1078
O011
Triumphe des damesLa Source d'Honneur pour maintenir la corporelle élégance des dames en vigueur florissant et prix inestimable
Parement et/ou triumphe des dames (d'honneur)
15e eeuw
Gedichten
Frans
INCIPIT
L'autr'ier passant une nuyt de decembre...
EXPLICIT
...a la vierge qui les pechiés pardonne./ Tant a souffert La Marche.
Geslacht: M- Bio: Ridder, lid van de Bourgondische hofhouding (ca. 1422-1502). In 1485 werd hij door Maximiliaan van Oostenrijk benoemd tot ‘grant et premier maistre d’hostel’ (hofmeester) van zijn zoon, Filips de Schone. In die rol werd hij één van de mentoren van de jonge Habsburgse prins. Hij schreef veel van zijn werken met een educatief doel en een moraliserende ondertoon ten behoeve van de opvoeding van de jonge vorst. Deze werken behandelen onderwerpen zoals ridderlijkheid, regering en vorstelijk gedrag (Devaux 2003). Voorbeelden van dergelijke werken zijn de ‘Mémoires’ (NaSo O009), ‘l’Epistre pour tenir et celebrer la noble feste du Thoison d’or’ (NaSo O007), ‘le Livre de l’advis du gaige de bataille’ (NaSo O013), etc.-Status auteur (orde, functie):
REDACTIE
Locatie: / - Datering:ca. 1493-4 - Opdracht: /
OMVANG
181 achtregelige verzen en 23 prozastukjes
CONTEXT
/
INHOUD
Hulde aan een geliefde met een moraliserende conclusie over de vrouwen. Het gedicht somt ondermeer alle kledingsstukken op met hun symbolische betekenis. Prozastukken over een onbekende dame werden toegevoegd.
BRONNEN
INVLOED
MANUSCRIPTEN
Antwerpen, Museum Plantin-Moretus
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale
Paris, Bibliothèque Nationale de France
Paris, Bibliothèque Nationale de France
Paris, Bibliothèque Nationale de France
Paris, Bibliothèque Nationale de France
Paris, Bibliothèque Nationale de France
Paris, Bibliothèque Nationale de France
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale
Paris, Bibliothèque Nationale de France
Paris, Bibliothèque Nationale de France
Paris, Bibliothèque Nationale de France
Paris, Bibliothèque Nationale de France
Paris, Bibliothèque Nationale de France
Paris, Bibliothèque Nationale de France
VERTALINGEN
EDITIES
(S.N.), Le parement et triumphes des dames (Paris, 1870)
KALBFLEISCH-BENAS (J.), Le Triumphe des Dames von Olivier de la Marche, Ausgabe nach den Handschriften (Rostock, 1901) XXVIII-119 p
PETIT (J.), LE NOIR (M.), Le parement et triumphes des dames (Paris, 1510) (Paris, Bibliothèque nationale de France, Réserve, RES-YE-1253)
TEPPEREL (J.), JEHANNOT (J.), Le parement et triumphes des dames (Paris, 1520) (Paris, Bibliothèque nationale de France, Réserve, 8-BL-12249)
KALBFLEISCH-BENAS (J.), Le Triumphe des Dames von Olivier de la Marche, Ausgabe nach den Handschriften (Rostock, 1901) XXVIII-119 p
PETIT (J.), LE NOIR (M.), Le parement et triumphes des dames (Paris, 1510) (Paris, Bibliothèque nationale de France, Réserve, RES-YE-1253)
TEPPEREL (J.), JEHANNOT (J.), Le parement et triumphes des dames (Paris, 1520) (Paris, Bibliothèque nationale de France, Réserve, 8-BL-12249)
LITERATUUR
BEAUNE (H.), D'ARBAUMONT (J.), Mémoires d'Olivier de la Marche, maître d'hotel, capitaine des gardes de Charles le Téméraire, 4, Société d'Histoire de France (Paris, 1888) I-CI, CXXXV-CXXXVIII
Bibliothèque nationale d'Autriche. Manuscrits et livres imprimés concernant l'histoire des Pays-Bas 1475-1600, Catalogues des expositions organisées à la Bibliothèque royale Albert Ier, 9 (Brussel, 1962) 2-3 nr. 2
BOSSUAT 456-457; 3e suppl. nrs. 6009 7362-5 7991-2 8402
BRUNET (J.-C.), Manuel du libraire et de l'amateur de livres, 3 (Parijs, 1863; Brussel, 1841; Berlijn, 1922) 783
CARON (M.-T.), 'Olivier de la Marche, Philippe de Ternant, ses protecteurs et ses amis', Publications du Centre européen d'études bourguingnonnes (XIVe-XVIe s.), 43 (2003), 55-77
CARON (M.-T.), La noblesse dans le duché de Bourgogne 1315-1477 (Lille, 1987)
