédéric de Mariengaarde', in: Dictionnaire d'histoire et de géographie ecclésiastiques, 19 (Paris, 1977) 1169
BACKMUND (N.), Die mittelalterlichen Geschichtsschreiber der Prämonstratenserordens, Bibliotheca analectorum praemonstratensium, 10 (Averbode, 1972) 156-168
Bibliotheca Hagiographica Latina 3149
BRUCH (H.), Supplement bij de Geschiedenis van de Noord-Nederlandsche geschiedschrijving in de Middeleeuwen (Haarlem, 1956) 23
BRUCH, Friese kronieken, 8
CARASSO-KOK (M.), Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen. Heiligenlevens, annalen, kronieken en andere in Nederland geschreven verhalende bronnen (Bibliografische reeks van het Nederlands Historisch Genootschap) ('s-Gravenhage, 1981) no 28
CHEVALIER (U.), Répertoire des sources historiques du Moyen-age. Bio-bibliographie (Paris, 1877-1886. 1888) 1602, 4235.
DE BOER (D.E.H.), 'Mirakels mooi. Groningers en wonderen in de dertiende tot vijftiende eeuw', in: D.E.H. De Boer, R.I.A. Nip, R.W.M. Van Schaïk, eds. Het Noorden in het midden. Opstellen over de geschiedenis van de Noord-Nederlandse gewesten in Middeleeuwen en Nieuwe Tijd : Aangeboden Aan Dr. F.J. Bakker Ter Gelegenheid Van Zijn Afscheid Als Docent in De Middleeeuwse Geschiedenis Aan De Rijksuniversiteit Te Groningen (Assen, 1998) 206
DE GAIFFIER (B.), 'Un thème hagiographique: mer ou fleuve traversé sur un manteau', in: Analecta bollandiana, 99 (1981) 42125
HEENE (K.), 'Ad sanguinis effusionem', in: Queeste, 6 (1999) 44562
HOVINGA (F.), ‘De weg van alle vlees. Sterven en dood in de dertiende eeuw in Friesland’, in: Madoc, 17 (2003) 66-75
KALMA (J.J.), Frederik van Hallum, dromer en doener (c.1125-3 maart 1175) (Leeuwarden 1978)
KLINKENBORG (M.), 'Einige Bemerkungen zur Überlieferung der Gesta abbatum Orti S. Marie', in: Emder Jahrbuch, 12 (1897) 151-158
KOCH (K.), HEGEL (E.), Die Vita des Prämonstratensers Hermann Joseph von Steinfeld: ein Beitrag zur Hagiographie und zur Frömmigkeitsgeschichte des Hochmittelalters (Köln, 1958)
LAMBOOIJ (H.T.M.), 'Hagiografie in een Fries klooster', in: S. Van De Perre, ed. Omgang met norbertijner heiligen. Achtergronden en vormgeving van de heiligenverering in de orde van Prémontré (Brussel 1998) 31-50
LAMBOOIJ (H.T.M.), MOL (J.A), ed. en vert. Vitae Abbatum Orti Sancte Marie. Vijf abtenlevens van het klooster Mariëngaarde in Friesland, (Hilversum/Leeuwarden, 2001) 35-43
MOL (J.A.), ‘Friese krijgers en de kruistochten’, in: Jaarboek voor middeleeuwse geschiedenis, 4 (2001) 86-117 (passim)
MOL (J.A.), De Friese Huizen van de Duitse Orde. Nes, Steenkerk en Schoten en hun plaats in het middeleeuwse Friese kloosterlandschap, Fryske Akademy (Leeuwarden, 1991) 49-51
MULLER (S.), Lijst van Noord-Nederlandsche kronijken, met opgave van bestaande handschriften en litteratuur (Utrecht, 1880) 80-81
OLDENHOF (H.), in: P.J. Margry, C. Caspers, eds. Bedevaartplaatsen in Nederland 1 (Amsterdam, Hilversum 1997) 417-421
PLATELLE (H.), 'Le ministère pastoral dans une paroisse de Frise au XIIe siècle d'après la vie de Frédéric de Hallum ( 1175), prêtre séculier, puis chanoine prémontré', in: Le clerc séculier au Moyen Age (Paris, 1993) 81-99
POST (R.R.), Kerkgeschiedenis van Nederland in de Middeleeuwen, II (Utrecht, 1957) 243
POST (R.R), Kerkgeschiedenis van Nederland in de Middeleeuwen, I (Utrecht, 1957) 242;
POTTHAST (A.), Repertorium Fontium Historiae Medii Aevi, IV (Roma, 1962-) 738.
ROMEIN (J.M.), Geschiedenis van de Noord-Nederlandsche geschiedschrijving in de middeleeuwen: bijdrage tot de beschavingsgeschiedenis (Haarlem, 1932) 66-69
VAN DEN ELSEN (G.), Leven van den zaligen Fredericus van Hallum. Stichter der Abdij Mariëngaard in Friesland (Oosterhout, 1893) 40154
WATERBOLK (H.T.), in: Geschiedenis van Friesland, 639-642
WATTENBACH (W.), Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter bis zum Mitte des dreizehnten Jahrhunderts, 2 (Berlin, 1893-1894) 431
WUMKES (D.A.), ed. Sibrandus Leo's Abtenlevens der Friesche kloosters Mariëngaard en Lidlum (Bolsward, 1929) xxx-xxi
WYBRANDS (A. W.), De abdij Bloemhof te Wittewierum in de dertiende eeuw. Bijdragen tot de geschiedenis van kerk en beschaving in Nederland (Amsterdam, 1883) 13-25
WYBRANDS (A.W.), ed. Gesta abbatum Orti Sancte Marie. Gedenkschriften van de abdij Mariëngaarde in Friesland. Naar het te Brussel bewaarde handschrift uitgegeven met inleiding, aantekeningen en register (Leeuwarden, 1879) XVII-XVIII