1854
NL0294
Cronica comitum Hollandie, Zelandie aut dominorum Frisie15e eeuw
Kronieken
Latijn
Dioc. Utrecht
Hertogdom Gelre
Hertogdom Gelre
INCIPIT
Anno Domini DCCCLXIII Carolus Calvus...
EXPLICIT
... dominus Frisie, Zalinis et Malinis.
Geslacht: M- Bio: priester (1ste verm. 1452); 1461-66 rector St.-Stevenskerk te Nijmegen; notaris; 1463 pastoor te Niel; 1475 kanunnik St.-Stevenskerk te Nijmegen; pastoor te Cuyk; geb. c.1415 te Nijmegen, zoon van Steven Stevensz.; gestudeerd in Keulen 1432-5, geen magistertitel; gest. na 1481, 1493? (De Mooy). (NaSo 1545): De schrijver noemt zich in het werk: Ne igitur legentibus et audientibus inde tedium generetur, eam abbreviando et continuando et ad meliorem intellectum deducendo ego, Wilhelmus de Berchen, canonicus ecclesie imperialis urbis Novi(ma)gensis ab Hectore filio Priami regis Trojanorum primo genito incipere decrevi. (NaSo 1851): De schrijver noemt zich in de proloog: De cuius urbis progenitoribus ego, Wilhelmus de Berchen, rector ecclesie parrochialis de Nyel Duyflie, originem traxisse dinoscor. (NaSo 1852): De schrijver noemt zich in de proloog: De cuius urbis progenitoribus ego, Wilhelmus de Berchen, rector ecclesie parrochialis de Nyel Duyflie, originem traxisse dinoscor. (NaSo 1546, 1855, 1856, 1858): De schrijver noemt zich niet, maar de tekst is in Willems autograaf voorhanden. (NaSo 1857): De schrijver zegt van zichzelf: de Arkel originem eorumque acta et gesta per me Wilhelmum de Berchen canonicum ecclesie almifici signiferi prothomartiris Stephani insignis urbis Novimagensis... ex Gelrie, Hollandie, Brabantie aliisque diversis terrarum cronicis et historiis... in unum diligenter collectam, hic inserere et conscribere curavi.-Status auteur (orde, functie):
REDACTIE
Locatie:Nijmegen of omgeving - Datering:begonnen tussen 1471 en voor 1475, voltooid voor 10 jan. 1480 (+ Margaretha van Oostenrijk), zie Tilmans (1984) 108 n.46. De tekst maakt deel uit van een door Willem van Berchen gemaakte compilatie (W028, W029, NL0293-NL0298). - Opdracht: /
OMVANG
/
CONTEXT
De Brusselse codex 8037-8050 bevat ook een kroniek van de bisschoppen van Keulen (f. 361r-379v), en een kroniek van Brabant (f. 402r-420r), die niet met de hand van Willem van Berchen zijn geschreven en waarvoor geen aanwijzingen zijn dat deze werken in Nederland zijn ontstaan. Op f. 399r-401v staat een korte geschiedenis van Troje, wel met de hand van Willem van Berchen geschreven.
INHOUD
Tweede deel van de kroniek van het graafschap Holland, van Zeeland en van Friesland, van 863 tot en met de geboorte van Filips de Schone in 1478, waarin ook is opgenomen de Historia captivitatis Adolphi Gelriae ducis, die eveneens in de tweede redactie van Willem van Berchens Gelederse kroniek voorkomt (NL0292).
BRONNEN
INVLOED
MANUSCRIPTEN
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale
VERTALINGEN
EDITIES
GESSLER (J.), NIERMEYER (F.), Florilegium chronicorum Neerlandicorum. Een keuze uit de Latijnse kronieken van Noord-en Zuid-Nederland van de tiende tot de vijftiende eeuw ('s-Gravenhage, 1948) 254-266 (met uitzondering van c. 17-24) (naar hs. Brussel)
HULSHOF (A.), 'W. van Berchen, Historia captivitatis Adolphi Gelriae ducis', in: Bijdragen en Mededelingen van het Historisch Genootschap 60 (1939) 227-248 (Gedeeltelijk: naar hs. Brussel) (fragment)
HULSHOF (A.), 'W. van Berchen, Historia captivitatis Adolphi Gelriae ducis', in: Bijdragen en Mededelingen van het Historisch Genootschap 60 (1939) 227-248 (Gedeeltelijk: naar hs. Brussel) (fragment)
LITERATUUR
Bibliotheca Neerlandica Manuscripta
BLÖTE (J. F. D.), 'De Brabantsche en andere kronieken van Willem van Berchen', in: Bijdragen voor Geschiedenis en Oudheidkunde, 4e reeks 2 (1902) 26-41
BRUCH (H.), Supplement bij de Geschiedenis van de Noord-Nederlandsche geschiedschrijving in de Middeleeuwen (Haarlem, 1956) 52-53
CARASSO-KOK (M.), Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen. Heiligenlevens, annalen, kronieken en andere in Nederland geschreven verhalende bronnen (Bibliografische reeks van het Nederlands Historisch Genootschap) ('s-Gravenhage, 1981) no 397