CONTAMINE (P.), Guerre, état et société à la fin du moyen âge. Etudes sur les armées des rois de France, 1337-1494, Ecole pratique des hautes études, Civilisations et Sociétés, 24 (Paris/Den Haag, 1972) 203-204, 248, 252, 261, 455, 471, 597
DEGROOTE (G.), ed. Jan Pertcheval's Den Camp vander Doot (Antwerpen, 1948) VII
DEVAUX (J.), 'Olivier de la Marche, moraliste et pédagogue ', Publications du Centre européen d'études bourguingnonnes (XIVe-XVIe s.), 43 (2003), 29-43
DUFOURNET (J.), 'La Marche', in: Dictionnaire des lettres françaises. Le Moyen Age (Paris, 1964) 450-451
EMERSON (C.), ‘La Marche, Olivier de’, in: G. Dunphy, ed. The Encyclopedia of the Medieval Chronicle (Leiden/Boston, 2010) 988-989
EMERSON (C.), Olivier de la Marche and the Rhetoric of 15th-Century Historiography (Woodbridge, 2004)
FRANKE (B.), Assuerus und Esther am Burgunderhof. Zur Rezeption des Buches Esther in den Niederlanden (1450 bis 1530) (Berlin, 1998) 39-41
GRÖBER (G.), ed. Grundriss der romanischen Philologie, 2/1 (Straatsburg, 1902) 1137-1140
KALFF (G.), Geschiedenis der Nederlandsche Letterkunde, 2 (Groningen, 1907) 394-395
KRONENBERG (M.E.), 'Een onbekende Nederlandsche vertaling van Le Chevalier délibéré, door Pieter Willemsz. gemaakt', in: Tijdschrift voor Nederlansdse Taal- en Letterkunde, 51 (1932) 179
LANGFORS (A.), Les incipit des poèmes français antérieures au XVIe siècle. Répertoire bibliographique, 1 (Parijs, 1917) 195
LE GENTIL (P.), La littérature française du moyen âge, Collection Armand Colin, 369 (Parijs, 1966 2de druk) 172
MILLAR (A.), ‘Olivier de la Marche and Urban Culture in Late Medieval Brussels’, in: Revue belge de philologie et d’histoire/Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis, 78 (2000) 379-392
MOLINIER (A.), Les Sources de l'histoire de France depuis les origines jusqu'en 1789 (4 vols.) (Paris, 1902-1904) nr. 3961
PÉROUSE (G.-A.), 'Une édition méconnue d'Olivier de la Marche au XVIe siècle', in: Bibliothèque Humanisme et Renaissance, 39 (1977) 307-310
PÉROUSE (G.-A.), Nouvelles françaises du XVIe siècle, Images de la vie du temps (Genève, 1977) 71
PLEIJ (H.), De sneeuwpoppen van 1511. Literatuur en stadscultuur tussen middeleeuwen en moderne tijd (Amsterdam, 1988) 220-221
POTTHAST (A.), Bibliotheca Historica Medii Aevi, Wegweiser durch die Geschichtswerke des europäischen Mittelalters bis 1500, I (Berlin, 1896) 703-704
Repertorium Fontium Historiae Medii Aevi 166
STEIN (H.), Étude biographique, littérarire & bibliographique sur Olivier de la Marche (Mémoires couronnés et mémoires des savants étrangers, 49) (Bruxelles, 1888) 1-101, 125-127, 143-144
STRUBEL (A.), 'La Marche Olivier de', in: J.-P. de Beaumarchais, D. Couty, A. Rey, eds. Dictionnaire des littératures de langue française G-O (Paris, 1984) 1190-1191
TYL-LABORY (G.), 'Olivier de La Marche', in: Dictionnaire des lettres françaises. Le Moyen Age (Paris, 1992) 1085-1086
TYSON (D.B.), ‘Olivier de la Marche: L’Homme dans l’Oeuvre’, in: Neophilologus, 86 (2002) 507-523
VAN ANROOIJ (W.), Helden van weleer, De Negen Besten in de Nederlanden, 1300-1700 (Amsterdam, 1997) 138
VAN DEN HEUVEL (M.E.), 'De verdediging van bastaarden door Olivier de la Marche, een vijftiende-eeuwse Bourgondische hoveling', in: Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, nieuwe reeks, 45 (1991) 35-38
Bibliothèque nationale d'Autriche. Manuscrits et livres imprimés concernant l'histoire des Pays-Bas 1475-1600, Catalogues des expositions organisées à la Bibliothèque royale Albert Ier, 9 (Brussel, 1962) 2-3 nr. 2
BOSSUAT 456-457; 3e suppl. nrs. 6009 7362-5 7991-2 8402
BRUNET (J.-C.), Manuel du libraire et de l'amateur de livres, 3 (Parijs, 1863; Brussel, 1841; Berlijn, 1922) 783
CARON (M.-T.), 'Olivier de la Marche, Philippe de Ternant, ses protecteurs et ses amis', Publications du Centre européen d'études bourguingnonnes (XIVe-XVIe s.), 43 (2003), 55-77
CARON (M.-T.), La noblesse dans le duché de Bourgogne 1315-1477 (Lille, 1987)
