NL0291
Kroniek van Gelre of De nobili principatu Gelrie et eius origine
Century: 15
Chronicles
Latin
Dioc. Utrecht
Duchy of Gelre
INCIPIT
Creator omnium, Deus, hominibus cunctis...
EXPLICIT
hs. Nijmegen: ... ac Iohannis, ducis moderni, germanam.-- hs. Hamburg: ... ad Flandriam remeavit.
Sex: M- Bio: priest (first mentioned 1452); 1461-66 rector of the church of St.-Steven in Nijmegen; notary; 1463 parish-priest in Niel; 1475 canon of the church of St.-Steven in Nijmegen; parish-priest in Cuyck; born c.1415 in Nijmegen, son of Steven Stevensz.; studied in Cologne, no master degree; died after 1481, 1493? (De Mooy). (NaSo 1545): The author named himself: Ne igitur legentibus et audientibus inde tedium generetur, eam abbreviando et continuando et ad meliorem intellectum deducendo ego, Wilhelmus de Berchen, canonicus ecclesie imperialis urbis Novi(ma)gensis ab Hectore filio Priami regis Trojanorum primo genito incipere decrevi. (NaSo 1851): The author named himself in the prologue: De cuius urbis progenitoribus ego, Wilhelmus de Berchen, rector ecclesie parrochialis de Nyel Duyflie, originem traxisse dinoscor. (NaSo 1852): The author named himself in the prologue: De cuius urbis progenitoribus ego, Wilhelmus de Berchen, rector ecclesie parrochialis de Nyel Duyflie, originem traxisse dinoscor. (NaSo 1546, 1855, 1856, 1858): The author does not mention his name, but the text was preserved in Willem's autograph. (NaSo 1857): The author mentions himself: de Arkel originem eorumque acta et gesta per me Wilhelmum de Berchen canonicum ecclesie almifici signiferi prothomartiris Stephani insignis urbis Novimagensis... ex Gelrie, Hollandie, Brabantie aliisque diversis terrarum cronicis et historiis... in unum diligenter collectam, hic inserere et conscribere curavi.-Status author (order, function):
EDITING
Location:Duchy of Gelre, Niel(?) near Nijmegen - Date:in the sixties of the the 15th C., first redaction - Commission: /
SIZE
/
CONTEXT
The Chronicle of Gelre, especially the second redaction, is Willem's most important work. He also copied and compiled several chronicles(W028, W029, NL0293-NL0298) which are preserved in one manuscript (autograph).
ABSTRACT
Chronicle of the County, since 1339 the Duchy of Gelre, abbreviation of the original version which has not been preserved. The description is detailed until 1397, that of the years 1402-1465 is more succinct, reason for Gessler en Niermeyer to doubt the authorship of Willem of Berchen for this part.
SOURCES
Johannes Beke, Chronographia ((voorloper) Chronicon Tielense, Jan Beke, Chronographia (zie Tilmans 1984).) (
NaSo-Link)
INFLUENCE
Cornelis Aurelius, Divisiekroniek (Cornelis, Aurelius, Divisiekroniek)
Cronica comitum Hollandie, Zelandie aut dominorum Frisie (Cronica comitum Hollandie, Zelandie aut dominorum Frisie (zie Tilmans 1984))
Willem van Berchen, Kroniek van Gelre of De nobili principatu Gelrie et eius origine, 2de redactie
MANUSCRIPTS
TRANSLATIONS
EDITIONS
HESSLER (P.), Die geldrische Chronik des Willem van Berchen über die Jahre 1343 bis 1481 (Geldern, 2007) (met gedeeltelijke Duitse vertaling van Gelderse kroniek II)
SLOET VAN DE BEELE (L. A. J. W.), Wilhelmus de Berchen, ...De nobili principatu Gelrie et eius origine (Hagae Comitum 1870) 1-128
LITERATURE
ALBERTS, Geschiedenis van Gelderland (2de druk) 252-254
BEGHEYN (J.), 'Willem van Berchen (1415/20-ca. 1481)', in: Numaga, 18 (1971) 224-228
Bibliotheca Neerlandica Manuscripta
BLÖTE (J. F. D.), 'De Brabantsche en andere kronieken van Willem van Berchen', in: Bijdragen voor Geschiedenis en Oudheidkunde, 4e reeks 2 (1902) 26-41
BRUCH (H.), Supplement bij de Geschiedenis van de Noord-Nederlandsche geschiedschrijving in de Middeleeuwen (Haarlem, 1956) 52-53
