narrative sources

929
        L002
Liber Floridus
12e eeuw
Encyclopedia
Genealogieën
Historiën-Gesta
Latijn
Dioc. Terwaan
Graafschap Vlaanderen
INCIPIT
Prologus: Ad lavdem et gloriam Domini nostri ac Redemptoris omnium, pertinet eius magnalia operaque mirabilia diligenter perscrutari nos uelle...-- Corpus: (Incipit prologvs Odonis episcopi Cameracensis) Cvm Pictauis item ad concilium, die quadam Siluanectis Deo adiuuante contra Iudeum quendam nomine Leonem questionem...
EXPLICIT
...Deinde cum diu utrique dubia sorte cederen ... itus, tunc Pompeius in Egyptum ueniens iussu Ptolo...toris occisus est. Hinc de Iulio Cesare ... et breuiter gesta eorum inuenies ... ad Christum anni DCCLII.
Geslacht: M- Bio: kanunnik van het Onze-Lieve-Vrouwkapittel te Sint-Omaars (+kort na 1122).-Status auteur (orde, functie):
REDACTIE
Locatie:Sint-Omaars (?) - Datering:eerste kwart 12de eeuw, beëindigd ca. 1121 (Monasticon belge)/ 1122 (Lieftinck, Ganshof) - Opdracht: /
OMVANG
hs. Gent: oorspronkelijk 41 katernen van samen 328 bladen, waarvan heden nog 287 bewaard zijn
CONTEXT
/
INHOUD
Encyclopedische compilatie van allerlei teksten betreffende geschiedenis, theologie, geografie, natuurkunde, chronologie, poëzie en vrije kunsten waarvan enkele waarschijnlijk eigen werk van de compilator zijn (o.a. Genealogia comitum Flandriae, Genealogia regum francorum comitum flandriae en het laatste deel van zijn Chronica). Hoewel de teksten zonder vaste ordening bijeengebracht zijn, passen ze in het kader van de christelijk-bijbelse geschiedenisopvatting: Goddelijke schepping, einde der tijden, vergeving en verlossing. Opvallend in het Liber Floridus is de accentuering van de eerste kruistocht en de plaats van Vlaanderen en Sint-Omaars in de wereldgeschiedenis.
BRONNEN
INVLOED
MANUSCRIPTEN
Chantilly, Bibliothèque du Musée Condé
Den Haag, Koninklijke Bibliotheek
Douai, Bibliothèque Municipale
Gent, Universiteitsbibliotheek
Genua, Bibliotheca Marchese Durazzo Pallavicini
Leiden, Universiteitsbibliotheek, Collectie Vossius
Paris, Bibliothèque Nationale de France
Paris, Bibliothèque Nationale de France
Tongerlo, abdij
VERTALINGEN
EDITIES
(S.N.), Fragment d'un Généalogie des Comtes de Flandres', in: Annales de la Société d'émulation de l'histoire et des antiquités de la Flandre occidentale, 3 (1841) 228 (fragment)
BETHMANN (L.C.), in: Monumenta Germaniae Historica. Scriptores, 9 (Hannover, 1851) 308-312 (Gen. com. Fland.) (fragment)
DE SAINT-GENOIS (J.), 'Liber Floridus Lamberti Canonici, manuscrit du XIIe siècle', in: Messager des sciences historiques de Belgique (1844) 485, 488-489 (fragm. o.a. kaart van Europa) (fragment)
DE SAINT-GENOIS (J.), Catalogue méthodique et raisonné des manuscrits de la bibliothèque de la ville et de l'université de Gand (Gent, 1849-52) 26, 28-29 ((fragm. betref. koning Arthur en de cyclus rond Karel de Grote), (gedicht: Versus Petri: de denario)) (fragment)
DE SMET (J.-J.), Recueil des chroniques de Flandre - Corpus chronicorum Flandriae, 1, Académie Royale de Belgique, Commission Royale d'Histoire, Publications in 4, (3)/ Collection de chroniques belges inédites (Brussel, 1837) 40330 (fragm. Gen. com. Fland.) (fragment)
DELISLE (L.), 'Notice sur les manuscrits du Liber Floridus composé en 1120 par Lambert, chanoine de Saint-Omer', in: Notices et extraits des manuscrits de la Bibliothèque Nationale et autres bibliothèques, 38/2 (1906) 747-784
DEROLEZ (A.), Lamberti S. Audomari canonici Liber Floridus. Codex autographus Bibliothecae universitas Gandavensis auspiciis eiusdem universitatis in commemorationem diei natalis editus curante (Gent, 1968)
LABBE (P.) en COSSART (G.), Sacrosancta concilia, 10 (Parijs, 1671-2) 578 (fragm. Gen. com. Fland.) (fragment)
LELEWEL (J.), Géographie du moyen âge (Brussel, 1849) pl. XI (kaart van Europa)
MATTHEWS SANFORD (E.), 'The Liber Floridus', in: The Catholic Historical Review, 25 (1941) 469 (ex prol.)
