narrative sources
Print | Sluit venster | NaSo 1 van 1
NL0365
Cronica Floridi Horti (Emonis)
13e eeuw
Annalen
Kronieken
Latijn
Dioc. Munster
Groninger Ommelanden
INCIPIT
Fuit vir quidam moribus...
EXPLICIT
... multis vanitatibus se immergit.
Geslacht: M- Bio: eerste abt van Wittewierum. De schrijver wordt genoemd in de eerste zin van het naschrift van Menko (de schrijver van het eerste vervolg) bij de kroniek: Cronica ista cum moralibus opusculis, que ad ingenium exacuendum, vitam ac mores informandos inseruntur usque ad locum istum conscripsit magister Emo, primus abbas et fundator Floridi Orti. Emo werd c.1175 geboren in de Groninger Ommelanden (Fivelingo?). Hij studeerde, te zamen met zijn broer Addo, te Parijs, Orléans en Oxford. Te Oxford vooral heeft Emo zijn kennis van het canoniek recht opgedaan. Teruggekeerd in zijn geboortestreek werd hij hoofd van een school te Westeremden. Na enige tijd werd hij pastoor te Huizinge en verkreeg hij de geestelijke wijdingen. Omstreeks 1209 trad Emo in in het door Emo van Romerswerf gestichte klooster bij Holwierde, waarvan hij de leiding kreeg. Het klooster werd opgenomen in de premonstratenzer orde. Na enige jaren trokken de monniken naar een nieuw kloostergebouw te Wittewierum, Bloemhof geheten. Emo is daar in 1237 gestorven.-Status auteur (orde, functie): Premonstratenzers (OPraem)
REDACTIE
Locatie:De abdij Bloemhof (Floridus Hortus) bij Wittewierum - Datering:1211-na 1234(?) (zie Jansen, Janse ed. xxiv). Menko zette de kroniek voort (NL0366); zie ook NL0367 - Opdracht: /
OMVANG
104 cap.
CONTEXT
/
INHOUD
Kloosterkroniek van de abdij Bloemhof (Floridus Hortus) bij Wittewierum over de jaren 1200-1234 en alleenspraken van Emo. Veel bijzonderheden over gebeurtenissen buiten het klooster worden medegedeeld. Zo wordt er geschreven over een kruistocht in 1217. Emo verwerkt in deze kroniek bovendien canoniek recht, het vroegst bekende voorbeeld uit het Fries-Groningse gebied. De kroniek bevat ook filosofisch-theologische en natuurwetenschappelijke uitweidingen.
BRONNEN
klassieke auteurs (Macrobius, Sallustius, Vergilius) (zie Jansen en Janse ed., xii-xiii.)
INVLOED
Cronica Floridi Horti (Cronica Floridi Horti (Menconis)(NL0366))
MANUSCRIPTEN
VERTALINGEN
(Niet opgegeven) Kroniek van het klooster Bloemhof te Wittewierum, vert. H.P.H. JANSEN, A. JANSE (Hilversum 1991) 3-285. W. ZUIDEMA, J. DOUMA, Kronieken van de abdij Bloemhof te Wittewierum, loopende over de dertiende eeuw, door de abten Emo, Menko en een ongenoemde, Utrecht (1938, fotograf. herdr. Groningen 1974) 6-146. Gedeeltelijk: J. DIRKS, 'Noord-Nederland en de kruistogten. Schetsen van het aandeel der Noord-Nederlanders en, in het bijzonder, der Friezen aan dezelven, volgens berigten van ooggetuigen en tijdgenooten' in: De Vrije Fries 2 (1842) 226-250.
