narrative sources
Print | Sluit venster | NaSo 1 van 1
NL0262
Den oerspronck, beghinsel ende generatie der baenreheeren van Arckel
16e (?) eeuw
Genealogieën
Kronieken
Nederlands
Dioc. Utrecht
INCIPIT
Dat landt van Arckel is hyer voortyts...
EXPLICIT
...besittent tot noch toe.
Geslacht: M- Bio: -Status auteur (orde, functie):
REDACTIE
Locatie:Graafschap Holland(?) - Datering:de kroniek maakt deel uit van een reeks adelskronieken uit de eerste helft van de 16de eeuw (NL0260) - Opdracht: /
OMVANG
/
CONTEXT
Ook in de in het Latijn geschreven reeks adelskronieken (NL0259), komt een kroniek van de heren van Arkel voor. Daarnaast bevat de door Willem van Berchen geschreven codex eveneens een kroniek van Arkel (NL0297). Theodericus Pauli gaat in zijn Chronicon (NL0278, NL0279) uitvoerig in op dit geslacht; dit gebeurt minder uitvoerig in zijn Chronicon universele (T017). Tenslotte is er de aan hem toegeschreven Kronijcke des lants van Arekel ende der stede van Gorcum (NL0281). De afstamming van de heren van Arkel wordt in de hierboven genoemde kronieken op verschillende wijze aangegeven. De kroniek bij Willem van Berchen stemt hierin overeen met de hier behandelde kroniek. De kroniek in de reeks adelskronieken, die in het Latijn is geschreven, voert de afstamming terug tot Heyneman, die ten tijde van Dirk II, graaf van Holland (c.970-988), uit Hongarije naar Holland kwam (NL0259). Een derde groep, waarin de aan toegeschreven kroniek, noemt Hercules Alemannus uit Troje stamvader en verhaalt eveneens de sage van de zwaan (zie hierover Blöte, 1906).
INHOUD
Kroniek van de heren van Arkel, tot c.1470, waarin de afkomst van de heren teruggaat tot Troje en de sage van de zwaan wordt verteld, die een voorvader van de van Arkels naar het dorp Arkel leidde, zie ook de kroniek bij Willem van Berchen (NL0297).
BRONNEN
INVLOED
MANUSCRIPTEN
VERTALINGEN
EDITIES
ANDRIESSEN (W. F.), Historia dominorum de Teysterband, Arckel, Egmonda, Brederoede, IJsselsteyn etc. (Purmerend 1933, diss. Amsterdam) 132-147
LITERATUUR
ANDRIESSEN (W. F.), ed. (bespreking door W. A. BEELAERTS (VAN BLOKLAND) XXI-XXVI
CARASSO-KOK (M.), Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen. Heiligenlevens, annalen, kronieken en andere in Nederland geschreven verhalende bronnen (Bibliografische reeks van het Nederlands Historisch Genootschap) ('s-Gravenhage, 1981) nos 158 en 149
JANSE (A.), ‘Hollandse Adelskronieken’, in: G. Dunphy, ed. The Encyclopedia of the Medieval Chronicle (Leiden/Boston, 2010) 811-812
JANSE (A.), Ridderschap in Holland. Portret van een adellijke elite in de late Middeleeuwen (Hilversum, 2001)
LULOFS (M.), 'Die van Brero heeft men eens gesien. De Brederode-kroniek van Jan van Leyden (ca. 1485)', in: B. Ebels-Hoving, C.G. Santing, C.P.H.M. Tilmans, eds. Genoechlicke ende lustige historiën. Laatmiddeleeuwse geschiedschrijving in Nederland (Hilversum 1987) 79-100
PORCK (T.), ‘Een Rijnlandse serie adelskronieken (1533-1542). Het zogenaamde ‘Voorste Haagsche Handschrift’’, in: Millennium: tijdschrift voor middeleeuwse studies, 20 (2006) 44-62
VAN BERESTEYN (E.A.), Genealogisch Repertorium, 2 dln., bijgewerkt tot 1970 door H. L. KRUIMEL ('s-Gravenhage 1972)
WAALE (M.J.), 'Pauli en het auteurschap van de Kronijcke des lants van Arckel', in: Tijdschrift voor Geschiedenis, 105 (1992) 166-192
WAALE (M.J.), De Arkelse oorlog 1401-1412. Een politieke, krijgskundige en economische analyse (Hilversum 1990) 34-65
LINKS
Desiderata:
De samenhang tussen al deze kronieken moet nader onderzocht worden, alsmede de relatie tot de tweede redactie van de Hollandse kroniek van Jan Gerbrandszoon van Leiden (NL0285), waarin óók een aantal adelskronieken is opgenomen.

Naam van de Medewerker:
Renée Nip

Update:
2011-03-04 11:22:05