CARASSO-KOK (M.), Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen. Heiligenlevens, annalen, kronieken en andere in Nederland geschreven verhalende bronnen (Bibliografische reeks van het Nederlands Historisch Genootschap) ('s-Gravenhage, 1981) no 393
CHEVALIER (U.), Répertoire des sources historiques du Moyen-age. Bio-bibliographie (Paris, 1877-1886. 1888) 1932
DE MOOY (A. J.), De Gelderse kroniek van Willem van Berchen. Naar het Hamburgse handschrift uitgegeven over de jaren 1343-1481 (Arnhem 1950, diss. Amsterdam; Werken Gelre 24; bespreking door H. Bruch, in: Bijdragen voor de Geschiedenis van Nederland, 7 (1952-1953) XV-XXXV
DELAHAYE (A.), 'De werken van Willem van Berchen', in: Bijdragen en Mededelingen van de vereniging Gelre, 55 (1955-56) 37-39, 43-49
EBELS-HOVING (B.), 'Nederlandse geschiedschrijving 1350-1530. Een poging tot karakterisering', in: B. Ebels-Hoving, C.G. Santing, C.P.H.M. Tilmans, eds. Genoechlicke ende lustige historiën. Laatmiddeleeuwse geschiedschrijving in Nederland (Hilversum, 1987, Middeleeuwse Studies en Bronnen IV) 217-242
GESSLER (J.), NIERMEYER (J.F.), Florilegium Chronicorum Neerlandicorum. Een keuze uit de Latijnse kronieken van Noord-en Zuidnederland van de tiende tot de vijftiende eeuw ('s-Gravenhage, 1948) 253
KUYS (J.), ‘Willem van Berchen 1415/20-na juni 1481, kroniekschrijver en geestelijke’, in: J. Kuys e.a., eds. Biografisch Woordenboek Gelderland, IV (2004) 30-32
MEIJ (J.), 'De Gelderse bloem en de Gelderse kronieken', in: Bijdragen en Mededelingen van de vereniging Gelre, 66 (1972) 19
MULLER (S.), Lijst van Noord-Nederlandsche kronijken, met opgave van bestaande handschriften en litteratuur (Utrecht, 1880) 65-66
NIJSTEN (G.), Het hof van Gelre. Cultuur ten tijde van de hertogen uit het Gulikse en Egmondse huis (1371-1473) (Kampen 1992)
NIJSTEN (G.), In the Shadow of Burgundy. The Court of Guelders in the Late Middle Ages (Cambridge/New York, 2004)
NOORDZIJ (A.), ‘Geschiedschrijving en nationale identiteit. Gelre in de vijftiende en zestiende eeuw’, in: Bijdragen en Mededelingen van de vereniging Gelre, 95 (2004) 6-48
NOORDZIJ (A.), ‘Tussen publiek en privaat. Partijstrijd in Gelre in de veertiende eeuw’, Tijdschrift voor Geschiedenis, 123 (2010) 226-239 (passim)
NOORDZIJ (A.), ‘Willem of Berchem’, in: G. Dunphy, ed. The Encyclopedia of the Medieval Chronicle (Leiden/Boston, 2010) 1507-1509
NOORDZIJ (A.), Gelre. Dynastie, land en identiteit in de late middeleeuwen (Hilversum, 2009)
POST (R.R.), Kerkgeschiedenis van Nederland in de Middeleeuwen, II (Utrecht, 1957) 195
POTTHAST (A.), Bibliotheca Historica Medii Aevi, Wegweiser durch die Geschichtswerke des europäischen Mittelalters bis 1500, I (Berlin, 1896) 553
ROMEIN (J.M.), Geschiedenis van de Noord-Nederlandsche geschiedschrijving in de middeleeuwen: bijdrage tot de beschavingsgeschiedenis (Haarlem, 1932) 130-133
SLOET VAN DE BEELE (L. A. J. W.), Wilhelmus de Berchen, ...De nobili principatu Gelrie et eius origine (Hagae Comitum 1870) VI-XVIII
TILMANS (C.P.H.M.), 'De Bourgondische dreiging en de vijftiende-eeuwse geschiedschrijving in Gelre. De kronieken van Willem van Berchen (ca. 1415 - na 1481)', in: Kroniek Arnhem, 5 (1988) 55-67
TILMANS (C.P.H.M.), 'De Hollandse kroniek van Willem van Berchen', in: Holland, 16 (1984) 101-121
TILMANS (K.), Aurelius en de Divisiekroniek van 1517. Historiografie en humanisme in Holland in de tijd van Erasmus (Hilversum 1988)
VAN DEN HOMBERGH (F.A.H.), 'Brugman en de brief; een onbekend stukje Gelderse geschiedschrijving?', in: Bijdragen en mededelingen van de vereniging Gelre, 76 (1985) 36-47
LINKS
Desiderata:
Contributor:
Renée Nip
Update:
2011-07-29 16:51:23