EDITIES
FEITH (H. O.) en ACKER STRATINGH (G.), Kronijken van Emo en Menko, abten van het klooster te Wittewierum met het vervolg van een ongenoemde. Opnieuw naar de handschriften uitgegeven en met de bestaande uitgaven vergeleken (Utrecht 1866, WHG n.r. 4) 1-147
GESSLER (J.), NIERMEYER (F.), Florilegium chronicorum Neerlandicorum. Een keuze uit de Latijnse kronieken van Noord-en Zuid-Nederland van de tiende tot de vijftiende eeuw ('s-Gravenhage, 1948) 169-184 (fragment)
HUGO (C. L.), Sacrae antiquitatis monumenta I (Stivagii 1725, 2de druk 1732) 427-503
JANSEN (H.P.H. ) en JANSE (A.) (eds.), Kroniek van het klooster Bloemhof te Wittewierum (Hilversum 1991) 2-284
MATTHAEUS (A.), Veteris aevi analecta seu vetera monumenta hactenus nondum visa II (Hagae Comitum 1738, 2de druk) 1-110
MATTHAEUS (A.), Veteris aevi analecta seu vetera monumenta hactenus nondum visa III (Lugduni Batavorum 1699) 1-161
ROHRICHT (R.), Quinti Belli Sacri Scriptores Minores (Genève 1879, fotograf. herdr. Osnabrück 1968) 57-70 (fragment)
WEILAND (L.), in: Monumenta Germaniae Historica. Scriptores, 23 (Hannover 1874) 465-523 (Link)
LITERATUUR
BACKMUND (N.), Die mittelalterlichen Geschichtsschreiber der Prämonstratenserordens, Bibliotheca analectorum praemonstratensium, 10 (Averbode, 1972) 169-182
BOLHUIS VAN ZEEBURGH (J.), Friesche geschiedschrijving, 44470
BOTTEMANNE (C. J. M.), 'De Abdij Bloemhof te Wittewierum in de dertiende eeuw', in: De Katholiek, 83 (1883) 201-251
BREMMER jr. (R.H.), Hir is eskriven. Lezen en schrijven in de Friese landen rond 1300 (Hilversum/Leeuwarden 2004).
BRUCH (H.), Supplement bij de Geschiedenis van de Noord-Nederlandsche geschiedschrijving in de Middeleeuwen (Haarlem, 1956) 23
BRUCH, Friese kronieken, 8
CARASSO-KOK (M.), Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen. Heiligenlevens, annalen, kronieken en andere in Nederland geschreven verhalende bronnen (Bibliografische reeks van het Nederlands Historisch Genootschap) ('s-Gravenhage,1981) nr 225
CHEVALIER (U.), Répertoire des sources historiques du Moyen-age. Bio-bibliographie (Paris, 1877-1886. 1888) 1323
DE BOER (D.E.H.), 'Emo's reis naar Rome', Geschiedenis Magazine, 46 (2011) 52-55
DE WIND (S.), Bibliotheek der Nederlandsche geschiedschrijvers (Middelburg, 1835) 34-36
DOUMA (J.), 'Ut en oer de kroniken fen Emo en Menko', in: It Beaken, 1 (1938-39) 88-96
EHBRECHT (W.), 'Landesherrschaft und Klosterwesen im ostfriesischen Fivolgo (970-1290)', in: Geschichtliche Arbeiten zur Westfälischen Landesforschung, 13 (1974)
FEITH (H.O.), ACKER STRATINGH (G.), eds. IV-XXIV
GELHORN (J.), Die Chronik Emo's und Menko's von Floridus Hortus (Göttingen (1872) (diss. Göttingen)
GERBENZON (P.), 'Bijdrage tot het bronnenonderzoek van Haet is Riocht', in: Us Wurk, 20 (1971) 43101
GERBENZON (P.), Emo van Huizinge, een vroeg decretalist (Groningen 1965)
GESSLER (J.), NIERMEYER (J.F.), Florilegium Chronicorum Neerlandicorum. Een keuze uit de Latijnse kronieken van Noord-en Zuidnederland van de tiende tot de vijftiende eeuw ('s-Gravenhage, 1948) 168-169
HERMANS (J. M. M.), ed. Het Middeleeuwse boek in Groningen. Verkenningen rond fragmenten van handschrift en druk (Groningen 1980) 67-68,118
