1323
S033
Vita sancti ac beatissimi Servatii episcopi et confessoris (Vita antiquissima)8e eeuw
Hagiografie
Latijn
Dioc. Luik
Frankische Rijk
Frankische Rijk
INCIPIT
proloog: Multi enim hereses eo tempore quidam acclesias Dei inpugnabant, plerumque ulcio divina data est, nam et Atharicus Gothorum rex magna gessit pulsacione...-- corpus: Igitur rumor erat Chunos in Galleis velle prorumpere. Erat autem tunc temporis apud Tungros opidum Servacius eximiae sanctitatis episcopus...
EXPLICIT
... et regnat in secula seculorum. Amen.
Geslacht: M- Bio: -Status auteur (orde, functie):
REDACTIE
Locatie:Misschien Maastricht, of het bisdom Tongeren - Datering:laatste kwart 8ste eeuw, wellicht tussen 775 en 783. Oudst bekende levensbeschrijving van Servatius (Servaas). Zie Koldeweij voor de tekstoverlevering - Opdracht: /
OMVANG
1101 woorden
CONTEXT
Servatius was in de 4e eeuw bisschop van Tongeren. Zijn aanwezigheid op twee concilies, dat van Sardica (342, 343 of 344) en dat van Rimini (359), wordt vermeld. Gregorius van Tours spreekt over een bisschop van Tongeren ten tijde van de invallen der Hunnen, wiens naam in de bewaard gebleven handschriften Aravatius luidt. Waarschijnlijk is hiermee Servaas bedoeld; zijn beide oudste biografen althans ontlenen hun kennis uitsluitend aan dit verhaal van Gregorius van Tours (Carasso-Kok nos 78, 79). Servaas is in Maastricht gestorven en geniet daar verering).
INHOUD
levensbeschrijving van S. Servatius (Servaas). De schrijver volgt de Libri Historiarum van Gregorius van Tours (II, c. 4-6) op de voet en voegt enkele gegevens toe.
BRONNEN
INVLOED
MANUSCRIPTEN
Cambrai, Bibliothèque Municipale
London, British Library
Paris, Bibliothèque Nationale de France
Trier, Stadtbibliothek
London, British Library
Paris, Bibliothèque Nationale de France
Trier, Stadtbibliothek
VERTALINGEN
EDITIES
DE SMETH (C.), 'Sancti Servatii Tungrensis episcopi vitae antiquiores tres', Analecta Bollandiana, 1 (1882) 89-92
KRUSH (B.), in: Monumenta Germaniae Historica. Scriptores rerum Merovingicarum, 3 (Hannover, 1896) 87-89 (zie ook MGH SS rer. Mer. VII, 806)
KURTH (G.), 'Deux biographies inédites de S. Servais', Bulletin de la Société d'art et d'histoire du diocèse de Liège 1 (1881) 252-261 (ook afzonderlijk verschenen, Luik 1881)
KRUSH (B.), in: Monumenta Germaniae Historica. Scriptores rerum Merovingicarum, 3 (Hannover, 1896) 87-89 (zie ook MGH SS rer. Mer. VII, 806)
KURTH (G.), 'Deux biographies inédites de S. Servais', Bulletin de la Société d'art et d'histoire du diocèse de Liège 1 (1881) 252-261 (ook afzonderlijk verschenen, Luik 1881)
LITERATUUR
BALAU, Sources, 29-33
Bibliotheca Hagiographica Latina 7611 7612
BRENNECKE (H.C.), 'Servatius von Tongern. Ein gallischer Bischof im arianischen Streit' in: Sint-Servatius bisschop van Tongeren-Maastricht. Het vroegste christendom in het Maasland. Handelingen van het colloquium in Alder Biesen (Tongeren, Maastricht 1984) 17-36
CARASSO-KOK (M.), Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen. Heiligenlevens, annalen, kronieken en andere in Nederland geschreven verhalende bronnen (Bibliografische reeks van het Nederlands Historisch Genootschap) ('s-Gravenhage, 1981) no 78
CHEVALIER (U.), Répertoire des sources historiques du Moyen-age. Bio-bibliographie (Paris, 1877-1886. 1888 II) 4215-4216
DE LA HAYE (R.), 'In welke eeuw leefde Sint-Servaas?', in: De Maasgouw. Tijdschrift voor Limburgse Geschiedenis en Oudheidkunde, 113 (1994) 46874
DE MOREAU, Histoire de l'Eglise en Belgique, I, Brussel 31-39
DE SMETH (C.), 'Sancti Servatii Tungrensis episcopi vitae antiquiores tres', Anallecta Bollandiana 1 (1882) 85-88
Index scriptorum operumque Latino-Belgicorum Medii Aevi 1 (Bruxelles, 1973) 27.