MIGNE (J.-P.), Patrologia latina, CLXIII (Parijs, 1854) 1003-1032 (ex de Saint-Genois)
MONE (F.), in: Anzeiger für Kunde der deutschen Vorzeit, 5 (1836) (f. 241r? in hs. Gent: kaart van Europa)
PERTZ (G.H.), in: Monumenta Germaniae Historica. Scriptores, 13 (Hannover, 1881) 382, 389, 390-391 (fragm) (fragment)
PERTZ (G.H.), in: Monumenta Germaniae Historica. Scriptores, 5 (Hannover, 1844) 65-66 (fragm. chronica (919-1120)) (fragment)
Recueil des historiens des Gaules et de la France, 14 (Parijs, 1806) 520-522 (fragm. Gen. Com. Fland.) (fragment)
TIDEMAN (J.), Dboec vanden houte door Jacob van Maerlant, Werken uitgegeven door de Vereeniging ter bevordering der oude Nederlandsche Letterkunde, 1/2 (1844) 88 (fragm. dat enkel in hs. Den Haag f. 213b voorkomt) (fragment)
VAN CAENEGEM (R.C.), 'The Sources of Flemish History in the Fiber Floridus', in L. Milis e.a. (ed.), Law, History, the Low Countries and Europe (Londen, 1994) 71-96
VAN CAENEGEM (R.C.), The sources of Flemish history in the Liber Floridus, Appendix, Studia historica Gandensia, 153 (Gent, 1973) 84-85 (fragm) (fragment)
WARNKÖNIG (L.A.), Flandrische Staats-und Rechtsgeschichte bis zum Jahr 1305, 1 Anhang (Tübingen, 1835; reprint: Wiesbaden, 1967) 15-19 afgekorte versie van de Gen. com. Fland.; 330 brief op f. 154r? in hs. Gent (afgekorte versie van de Gen. com. Fland.)
ZACHER (J.), 'Lamberti Floridus', Serapeum, 3 (1842) 147 (prol.) (fragment)
LITERATUUR
BERINGS (G.), 'Kannunik Lambertus van Sint-Omaars, Liber Floridus, geschreven in het begin van de 12de eeuw in Vlaanderen', in: En toch was ze rond... Middeleeuws mens-en wereldbeeld (Brussel, 1990) 121-122
BONNEURE (F.), 'Lambertus van Sint-Omaars', in: F. Bonneure e.a., eds. Lexicon van Westvlaamse schrijvers, 2 (Torhout, 1985) 59
BURIE (L.), 'Een partiële kopie van het Liber Floridus in de Norbertijnenabdij van Tongerlo', in: Academische Tijdingen, 4 (1970) 39995
D'ALVERNY (M.T.), 'Le cosmos symbolique du XIIe siècle', in: Archives d'histoire doctrinale et littéraire du moyen-age, 20 (1953) 78 n. 5
DE COENE (K.), DE MAEYER (P.), 'De originaliteit van een compilator. Wereldkaarten in het Liber Floridus van Lambertus van Sint-Omaars', Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, 65 (2011) 43-78
DE COENE (K.), ET AL. (eds.), Liber Floridus 1121. The world in a book. (Tielt, 2011)
DE SMET (J.-M.), 'L'exégète Lambert, écolâtre d'Utrecht', in: Revue d'Histoire Ecclésiastique, 42 (1947) 103-110
DECLERCQ (G.), 'Entre mémoire dynastique et représentation politique. Les sépultures des comtes et comtesses de Flandre (879-1128)', in: M. Margue (ed.), Sépulture, mort et représentation du pouvoir au moyen âge. Tod, Grabmal und Herrschaftsrepräsentation im Mittelalter. Actes des 11es journées lotharingiennes, 26-29 septembre 2000 (Publications du CLUDEM, 18) (Luxembourg, 2006) 321-372
DELBOUILLE (M.), 'La Version de l'Historia Apollonii regis Tyri conservée dans le Liber Floridus du chanoine Lambert', in: Revue belge de philologie et d'Histoire, 8/2 (1929) 1195-1199
DEROLEZ (A.), 'Codex Aldenburgensis, Cotton Fragments 1, and the origins of the Liber Floridus', Manuscripta, 49 (2005), 140-163
