narrative sources
Print | Sluit venster | NaSo 1 van 1
NL0315
Van den doechden der susteren van Diepenveen
Kroniek van het klooster te Diepenveen
Zusterboek van het klooster te Diepenveen
16e eeuw
Historiën-Gesta
Kronieken
Nederlands
Dioc. Utrecht
INCIPIT
In den namen des Vaders, des Soens ende des Hillighen Ghiestes...
EXPLICIT
...ende is begrauen in die noert sijt vanden vrithof.
Geslacht: V- Bio: zuster van het klooster te Diepenveen.-Status auteur (orde, functie): Augustijnerkoorheren (CSA)
REDACTIE
Locatie:Diepenveen, S. Maria en S. Agnes-Klooster (Windesheimer kanunikkessen) - Datering:Verzameling van levensbeschrijvingen van Diepenveense zusters, voltooid in 1524. Het handschrift gaat terug op Middelnederlandse en Latijnse viten, die enkele malen zijn gebundeld Slechts twee handschriften zijn bewaard gebleven (DV en D (zie NL0303)). Alleen de Diepenveense versie van het zusterboek heeft een proloog en een epiloog. De viten in de Diepenveense versie zijn ongeveer eenderde langer dan die in de versie uit het Meester-Geertshuis (zie NL0303). Bovendien telt de Diepenveense versie meer viten dan de versie uit het Meester-Geertshuis - Opdracht: /
OMVANG
/
CONTEXT
In 1400 stichtte Johannes Brinckerinck een zusterhuis te Diepenveen, speciaal bedoeld voor rijke vrouwen en weduwen, die volgens de statuten niet mochten worden opgenomen in het Meester-Geertshuis te Deventer. In 1407 werden de beide zusterhuizen juridisch gescheiden en kreeg Johannes Brinckerinck toestemming om het huis in Diepenveen om te vormen tot klooster. In 1408 werden de eerste zusters ingekleed en in 1412 sloot het klooster zich aan bij het Kapittel van Windesheim. Enkele zusters verbleven enige tijd in Hilwartshausen i.v.m. de hervorming van dit Duitse klooster.
INHOUD
Zusterboek uit het S. Maria en S. Agnes-Klooster te Diepenveen, bestaande uit vijftig viten van zusters en een levensbeschrijving van de eerste rector Johannes Brinckerinck (1359-1419), alsook de stichting van het klooster Hilwartshausen ten tijde van Karel de Grote (zie voor de inhoud Bollmann 609-613).
BRONNEN
INVLOED
MANUSCRIPTEN
VERTALINGEN
(Latijn)
(Latijn) gedeeltelijk: handschrift Brussel, KB : 8849-59
(Nederlands) gedeeltelijk: W. SCHEEPSMA, Hemels verlangen (Amsterdam 1993).
EDITIES
LITERATUUR
Bibliotheca Neerlandica Manuscripta
BREURE (L.), 'Männliche und weibliche Ausdrucksformen in der Spiritualität der Devotio Moderna', in: P. Dinzelbacher, D.R. Bauer, eds. Frauenmystik im Mittelalter (Ostfildern 1985) 231-255
BREURE (L.), Doodsbeleving en levenshouding. Een historisch-psychologische studie betreffende de Moderne Devotie in het IJsselgebied in de 14e en 15e eeuw (Hilversum 1987, Middeleeuwse Studies en Bronnen V) 49
CARASSO-KOK (M.), Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen. Heiligenlevens, annalen, kronieken en andere in Nederland geschreven verhalende bronnen (Bibliografische reeks van het Nederlands Historisch Genootschap) ('s-Gravenhage, 1981) no 135
CASPERS (C.), 'Sint Agnes als katalysator. Een jonge Romeinse martelares vertelt over de spiritualiteit van de zusters van Diepenveen', Trajecta, 11 (2002) 18-40 (29-37)
GEURTS (A.J.) e.a., eds. Moderne devotie. Figuren en facetten. Tentoonstelling ter herdenking van het sterfjaar van Geert Grote 1384-1984 (Nijmegen 1984) nr. 74
HANSELAER A., DEPLOIGE J., ' Van groeter bannicheit hoers herten. De conditionering van de alledaagse gevoelswereld in vrouwelijke gemeenschappen uit de laatmiddeleeuwse Moderne Devotie', Tijdschrift voor Geschiedenis 126 (2014) 480-499
HEENE (K.), ‘Hagiografisch herschrijven in de 15de eeuw? De casus Johannes Brinckerinck (†1419)’, Ons Geestelijk Erf, 79 (2005-2008) 252-284
HEENE (K), 'Bedachtzame vroomheid? De mystieke en paramystieke begenadiging in de biografieën van de moderne devoten', Ons geestelijk erf, 83 (2012) 324-354
JONGEN (L.), SCHEEPSMA (W.), 'Wachten op de hemelse bruidegom. De Diepenveense nonnenviten in literair-historisch perspectief', in: Th. Mertenss e.a., eds. Boeken voor de eeuwigheid. Middelnederlands geestelijk proza (Amsterdam 1993, Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen 8) 295-317, 467-476