JANSEN (H.P.H.), 'Emo's emoties. De dertiende-eeuwse kroniek van Wittewierum als egodocument', Bijdragen en Mededelingen betreffende de Geschiedenis der Nederlanden, 98 (1983) 373-400
JANSEN (H.P.H.), Emo, tussen angst en ambitie. Een Groninger abt in de dertiende eeuw (Utrecht 1984) Stad en lande, Historische reeks 3
JANSEN en JANSE, eds. ix-xxvi
JANSEN, in: Historie van Groningen 156, passim
JUSTUS (W.), Die frühe Entwicklung des säkularen Friedensbegriff in den mittelalterliche Chronistik (Keulen, Wenen 1975) 114-115
LABBÉ (T.), ‘De la connaissance textuelle et de l’observation des phénomènes naturels : le système du monde au XIIIe siècle dans la chronique de Wierum en Hollande’, in: Le Moyen Age, 114 (2008) 335-351
LAMPEN (W.), 'Minderbroeders in de kronijken van Emo en Menko', in: Bijdragen Minderbroeders, 11, bundel 22 (1959) 188-195
LEINSLE (U.G.), ‘Kriegserfahrung und geistlicher Kampf in den Viten von Mariëngaarde und der Chronik van Wittewierum (13.Jh.)’, in: Analecta Praemonstratensia, 81 (2005) 154-194 (154, 165-194)
MOL (J.), ‘Emo’, in: G. Dunphy, ed. The Encyclopedia of the Medieval Chronicle (Leiden/Boston, 2010) 575
MOL (J.A.), 'Fryske krigers en de krústochten', in: It Beaken, 62 (2000) 46023
MOL (J.A.), ‘Friese krijgers en de kruistochten’, in: Jaarboek voor middeleeuwse geschiedenis, 4 (2001) 86-117 (passim)
MULLER (S.), Lijst van Noord-Nederlandsche kronijken, met opgave van bestaande handschriften en litteratuur (Utrecht, 1880) 78-79
PANNENBORG (A.), 'Zu Emo und Menko', in: Neues Archiv der Gesellschaft für ältere deutsche Geschichtskunde, 8 (1883) 378-380
PETIT (F.), La spiritualité de Prémontré (Parijs 1947) 91
POORTINGA (Y.), De palmridder fan Lissabon (Ljouwert 1965, Bûnte Liuwen 13)
POST (R.R.), Kerkgeschiedenis van Nederland in de Middeleeuwen, II (Utrecht, 1957) 193-194
POST (R.R), Kerkgeschiedenis van Nederland in de Middeleeuwen, I (Utrecht, 1957) 240- 241;
POTTHAST (A.), Repertorium Fontium Historiae Medii Aevi, IV (Roma, 1962-) 317
REIMERS (H.), Die Quellen der Rerum Frisicarum Historia des Ubbo Emmius (Leipzig 1907, fotogr. herdr. Wiesbaden 1973) 103-110
RINZEMA (A.J.), 'Van Emo tot Ubbo: Groninger en Oostfriese geschiedschrijvers', in: O. Knottnerus e.a., eds. Rondom Eems en Dollard: historische verkenningen in het grensgebied van Noordoost-Nederland en Noordwest-Duitsland (Groningen, Leer 1992) 141-169 (143)
ROMEIN (J.M.), Geschiedenis van de Noord-Nederlandsche geschiedschrijving in de middeleeuwen: bijdrage tot de beschavingsgeschiedenis (Haarlem, 1932) 59-64
VAN DEN ELSEN (G.), 'De kroniekschrijver Emo als zedenmeester', in: De Katholiek, 96 (1889) 209-219
WATERBOLK (H.T.), in: Geschiedenis van Friesland, 639-640
WATTENBACH (W.), Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter bis zum Mitte des dreizehnten Jahrhunderts 431-432
WEILAND (L.), ed. 454-465
WYBRANDS (A. W.), 'De Dialogus miraculorum van Caesarius van Heisterbach beschouwd als bijdrage tot de kennis van het godsdienstig leven in Nederland, in den aanvang der dertiende eeuw', in: Studiën en bijdragen op 't gebied der historische theologie 2 (1872) 48-49
WYBRANDS (A. W.), De abdij Bloemhof te Wittewierum in de dertiende eeuw. Bijdragen tot de geschiedenis van kerk en beschaving in Nederland (Amsterdam, 1883)
LINKS
Desiderata:


Naam van de Medewerker:
Renée Nip

Update:
2013-06-07 14:21:38