narrative sources
Print | Close window | NaSo 1 of 1
J177
Vita sancti Servatii Tungrensis episcopi et miracula
Century: 11
Hagiography
Latin
Dioc. Liège
INCIPIT
Prologus: (1) Actus Servatii tenet hic exordia sancti...-- (2) Quamvis caritatem vestram...-- Corpus: Igitur cum hic amantissimus domini Servatius...-- Miracula: Revertamur iterum nunc...
EXPLICIT
... nichil invenire potuimus.-- Miracula: ... et gloriam illius cuius regni (non) erit finis. Valete. Amen.
Sex: M- Bio: monk, possibly in the abbey of St.-Benoît-sur-Loire (Fleury), and priest (presbyter). Born c. 1030, he stayed at the time of provost Humbertus (1067-1076) for a while in Maastricht, where he probably was a teacher at the school of St Servatius. He died after 1088. The author maked himself known in the dedication: Sancte Traiectensis ecclesie fratribus homo alienus, presbiter indignus nomine Iocundus, salutem corporis et anime in Christo Ihesu domino nostro…-Status author (order, function): Benedictine Monks (OSB)
EDITING
Location:Maastricht, probably a first draft, France(?), final redaction after Jocundus left Maastricht. - Date:Vita: started c.1070, finished before 1087 (before 1076?), with an additamentum in 1088. Miracula: started before 1076, finished between 1077 and 1087 (Boeren ed., 86-89) - Commission:Vita commissioned by the canons of St-Servaas in Maastricht. The Life probably did not come down in his original form. It is not clear whether the Lives of St Monulfus and St Gondulfus, included in this Life, were written or transcribed by Jocundus (see Vlekke, 106-108 en Boeren ed., 7-8). Jocundus added to the Life of St Servatius the story of his elevation and translation by bishop Monulfus (second half of the 6th C. ). There are abbreviations of Jocundus'Life as well as an revision, the so-called Gesta sancti Servatii (S035). The miracles added by Jocundus were based on a now lost Liber miraculorum. Hs Brussels, Bollandisten 5, has an independent redaction of the miracles, based on the Liber miraculorum and the Gesta sancti Servatii, which can be found in many manuscripts, also those of the Gesta-group.
SIZE
vita: 149 cap., miracula 78 cap. (ed. Boeren)
CONTEXT
St Servatius was in the fourth century bishop of Tongeren. His presence at two councils, Sardica (342-344) and Rimini (359) has been mentioned. Gregory of Tours mentions a bishop of Tongeren at the time of the invasions of the Huns, but according the surviving manuscripts his name was Aravatius. Probably St Servatius was meant, because his oldest biographers derived their knowledge from Gregory's story (S032-S034). St Servatius dies in Maastricht, where he is venerated.
ABSTRACT
Life and miracles of St. Servatius.
SOURCES
INFLUENCE
MANUSCRIPTS
TRANSLATIONS
EDITIONS
Acta sanctorum quotquot toto orbe coluntur, Jul., IV (1725) 158-159, 163-164 (fragment) (Link)
Acta sanctorum quotquot toto orbe coluntur, Jul., IV (1868, 3e druk) 157-158, 162-163 (fragment) (Link)
BOEREN (P.C.), Jocundus biographe de Saint Servais, The Hague 1972, 136-213 (vita). Zie voor de overige gedeeltelijke edities: BOEREN, 9-11
KOPKE (R.), in: Monumenta Germaniae Historica. Scriptores, 12 (Hannover, 1856) 88-92 (vita gedeeltelijk), 93-126 (miracula) (Link)
LITERATURE
BALAU, Sources, 312-320
BECKER, 'Notizen zur Bibliothekgeschichte der Abtei St.-Eucharius-St.-Matthias' in: Armaria Treveriensia. Beiträge zur Trierer Bibliotheksgeschichte (Trier 1960) 37-56
Bibliotheca Hagiographica Latina nos 7627-76327622-7625 (cf. Suppl. 1911)
Bibliotheca Sanctorum, 11 889-892
BOEREN (P.C.), Twee Maaslandse dichters in dienst van Karel de Stoute (Den Haag 1968) 48-51
BOEREN ed. 1-134
BRENNECKE (H.C.), 'Servatius von Tongern. Ein gallischer Bischof im arianischen Streit' in: Sint-Servatius bisschop van Tongeren-Maastricht. Het vroegste christendom in het Maasland. Handelingen van het colloquium in Alder Biesen (Tongeren, Maastricht 1984) 17-36
CARASSO-KOK (M.), Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen. Heiligenlevens, annalen, kronieken en andere in Nederland geschreven verhalende bronnen (Bibliografische reeks van het Nederlands Historisch Genootschap) ('s-Gravenhage, 1981) no 81
CHEVALIER (U.), Répertoire des sources historiques du Moyen-age. Bio-bibliographie (Paris, 1877-1886. 1888 II) 2641, 4215-4216