JONGEN (L.), 'Sint Servaas tussen feit en fictie: Hendrik van Veldeke en de hagiografische traditie', in: Literatuur, 11 (1994) 290-296
KEUNEN (J.), in: Nationaal Biografisch Woordenboek 3 (1968) 804-808
KOLDEWEIJ (M.), Der gude Sente Servas (Assen/Maastricht, 1985) 23-24, 35
KRUSCH (B.), in Monumenta Germaniae Historica. Scriptores rer. Mer. 3 (1896) 83-86
KURTH (G.), 'Deux biographies inédites de S. Servais', Bulletin de la Société d'art et d'histoire du diocèse de Liège 1 (1881) 213-250
KURTH (G.), 'Le Pseudo-Aravatius', Anallecta Bollandiana 16 (1897) 164-172
MANITIUS (M.), Geschichte der lateinischen Literatur des Mittelalters, vol.III, Vom Ausbruch des Kirchenstreits bis zum Ende des zwolften Jahrhunderts (München, 1959-1964) 82-86
MUNSTERS, in: Limburg's Verleden II 421-424
NOTERMANS (J.), 'Cultus, vita en legende van Sint-Servaas', in: Limburg, 47 (1968) 117-128, 163-183
PACQUAY (J.), 'Les prétendues tendances politiques des Vies des Premiers évéques de Tongres', in: Mélanges d'histoire offerts á Charles Moeller I (Leuven, Parijs 1914) 251-265
PACQUAY (J.), in: B.N., 22 (1914-1920) 289-296
POST (R.R.), Kerkgeschiedenis van Nederland in de Middeleeuwen, II (Utrecht, 1957) 188
POTTHAST (A.), Bibliotheca Historica Medii Aevi, Wegweiser durch die Geschichtswerke des europäischen Mittelalters bis 1500, II (Berlin, 1896) 1570
RADEMACHER (H.), Die Entwickelung der la- teinischen Servatius-Legende bis zur Mitte des 12. Jahrhunderts, Bonn 1921 10-13, 19-22
REINDERS-BAUMANN (A.) in: LTK 9 (2000) 492
SIMENON (G.), 'Saint-Servais, défenseur de I'orthodoxie', Revue Ecclésiastique de Liège 19 (1927-28) 339-347
THIERS (O.), VIS (J.), in: P.J. Margry, C. Caspers, eds. Bedevaartplaatsen in Nederland 3 (Amsterdam, Hilversum 2000) 453-491
VLEKKE (B. H. M.), St. Servatius. De eerste Nederlandse bisschop in historie en legende (Maastricht 1935) 57-81
WATTENBACH (W.), LEVISON (W.) en LÖWE (H.), Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter. Vorzeit und Karolinger, 1 122
ZENDER (M.), Räume und Schichten mittelalterlicher Heiligenverehrung in ihrer Bedeutung für die Volkskunde. Die Heiligen des mittleren Maaslandes und der Rheinlande in Kultgeschichte und Kultverbreitung (Düsseldorf 1959) 61-88
Bibliotheca Hagiographica Latina 7611 7612
BRENNECKE (H.C.), 'Servatius von Tongern. Ein gallischer Bischof im arianischen Streit' in: Sint-Servatius bisschop van Tongeren-Maastricht. Het vroegste christendom in het Maasland. Handelingen van het colloquium in Alder Biesen (Tongeren, Maastricht 1984) 17-36
CARASSO-KOK (M.), Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen. Heiligenlevens, annalen, kronieken en andere in Nederland geschreven verhalende bronnen (Bibliografische reeks van het Nederlands Historisch Genootschap) ('s-Gravenhage, 1981) no 78
CHEVALIER (U.), Répertoire des sources historiques du Moyen-age. Bio-bibliographie (Paris, 1877-1886. 1888 II) 4215-4216
DE LA HAYE (R.), 'In welke eeuw leefde Sint-Servaas?', in: De Maasgouw. Tijdschrift voor Limburgse Geschiedenis en Oudheidkunde, 113 (1994) 46874
DE MOREAU, Histoire de l'Eglise en Belgique, I, Brussel 31-39
DE SMETH (C.), 'Sancti Servatii Tungrensis episcopi vitae antiquiores tres', Anallecta Bollandiana 1 (1882) 85-88
Index scriptorum operumque Latino-Belgicorum Medii Aevi 1 (Bruxelles, 1973) 27.