DEROLEZ (A.), 'Comptes rendus. De Coene (Karen), De Reu (Martine), De Maeyer (Philippe), eds, Liber Floridus 1121. The world in a Book.', Scriptorium: Revue internationale des études relatives aux manuscrits / International review of manuscript studies, 65 (2011) 395-399
DEROLEZ (A.), 'De belangstelling van Lambert van Sint-Omaars, weerspiegeld in zijn aantekeningen in de autograaf van het Liber Floridus', in: Tijdschrift voor Geschiedenis, 82 (1969) 30-38
DEROLEZ (A.), 'De Liber Floridus. Een middeleeuwse encyclopedie', in: Spiegel Historiael, 4 (1969) 407-411
DEROLEZ (A.), 'Lambert van Sint-Omaars als kartograaf', in: De Franse Nederlanden/Les Pays-Bas Français, Jaarboek/Annuaire (1976) 14-30
DEROLEZ (A.), 'Lambert van Sint-Omaars, encyclopedist', in: Nationaal Biografisch Woordenboek, 6 (Brussel, 1974) 531-536
DEROLEZ (A.), 'Lambert van Sint-Omaars, middeleeuws encyclopedist', in: Ons Erfdeel, 14 (1971) 91-97
DEROLEZ (A.), 'Lambert van Sint-Omaars: een Vlaams encyclopedist uit de middeleeuwen', in: Wetenschappelijke Tijdingen, 29 (1970) 255-263
DEROLEZ (A.), 'Le 'Liber Floridus' et l'énigme du manuscrit Cotton Fragments vol. 1', in: Mittellateinisches Jahrbuch, 17 (1982) 120-129
DEROLEZ (A.), 'Quelques problèmes méthodologiques posés par les manuscrits autographes: le cas du Liber Floridus de Lambert de Saint-Omer', in: La paléographie hébraïque médiévale, Parijs 11-13 septembre 1972, Colloques internationaux du Centre National du Recherche Scientifique, 547 (Parijs, 1974) 27-37, pl. I-VII
DEROLEZ (A.), 'Report on the proceedings of the Liber Floridus colloquy Ghent, University Library, 5-6 September 1967', in: Analecta bollandiana, 40 (1969) (overdr. in RUG, Centrale Bibliotheek. Mededelingen, 12 (1969)) 223-234
DEROLEZ (A.), 'Scriptorium en bibliotheek tijdens de middeleeuwen', in: G. Declercq, ed. Ganda et Blandinium. De Gentse abdijen van Sint-Pieters en Sint-Baafs (Gent, 1997) 152, 158 (147-160)
DEROLEZ (A.), De liber floridus-autograaf (cod. Gand. 92). Een codicologische studie, Proefschrift (Gent, 1970)
DEROLEZ (A.), ed. Liber Floridus Colloquium. Papers read at the international meeting held in the University Library Ghent on 3-5 september 1967 (Gent, 1973)
DEROLEZ (A.), Lamberti S. Audomari canonici Liber Floridus. Codex autographus Bibliothecae universitatis Gandavensis auspiciis eiusdem universitatis in commemorationem diei natalis editus curante (Gent, 1968) VII-XLVII
DEROLEZ (A.), Lambertus qui librum fecit. Een codicologische studie van de Liber Floridus-autograaf (Gent, Universiteitsbibliotheek, handschrift 92), Verhandelingen van de Koninklijke Academie voor wetenschappen, letteren en schone kunsten van België, Klasse der letteren, 89 (Brussel, 1978)
DEROLEZ (A.), The Autograph Manuscript of the Liber Floridus. A Key to the Encyclopedia of Lambert of Saint-Omer (Turnhout, 1998, Corpus Christianorum. Autographa Medii Aevi, IV)
DEROLEZ (R.), 'An Epitome of the Anglo-Saxon Chronicle in Lambert of Saint-Omer's Liber Floridus', in: English Studies, 48 (1967) 226-231
DEROLEZ (R.), 'British and English history in the Liber Floridus', in: A. Derolez, ed. Liber Floridus Colloquium. Papers read at the international meeting held in the University Library Ghent on 3-5 september 1967 (Gent, 1973) 59-70