KOORN (F.W.J.), 'Hollandse nuchterheid? De houding van de Moderne Devoten tegenover vrouwenmystiek en ascese', Ons Geestelijk Erf, 66 (1992) 97-114
KÜHLER (W.J.), 'De betrouwbaarheid der geschiedschrijving van Thomas a Kempis', in: Nederlands Archief voor Kerkgeschiedenis, 25 (1932) 50
KÜHLER (W.J.), Johannes Brinckerinck en zijn klooster te Diepenveen (Rotterdam 1908, diss. Amsterdam) IX-XI, 299-301, app. I, 341-352
MERTENS (T.), 'Het Diepenveense zusterboek als exponent van gemeenschapstichtende kloosterliteratuur', in: W. Scheepsma, ed. Het ootmoedig fundament van Diepenveen. Zeshonderd jaar Maria en Sint-Agnesklooster (Kampen, 2002, Publicaties van de IJsselacademie nr. 152) 77-94
MERTENS (T.F.C.), Hendrik Mande (?-1431). Teksthistorische en literairhistorische studies (Nijmegen 1986) 137-138
RALEY (J.M.), ' A Revised Chronology for the Inquisitors of the Brothers and Sisters of the Common Life, ca. 1393-1409', Ons geestelijk erf, 83 (2012) 57-95
SCHEEPSMA (W.), ' 'Verzamelt de overgebleven brokken, opdat niets verloren ga'. Over Latijnse en Middelnederlandse levensbeschrijvingen uit de sfeer van de Moderne Devotie', in: P. Wackers e.a., eds. Verraders en bruggenbouwers. Verkenningen naar de relatie tussen Latinitas en Middelnederlandse letterkunde (Amsterdam 1996, Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen 15) 211-238, 334-346
SCHEEPSMA (W.), 'For hereby I hope to rouse some piety': Books of Sisters from Convents and Sister-Houses associated with the Devotio Moderna in the Low Countries', in: L. Smith, J.H.M. Taylor, eds. Women, the Book and the Godly: Selected Proceedings of the St Hilda's Conference, 1993 (Cambridge, 1995) 27-40
SCHEEPSMA (W.), 'Johannes Brinckerinck en de stichting van het Regularissenklooster Diepenveen in 1400', in: IJsselacademie 23 (2000) 41456
SCHEEPSMA (W.), 'Lezen tegen de duivel. De geestelijke lectuur van Katharina van Naaldwijk', in: Literatuur, 15 (1998) 224-230
SCHEEPSMA (W.), 'Trije froulju út Fryslân yn it ferneamde kleaster Diepenveen', in: De Vrije Fries, 75 (1995) 19-36
SCHEEPSMA (W.), 'Zusterboeken. Bijzondere bronnen voor de Moderne Devotie', in: M. VAN DIJK, A. MULDER-BAKKER, Het zaad der Middeleeuwen (Amsterdam 1996, Jaarboek voor Vrouwengeschiedenis 16) 153-170
SCHEEPSMA (W.), Deemoed en devotie. De koorvrouwen van Windesheim en hun geschriften (Amsterdam 1997, Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen 17)
STOOKER (K.), VERBEIJ (T.), Collecties op orde. Middelnederlandse handschriften uit kloosters en semi-religieuze gemeenschappen in de Nederlanden. 2 dln (Leuven, 1997) nr. 388
VAN DER VEEN (J.), 'Het Diepenveense manuscript supplement 198 van de Athenaeumbibliotheek te Deventer', in: Versl. en Med. Overijsselsch Regt en Geschiedenis, 91 (1976) 28-42
VAN DIJK (M.), 'En zuster Jutte lachte... Vroom en vrouwelijk in het zusterboek', in: W. Scheepsma, ed. Het ootmoedig fundament van Diepenveen. Zeshonderd jaar Maria en Sint-Agnesklooster (Kampen, 2002, Publicaties van de IJsselacademie nr. 152) 95-112
VAN DIJK (M.), 'Miracles and visions in Devotio moderna biographies', Studies in church history, 41 (2005), 239-248
VAN DIJK (M.), ‘Disciples of the Deep Desert: Windesheim Biographers and the Imitation of the Desert Fathers’, in: Church History and Religious Culture, 86 (2006) 257-289
VAN ENGEN (J.), ‘Communal Life: The Sister-Books’, in: A. Minnis, R. Voaden, eds. Medieval Holy Women in the Christian Tradition c. 1100- c. 1500 (Turnhout, 2010) 105-131 (110-111, 123-124)
VAN ENGEN (J.), Sisters and Brothers of the Common Life. The Devotio Moderna and the World of the Later Middle Ages (Philadelphia, 2008)
WIERDA (L.) en KOK (I.), Middeleeuwse handschriften uit het klooster Diepenveen. Catalogus bij de tentoonstelling van 15 mei t/m 1 september 2000 in het Stadsarchief Deventer van boeken afkomstig van het kooster Diepenveen, nu in de Atheneumbibliotheek Deventer (Deventer 2000) nr. 13
LINKS
Desiderata:


Naam van de Medewerker:
Jelma Hoekstra

Update:
2014-02-07 16:20:53