JONGEN (L.), 'Sint Servaas tussen feit en fictie: Hendrik van Veldeke en de hagiografische traditie', in: Literatuur, 11 (1994) 290-296
KEUNEN (J.), in: Nationaal Biografisch Woordenboek 3 (1968) 804-808
KOLDEWEIJ (M.), Der gude Sente Servas (Assen/Maastricht, 1985) 23-24, 35
KRUSCH (B.), in Monumenta Germaniae Historica. Scriptores rer. Mer. 3 (1896) 83-86
KURTH (G.), 'Deux biographies inédites de S. Servais', Bulletin de la Société d'art et d'histoire du diocèse de Liège 1 (1881) 213-250
KURTH (G.), 'Le Pseudo-Aravatius', Anallecta Bollandiana 16 (1897) 164-172
MANITIUS (M.), Geschichte der lateinischen Literatur des Mittelalters, vol.III, Vom Ausbruch des Kirchenstreits bis zum Ende des zwolften Jahrhunderts (München, 1959-1964) 82-86
MUNSTERS, in: Limburg's Verleden II 421-424
NOTERMANS (J.), 'Cultus, vita en legende van Sint-Servaas', in: Limburg, 47 (1968) 117-128, 163-183
PACQUAY (J.), 'Les prétendues tendances politiques des Vies des Premiers évéques de Tongres', in: Mélanges d'histoire offerts á Charles Moeller I (Leuven, Parijs 1914) 251-265
PACQUAY (J.), in: B.N., 22 (1914-1920) 289-296
POST (R.R.), Kerkgeschiedenis van Nederland in de Middeleeuwen, II (Utrecht, 1957) 188
POTTHAST (A.), Bibliotheca Historica Medii Aevi, Wegweiser durch die Geschichtswerke des europäischen Mittelalters bis 1500, II (Berlin, 1896) 1570
RADEMACHER (H.), Die Entwickelung der la- teinischen Servatius-Legende bis zur Mitte des 12. Jahrhunderts, Bonn 1921 10-13, 19-22
REINDERS-BAUMANN (A.) in: LTK 9 (2000) 492
SIMENON (G.), 'Saint-Servais, défenseur de I'orthodoxie', Revue Ecclésiastique de Liège 19 (1927-28) 339-347
THIERS (O.), VIS (J.), in: P.J. Margry, C. Caspers, eds. Bedevaartplaatsen in Nederland 3 (Amsterdam, Hilversum 2000) 453-491
VLEKKE (B. H. M.), St. Servatius. De eerste Nederlandse bisschop in historie en legende (Maastricht 1935) 57-81
WATTENBACH (W.), LEVISON (W.) en LÖWE (H.), Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter. Vorzeit und Karolinger, 1 122
ZENDER (M.), Räume und Schichten mittelalterlicher Heiligenverehrung in ihrer Bedeutung für die Volkskunde. Die Heiligen des mittleren Maaslandes und der Rheinlande in Kultgeschichte und Kultverbreitung (Düsseldorf 1959) 61-88
LINKS
Desiderata:
Naam van de Medewerker:
Renée Nip
Véronique Lambert
Update:
2010-11-16 11:06:56
© The Narrative Sources from the Medieval Low Countries. De verhalende bronnen uit de Zuidelijke Nederlanden (Brussel: Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, sinds 2009). URL: www.narrative-sources.be (geraadpleegd op 11 mei 2025).
Naam van de Medewerker:
Renée Nip
Véronique Lambert
Update:
2010-11-16 11:06:56
© The Narrative Sources from the Medieval Low Countries. De verhalende bronnen uit de Zuidelijke Nederlanden (Brussel: Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, sinds 2009). URL: www.narrative-sources.be (geraadpleegd op 11 mei 2025).