DICLEMENTE (K.), 'The women of Flanders and their husbands: the role of women in the Liber Floridus', Essays in medieval studies, 23 (2006), 79-86
DUMVILLE (D.N.), 'The 'Liber Floridus' of Lambert of Saint-Omer and the 'Historia Brittonum' ', in: Bulletin of the Board of Celtic Studies, 26 (1975) 103-122
DUNBABIN (J.), 'Discovering a Past for the French Aristocracy', in: P. Magdalino, ed. The Perception of the Past in Twelfth-century Europe (Londen-Rio Grande, 1992) 41640
DUNPHY (G.), ‘Chronicon de Gestis Normannorum in Francia’, in: G. Dunphy, ed. The Encyclopedia of the Medieval Chronicle (Leiden/Boston, 2010) 340
ERRERA (A.), Arbor actionum. Genere letterario e forma di classificatione della azioni nella dottrina dei glossatori (Bologna, 1996)
GANSHOF (F.L.), 'Droit romain dans le "Liber Floridus"', Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis, 29 (1961) 432-444
GANSHOF (F.L.), 'Note sur deux textes de droit canonique dans le Liber Floridus', in: Etudes d'histoire du droit canonique dédiées à G. Le Bras (Parijs, 1965) 99-115
GUMBERT (J.P.), 'Medieval Manuscripts in French in the Leiden University Library: A Handlist', in: P.R. Monks en D.D.R. Owen,eds. Medieval Codicology, Iconography, Literature and Translation, Studies for Keith Val Sinclair (Leiden, 1994) 28-42
HAMMAN (A.), 'Lambert v. St-Omer', in: Lexikon für Theologie und Kirche, 6 (Freiburg, 1961 2de druk) 758-759
HILLGARTH (J.N.), 'Julian of Toledo in the Liber Floridus', in: Journal of the Warburg and Courtauld Institutes, 26 (1963) 192-196
KREN (T.), 'A Flemish manuscript in France: the Chantilly Liber Floridus', in: M. Hofmann, C. Zöhl (eds.), Quand la peinture était dans les livres: Mélanges en l'honneur de François Avril à l'occasion de la remise du titre de Docteur Honoris Causa de la Freie Universität Berlin (Turnhout, 2007) 129-138
LAMBERT (V.), ‘Oorsprongsmythe en nationale identiteit. De forestiers van Vlaanderen (slot)’, in: De Leiegouw, 49 (2007) 163-181 (passim)
LAMBERT (V.), ‘Oorsprongsmythe en nationale identiteit. De forestiers van Vlaanderen’, in: De Leiegouw, 48 (2006) 213-217
LECOQ (D.), 'L'image de la terre à travers les mappemondes des XIIe et XIIIe siècles', in: B. Ribémont, ed. Terres médiévales (Parijs, 1993) 203-236
LECOQ (D.), 'La Mappemonde du Liber floridus ou la vision du monde de Lambert de Saint-Omer', in: Imago Mundi, 39 (1987) 18142
LIEFTINCK (G.I.), 'Een handschriften-filiatie van vier eeuwen. De Liber Floridus van Lambert van Sint-Omaars. 1120-1512', in: Tijdschrift van de Vrije Universiteit te Brussel', 8 (1965-6) 69-82
LIEFTINCK (G.I.), 'Lambert de Saint-Omer et son Liber Floridus', in: Miscellanea in memoria di Giorgio Cencetti (Turijn, 1973) 81-87, pl. 1-7
MAISAI (F.), 'L'autographe d'une encyclopédie illustrée du XIIe siècle: le "Liber Floridus" de l'Université de Gand', Scriptorium, 26 (1972) 80-82
MANITIUS (M.), Geschichte der lateinischen Literatur des Mittelalters, vol.III, Vom Ausbruch des Kirchenstreits bis zum Ende des zwolften Jahrhunderts (München, 1959-1964) 241-244