DE MOOY (A. J.), De Gelderse kroniek van Willem van Berchen. Naar het Hamburgse handschrift uitgegeven over de jaren 1343-1481 (Arnhem 1950, diss. Amsterdam; Werken Gelre 24; bespreking door H. Bruch, in: Bijdragen voor de Geschiedenis van Nederland, 7 (1952-1953) XVIII
EBELS-HOVING (B.), 'Nederlandse geschiedschrijving 1350-1530. Een poging tot karakterisering', in: B. Ebels-Hoving, C.G. Santing, C.P.H.M. Tilmans, eds. Genoechlicke ende lustige historiën. Laatmiddeleeuwse geschiedschrijving in Nederland (Hilversum, 1987, Middeleeuwse Studies en Bronnen IV) 217-242
KUYS (J.), ‘Willem van Berchen 1415/20-na juni 1481, kroniekschrijver en geestelijke’, in: J. Kuys e.a., eds. Biografisch Woordenboek Gelderland, IV (2004) 30-32
NIJSTEN (G.), Het hof van Gelre. Cultuur ten tijde van de hertogen uit het Gulikse en Egmondse huis (1371-1473) (Kampen 1992)
NOORDZIJ (A.), ‘Willem of Berchem’, in: G. Dunphy, ed. The Encyclopedia of the Medieval Chronicle (Leiden/Boston, 2010) 1507-1509
ROMEIN (J.M.), Geschiedenis van de Noord-Nederlandsche geschiedschrijving in de middeleeuwen: bijdrage tot de beschavingsgeschiedenis (Haarlem, 1932) 130-133
TILMANS (C.P.H.M.), 'De Bourgondische dreiging en de vijftiende-eeuwse geschiedschrijving in Gelre. De kronieken van Willem van Berchen (ca. 1415 - na 1481)', in: Kroniek Arnhem, 5 (1988) 55-67
TILMANS (C.P.H.M.), 'De Hollandse kroniek van Willem van Berchen', in: Holland, 16 (1984) 101-121
TILMANS (C.P.H.M.), De Hollandse kroniek van Willem van Berchen (Groningen 1982, onuitgegeven doctoraalscriptie) xxxxviii-li
BLÖTE (J. F. D.), 'De Brabantsche en andere kronieken van Willem van Berchen', in: Bijdragen voor Geschiedenis en Oudheidkunde, 4e reeks 2 (1902) 26-41
BRUCH (H.), Supplement bij de Geschiedenis van de Noord-Nederlandsche geschiedschrijving in de Middeleeuwen (Haarlem, 1956) 52-53
CARASSO-KOK (M.), Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen. Heiligenlevens, annalen, kronieken en andere in Nederland geschreven verhalende bronnen (Bibliografische reeks van het Nederlands Historisch Genootschap) ('s-Gravenhage, 1981) no 397
DE MOOY (A. J.), De Gelderse kroniek van Willem van Berchen. Naar het Hamburgse handschrift uitgegeven over de jaren 1343-1481 (Arnhem 1950, diss. Amsterdam; Werken Gelre 24; bespreking door H. Bruch, in: Bijdragen voor de Geschiedenis van Nederland, 7 (1952-1953) XVIII
EBELS-HOVING (B.), 'Nederlandse geschiedschrijving 1350-1530. Een poging tot karakterisering', in: B. Ebels-Hoving, C.G. Santing, C.P.H.M. Tilmans, eds. Genoechlicke ende lustige historiën. Laatmiddeleeuwse geschiedschrijving in Nederland (Hilversum, 1987, Middeleeuwse Studies en Bronnen IV) 217-242
KUYS (J.), ‘Willem van Berchen 1415/20-na juni 1481, kroniekschrijver en geestelijke’, in: J. Kuys e.a., eds. Biografisch Woordenboek Gelderland, IV (2004) 30-32
NIJSTEN (G.), Het hof van Gelre. Cultuur ten tijde van de hertogen uit het Gulikse en Egmondse huis (1371-1473) (Kampen 1992)
NOORDZIJ (A.), ‘Willem of Berchem’, in: G. Dunphy, ed. The Encyclopedia of the Medieval Chronicle (Leiden/Boston, 2010) 1507-1509
ROMEIN (J.M.), Geschiedenis van de Noord-Nederlandsche geschiedschrijving in de middeleeuwen: bijdrage tot de beschavingsgeschiedenis (Haarlem, 1932) 130-133
TILMANS (C.P.H.M.), 'De Bourgondische dreiging en de vijftiende-eeuwse geschiedschrijving in Gelre. De kronieken van Willem van Berchen (ca. 1415 - na 1481)', in: Kroniek Arnhem, 5 (1988) 55-67
TILMANS (C.P.H.M.), 'De Hollandse kroniek van Willem van Berchen', in: Holland, 16 (1984) 101-121
TILMANS (C.P.H.M.), De Hollandse kroniek van Willem van Berchen (Groningen 1982, onuitgegeven doctoraalscriptie) xxxxviii-li
LINKS
Desiderata:
Naam van de Medewerker:
Renée Nip
Update:
2010-12-22 10:30:18
© The Narrative Sources from the Medieval Low Countries. De verhalende bronnen uit de Zuidelijke Nederlanden (Brussel: Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, sinds 2009). URL: www.narrative-sources.be (geraadpleegd op 23 april 2024).
Naam van de Medewerker:
Renée Nip
Update:
2010-12-22 10:30:18
© The Narrative Sources from the Medieval Low Countries. De verhalende bronnen uit de Zuidelijke Nederlanden (Brussel: Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, sinds 2009). URL: www.narrative-sources.be (geraadpleegd op 23 april 2024).
