Locatie: / - Datering:kort na 3 juli 1453 - Opdracht: /

(64 verzen (16

/

Grafdicht; opsomming van de belangrijkste heldendaden van ridder Jacques de Lalaing. Jacques de Lalaing (1420/22-1453) was een exemplarisch Bourgondische ridder. Hij was de oudste zoon van Willem (†1475), de heer van Lalaing en Bugincourt, groot baljuw van Henegouwen en stadhouder van Holland, en van Johanna van Créquy (†1495), de weduwe van Robrecht van Wavrin. Op zestienjarige leeftijd werd Jacques een schildknaap aan het Bourgondische hof onder Johann (1419-1481), de latere hertog van Kleef. Daar werd hij al snel een succesvole kampioen in allerlei toernooien. In 1443 kreeg hij zijn eerste militaire ervaring tijdens de slag om Luxemburg. In 1445 werd hij geridderd door Filips de Goede, hertog van Bourgondië. Na zijn riddering leefde Jacques als een soort dolende ridder die verschillende tegenstanders uit heel Europa uitdaagde. In 1451 werd Lalaing gekozen om ridder van de Orde van het Gulden Vlies te worden, daarna nam hij nog deel aan tal van toernooien en militaire campagnes (inclusief tegen de opstand van Gent in 1451-1453). Hij stierf tijdens de belegering van het kasteel van Poeke op 3 juli 1453 en werd begraven in de kerk van Sint-Aldegonde. Zijn militaire vaardigheid leidde tot zijn legendarische gedachtenis als het summum van Bourgondische ridderlijkheid.

Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale, II, 1156
Carpentras, Bibliotheque Inguimbertine, 1768-1810 (Link)
Den Haag, Koninklijke Bibliotheek, 71 E 50
Paris, Bibliothèque de l'Institut de France, coll. Godefroy, 251 (Link)
Paris, Bibliothèque Nationale de France, nouv. acq. fr., 16830
Valenciennes, Bibliothèque Multimédia, 665 (524) (Link)

BUCHON (J.A.), Chronique de J. de Lalain par G. Chastellain (Panthéon littéraire des chroniques et mémoires, 14) (Paris, 1835)
CHIFFLET (J.), Histoire du bon chevalier messire Jacques de Lalain, frère et compagnon de la Toison d'Or (Bruxelles, 1634)
KERVYN DE LETTENHOVE (J.M.B.C.), Oeuvres de George Chastellain, 8, Collection des anciens auteurs belges/ ARB, Commission pour la publication des oeuvres des grands écrivains (Brussel, 1866; reprint: Genève, 1971) 257-259 (Link) (Link)
SPRINGER (E.), Le livre des faits de Jacques de Lalaing (Paris, 1981, dissertation)

BLACK (A.), 'Jehan de Saintré and Le Livre des Faits de Jacques de Lalaing: a common source?', Notes and Queries, 34 (1987), 353-354
DE RIQUER (M.), 'Les chevaleries de Jacques de Lalaing en Espagne', Académie des inscriptions et belles-lettres. Comptes-rendus des séances, 135 (1991), 351-364
DE WIN (P.) in: Nationaal Biografisch Woordenboek, 14 (Brussel, 1992) 385-389
EMERSON (C.), ''Tel estat que peust faire le filz aisné légitime de Bourgoingne': Antoine, Great Bastard of Burgundy and Olivier de La Marche', Publications du Centre européen d'études bourguingnonnes (XIVe-XVIe s.), 41 (2001), 77-88
GAUCHER (E.), 'Entre l'histoire et le roman: la biographie chevaleresque', in: Revue des langues romanes, 97 (1993)
GAUCHER (E.), Le Moyen Age: Revue d'histoire et de philologie, 95 (Le Livre des faits de Jacques de Lalain. Texte et image), 503-518
MELVILLE (G.), 'Der Held -- in Szene gesetzt: einige Bilder und Gedanken zu Jacques de Lalaing und seinem Pas d'armes de la Fontaine des Pleurs', in: J.-D. Müller (ed.), Aufführung und Schrift in Mittelalter und früher Neuzeit (Germanistische Symposien, 17) (Stuttgart, 1996) 253-286
MINET -MAHY (V.), L’automne des images: Pragmatique de la langue figurée chez George Chastelain, François Villon et Maurice Scève (Paris, 2009)
NABER (A.), 'Bourgondische edelen en hun opvoeding', in: R.E.V. Stuip, C. Vellekoop (eds.), Scholing in de middeleeuwen (Hilversum, 1995) 239-253 (250-253)
QUÉRUEL (D.), ‘Au carrefour de la chronique et du roman: évocations et dénominations de la ville dans les reécits bourguignons de la fin du Moyen Age’, in: Revue belge de philologie et d’histoire/Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis, 78 (2000)
SMALL (G.), ‘Chastelain, George’, in: G. Dunphy, ed. The Encyclopedia of the Medieval Chronicle (Leiden/Boston, 2010) , 268-269
SMALL (G.), George Chastelain and the Shaping of Valois Burgundy: political and historical culture at court in the fifteenth century (London, 1997)
TYL-LABORY (G.), LEFÈVRE (S.), 'Georges Chastellain', in: Dictionnaire des lettres françaises. Le Moyen Age (Paris, 1992) 510-512
URWIN (K.), Georges Chastellain, la vie, les oeuvres (Paris, 1937; reprint: Genève, 1975)