MANITIUS I 241, 348
MANITIUS, Geschichte, II, 588, 813
MAYO (P.C.), 'The Crusaders under the Palm. Allegorical plants and cosmic kingship in the Liber Floridus', in: Dumbarton Oaks Papers, 27 (1973)
MOLINIER (A.), Les Sources de l'histoire de France depuis les origines jusqu'en 1789 (4 vols.) (Paris, 1902-1904) nr. 1785, 1839
Monasticon belge, VII/1 (Bruges and Liège: Abbaye de Maredsous, 1890-1993.) 22
MUIR WRIGHT (R.), Art and Antichrist in Medieval Europe (Manchester-New York, 1995)
POESCH (J.), 'The beasts from Job in the Liber Floridus manuscripts', in: Journal of the Warburg and Courtauld Institutes, 33 (1970) 41-51
POTTHAST (A.), Bibliotheca Historica Medii Aevi, Wegweiser durch die Geschichtswerke des europäischen Mittelalters bis 1500, I (Berlin, 1896) 705
ROSS (D.J.A.), 'Alexander in the Liber Floridus of Lambert of St. Omer', in: Medium Aevum, 31 (1962) 125-128
SIEBER-LEHMAN (C.), '"Regna colore rubeo circumscripta", Überlegungen zur Geschichte weltlicher Herrschaftsgrenzen im Mittelalter', in G.P. Marchal (ed.), Grenzen und Raumvorstellungen (11.-20. Jh.) (Luzern, 1996) 79-92
STEIN (R.), ‘Lambert of St. Omer’, in: G. Dunphy, ed. The Encyclopedia of the Medieval Chronicle (Leiden/Boston, 2010) 993
TOLLEBEEK (J.), Arbor mala. Het antijudaisme van Lambertus van Sint-Omaars, Historica Lovaniensia, 194 (Leuven, 1986) 194
TUTTLE (V.G.), An Analysis of the Structure of the Liber Floridus (Columbus, 1979)
VAN HOUTS (E.), 'The Norman Conquest Through European Eyes', in: English Historical Review, 110 (1995) 832-853
VERHELST (D.), 'Les textes eschatologiques dans le Liber Floridus', in W. Verbeke, D. Verhelst en A. Welkenhuysen, eds. The use and abuse of eschatology in the middle ages, Mediaevalia Lovaniensia, Series 1, Studia 15 (Leuven, 1988) 299-305
VON DEN BRINCKEN (A.-D.), 'Mappe del cielo e della terra: l'orientation nel basso medioevo', in: Spazi, Tempi, misure e percorsi nell'Europa del basso-medioevo, Atti del XXXII Convegno stroico internazionale, Todi, 8-11 ottobre 1995 (Spoleto, 1996) 81-96
WALTHER (H.), Initia carminum ac versuum medii aevi posterioris latinorum - Alphabetisches Verzeichnis der Versanfänge mittellateinischer Dichtungen, Carmina medii aevi posterioris latina, 1 (Göttingen, 1959) nrs. 2812, 4120, 4247, 4431, 5550, 9907, 13292, 14585, 14595, 16193, 18195, 19360, 19430
WATTENBACH (W.), Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter bis zum Mitte des dreizehnten Jahrhunderts, 2 (Berlin, 1893-1894) 1545/1716
WATTENBACH (W.), HOLTZMANN (R.), SCHMALE (F.-J.), Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter. Die Zeit der Sachsen und Salier, 2 (Darmstadt, 1967; reprint: 1978) 708-709, 713
WATTENBACH (W.), LEVISON (W.), Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter, Vorzeit und Karolinger, 3 (Weimar, 1957) 348 nr. 179.
LINKS
Desiderata:

Naam van de Medewerker:
Janick Appelmans
Marit Gypen

Update:
2013-06-06 10:39:59

© The Narrative Sources from the Medieval Low Countries. De verhalende bronnen uit de Zuidelijke Nederlanden (Brussel: Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, sinds 2009). URL: www.narrative-sources.be (geraadpleegd op 19 april 2024).