D'HAENENS (A.), Les invasions normandes en Belgique au IXe siècle. Le phénomène et sa répercussion dans l'historiographie médiévale, Université de Louvain. Recueil de travaux d'histoire et de philologie, 4e série, 38 (Leuven, 1967) 245-247
DE GHELLINCK (J.), Littérature latin au Moyen Age, 2, Bibliothèque catholique des sciences religieuses, 85 (Paris, 1939; reprint: Hildesheim, 1969) 406
DE LA HAYE (R.), 'Het leven en de wonderen van Sint Servaas door de priester Jocundus', Kerktijd. Tijdschrift voor Nederlandse Kerkgeschiedenis 1 (1998) 40059
DE LA HAYE (R.), 'In welke eeuw leefde Sint-Servaas?', in: De Maasgouw. Tijdschrift voor Limburgse Geschiedenis en Oudheidkunde, 113 (1994) 46874
FLEITH (B.), Studien zur Überlieferungsgeschichte der Lateinischen Legenda Aurea (Brussel 1991)
KEESMAN (W.), 'Oorsprongsmythen als zelfuitlegging. Over achtergrond en betekenis van middeleeuwse verhalen rond Trojaanse stedenstichtingen', in: H. Pleij e.a., eds. Op belofte van profijt. Stadsliteratuur en burgermoraal in de Nederlandse letterkunde van de middeleeuwen, Nederlandse literatuur en cultuur in de middeleeuwen, 4 (Amsterdam, 1991) 262-279, aldaar 272
KEMPENEERS (A.), Hendrik van Veldeke en de bron van zijn Servatius (Antwerpen, Leuven 1913) ((Leuvense) Studiën en Tekstuitgaven 3) 49-73
KOLDERWEIJ (A.M.), 'Sint Servatius, een pion in de politiek van de Duitse keizers?' in: STUIP (R.E.V.), VELLEKOOP (C.), Andere structuren, andere heiligen (Utrecht 1983) 217-240
KOLDEWEIJ (M.), Der gude Sente Servas (Assen/Maastricht, 1985) 26-28 en 38-41
KROOS (R.), Jocundus und die Servatius-Liturgie, De Maasgouw 93 (1974) 181-198
LEJEUNE (S. M.), 'De legendarische stamboom van Sint Servaas in de middeleeuwsche kunst en literatuur', in: Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg 77 (1941) 293-296
LEVISON (W.), in: Westdeutsche Zeitschrift 30 (1911) 510-517
LOT (F.), 'Index scriptorum operumque Latino-Gallicorum medii aevi saec. XI (1000-1108)', Archivum Latinitatis Medii Aevi 16 (1942) 39 nr. 202
MANITIUS (M.), Geschichte der lateinischen Literatur des Mittelalters, vol.III, Vom Ausbruch des Kirchenstreits bis zum Ende des zwolften Jahrhunderts (München, 1959-1964) 84-86
MOLINIER (A.), Les Sources de l'histoire de France depuis les origines jusqu'en 1789 (4 vols.) (Paris, 1902-1904) nr. 1725
MUNSTERS, in: Limburg's Verleden II 421-424
NIEUWENHUIJSEN (K.), DE RIDDER (T.), Ad Flaridingun. Vlaardingen in de elfde eeuw. Middeleeuwse bronnen over de Slag bij Vlaardingen en andere Vlaardingse gebeurtenissen (Hilversum, 2011) (72-73)
NOTERMANS (J.), 'Cultus, vita en legende van Sint-Servaas', in: Limburg, 47 (1968) 117-128, 163-183
PACQUAY (J.), 'Les prétendues tendances politiques des Vies des Premiers évéques de Tongres', in: Mélanges d'histoire offerts á Charles Moeller I (Leuven, Parijs 1914) 251-265
POTTHAST (A.), Bibliotheca Historica Medii Aevi, Wegweiser durch die Geschichtswerke des europäischen Mittelalters bis 1500, II (Berlin, 1896) 1570-1571
RADEMACHER (H.), Die Entwickelung der la- teinischen Servatius-Legende bis zur Mitte des 12. Jahrhunderts, Bonn 1921 187-190
REINDERS-BAUMANN (A.) in: LTK 9 (2000) 492
Repertorium Fontium Historiae Medii Aevi, VI, 268-269
THIERS (O.), VIS (J.), in: P.J. Margry, C. Caspers, eds. Bedevaartplaatsen in Nederland 3 (Amsterdam, Hilversum 2000) 453-491
VLEKKE (B. H. M.), St. Servatius. De eerste Nederlandse bisschop in historie en legende (Maastricht 1935) 82-131
WALTER (K.), Quellenkritische Untersuchungen zum ersten Teil der Servatiuslegende Heinrichs von Veldeke (s.l. 1970, diss. Münster)
WATTENBACH (W.), HOLTZMANN (R.), SCHMALE (F.-J.), Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter. Die Zeit der Sachsen und Salier, 1 738-739
WEBB (J.), 'Hagiography in the Diocese of Liège (950-1130)', in: M. Goullet (ed.), Hagiographies VI (Turnhout, 2014) 878-882
WILHELM (F.), Sanct Servatius oder wie das erste Reis in deutscher Zunge geimpft wurde. Ein Beitrag zur Kenntnis des religiösen und literarischen Lebens in Deutschland im elften und zwölften Jahrhundert (München 1910) (bespreking door A. PONCELET, AB 29 (1910), 349_352; B. KRUSCH, NA 37 (1912) 331) XXV-XXX
ZENDER (M.), Räume und Schichten mittelalterlicher Heiligenverehrung in ihrer Bedeutung für die Volkskunde. Die Heiligen des mittleren Maaslandes und der Rheinlande in Kultgeschichte und Kultverbreitung (Düsseldorf 1959) 61-88
LINKS
Desiderata:


Contributor:
Marit Gypen
Renée Nip

Update:
2021-08-04 10:23:13