CONTAMINE (P.), Guerre, état et société à la fin du moyen âge. Etudes sur les armées des rois de France, 1337-1494, Ecole pratique des hautes études, Civilisations et Sociétés, 24 (Paris/Den Haag, 1972) 203-204, 248, 252, 261, 455, 471, 597
DEGROOTE (G.), ed. Jan Pertcheval's Den Camp vander Doot (Antwerpen, 1948) VII
DEVAUX (J.), 'Olivier de la Marche, moraliste et pédagogue ', Publications du Centre européen d'études bourguingnonnes (XIVe-XVIe s.), 43 (2003), 29-43
DUFOURNET (J.), 'La Marche', in: Dictionnaire des lettres françaises. Le Moyen Age (Paris, 1964) 450-451
EMERSON (C.), ‘La Marche, Olivier de’, in: G. Dunphy, ed. The Encyclopedia of the Medieval Chronicle (Leiden/Boston, 2010) 988-989
EMERSON (C.), Olivier de la Marche and the Rhetoric of 15th-Century Historiography (Woodbridge, 2004)
FRANKE (B.), Assuerus und Esther am Burgunderhof. Zur Rezeption des Buches Esther in den Niederlanden (1450 bis 1530) (Berlin, 1998) 39-41
GRÖBER (G.), ed. Grundriss der romanischen Philologie, 2/1 (Straatsburg, 1902) 1137-1140
KALFF (G.), Geschiedenis der Nederlandsche Letterkunde, 2 (Groningen, 1907) 394-395
KRONENBERG (M.E.), 'Een onbekende Nederlandsche vertaling van Le Chevalier délibéré, door Pieter Willemsz. gemaakt', in: Tijdschrift voor Nederlansdse Taal- en Letterkunde, 51 (1932) 179
LANGFORS (A.), Les incipit des poèmes français antérieures au XVIe siècle. Répertoire bibliographique, 1 (Parijs, 1917) 195
LE GENTIL (P.), La littérature française du moyen âge, Collection Armand Colin, 369 (Parijs, 1966 2de druk) 172
MILLAR (A.), ‘Olivier de la Marche and Urban Culture in Late Medieval Brussels’, in: Revue belge de philologie et d’histoire/Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis, 78 (2000) 379-392
MOLINIER (A.), Les Sources de l'histoire de France depuis les origines jusqu'en 1789 (4 vols.) (Paris, 1902-1904) nr. 3961
PÉROUSE (G.-A.), 'Une édition méconnue d'Olivier de la Marche au XVIe siècle', in: Bibliothèque Humanisme et Renaissance, 39 (1977) 307-310
PÉROUSE (G.-A.), Nouvelles françaises du XVIe siècle, Images de la vie du temps (Genève, 1977) 71
PLEIJ (H.), De sneeuwpoppen van 1511. Literatuur en stadscultuur tussen middeleeuwen en moderne tijd (Amsterdam, 1988) 220-221
POTTHAST (A.), Bibliotheca Historica Medii Aevi, Wegweiser durch die Geschichtswerke des europäischen Mittelalters bis 1500, I (Berlin, 1896) 703-704
Repertorium Fontium Historiae Medii Aevi 166
STEIN (H.), Étude biographique, littérarire & bibliographique sur Olivier de la Marche (Mémoires couronnés et mémoires des savants étrangers, 49) (Bruxelles, 1888) 1-101, 125-127, 143-144
STRUBEL (A.), 'La Marche Olivier de', in: J.-P. de Beaumarchais, D. Couty, A. Rey, eds. Dictionnaire des littératures de langue française G-O (Paris, 1984) 1190-1191
TYL-LABORY (G.), 'Olivier de La Marche', in: Dictionnaire des lettres françaises. Le Moyen Age (Paris, 1992) 1085-1086
TYSON (D.B.), ‘Olivier de la Marche: L’Homme dans l’Oeuvre’, in: Neophilologus, 86 (2002) 507-523
VAN ANROOIJ (W.), Helden van weleer, De Negen Besten in de Nederlanden, 1300-1700 (Amsterdam, 1997) 138
VAN DEN HEUVEL (M.E.), 'De verdediging van bastaarden door Olivier de la Marche, een vijftiende-eeuwse Bourgondische hoveling', in: Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, nieuwe reeks, 45 (1991) 35-38
LINKS
Desiderata:
Naam van de Medewerker:
Marit Gypen
Update:
2012-04-10 13:33:02
© The Narrative Sources from the Medieval Low Countries. De verhalende bronnen uit de Zuidelijke Nederlanden (Brussel: Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, sinds 2009). URL: www.narrative-sources.be (geraadpleegd op 7 mei 2025).
Naam van de Medewerker:
Marit Gypen
Update:
2012-04-10 13:33:02
© The Narrative Sources from the Medieval Low Countries. De verhalende bronnen uit de Zuidelijke Nederlanden (Brussel: Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, sinds 2009). URL: www.narrative-sources.be (geraadpleegd op 7 mei 2025).
