Locatie:Bisdom Luik(?) - Datering:na 1370, ca. 1380 (DE GAIFFIER); na 1380 (RFHMA) - Opdracht:in opdracht van een anoniem. Opgenomen in de reeks wonderen die is opgetekend door Johannes van Wackerzele, als vervolg op de door hem geschreven levensbeschrijving van Barbara (J228). Geheel los daarvan staan de twee door anoniem gebleven auteurs geschreven wonderverhalen (NL0019, NL0020) en het door Theodericus Pauli opgetekende wonder (NL0021)

/

Volgens de legende leefde Barbara in de tijd van keizer Maximianus in Nicomedië. Ze was een dochter van een rijk, maar heidens man, Dioscorus, uit Nicomedië. Om haar verre te houden van invloeden van buiten, werd Barbara door haar vader in een toren opgesloten. Desondanks kwam zij met het christendom in aanraking. Haar vader liet Barbara daarop onthoofden. Als patrones van de stervenden, speciaal te hulp geroepen bij een onvoorbereid sterven, is Barbara ook in Nederland zeer vereerd.

Een van drie in Nederland spelende wonderverhalen (BHL 939, 940, 951). Drie abten van cisterciënzerkloosters uit Friesland, onder wie Johannes, abt van Aduard, werden op weg naar het generaal-kapittel van hun orde te hulp geroepen door het door rovers afgehouwen hoofd van een koopman. Op voorspraak van Barbara en met hulp van de drie abten verkreeg de koopman de sacramenten der stervenden.

Brussel/Bruxelles, Bibliotheek der Bollandisten/Bibliothèque des Bollandistes
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale
Köln, Historisches Archiv der Stadt
London, British Library
Praha, Ústrední knihovna
Trier, Stadtbibliothek
Trier, Stadtbibliothek
Utrecht, Universiteitsbibliotheek
Wien, Österreichische Nationalbibliothek, Series Nova (Fidei-Komm)

(S.N.), Legenda Beatissimae Virginis Barbarae (Keulen, c. 1495) II.D. 4r-4v ((Gesamtkatalog der Wiegendrucke 3 (1928) nr. 3327))
MÜLLER (N.), Acta S. Barbarae virginis et martyris, patronae morientium, ex variis authoribus et antiquis monumentis collecta (Wenen, 1703) 209-211
TÖPPEN (M.), Scriptores rerum Prussicarum. Die Geschichtsquellen der preussischen Vorzeit bis zum Untergange der Ordensherrschaft, 2 (Leipzig, 1863) 408-410

Bibliotheca Hagiographica Latina 940
CARASSO-KOK (M.), Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen. Heiligenlevens, annalen, kronieken en andere in Nederland geschreven verhalende bronnen (Bibliografische reeks van het Nederlands Historisch Genootschap) ('s-Gravenhage, 1981) nos 11-12
CASPERS (C.M.A.), De eucharistische vroomheid en het feest van sacramentsdag in de Nederlanden tijdens de late Middeleeuwen (Leuven 1992, diss. Utrecht) 120-121
DE GAIFFIER (B.), 'La légende latine de Sainte Barbe de Jean de Wackerzele', Analecta Bollandiana 77 (1959) 15097
DE JONG (H.), in: P.J. Margry en C. Caspers, eds. Bedevaartplaatsen in Nederland 3 (Amsterdam, Hilversum 1998) 496-500
FLEITH (B.), Studien zur Überlieferungsgeschichte der Lateinischen Legenda Aurea (Brussel 1991)
NISSEN (P.J.A.), 'Niederländische Mirakelbücher aus der Spätmittelalter, insbesondere das Arnheimer Mirakelbuch des heiligen Eusebius, als Quelle für den Volksglauben', in: P. Dinzelbacher, D.R. Bauer, eds. Volksreligion im hohen und späten Mittelalter (Paderborn etc. 1990) 275-306 (278-279)
Repertorium Fontium Historiae Medii Aevi, VI, 427-428
VAN DIJK (M.), 'Barbara's borsten nader beschouwd', in: C. Van Eijle e.a., eds. Het zaad der middeleeuwen. Jaarboek vrouwengeschiedenis 16 (1996) 58-71
VAN DIJK (M.), 'Hagiografie van de heilige Barbara in Brabantse vrouwengemeenschappen. Waarheid, ideologie en fantasie', in: B. Ebels-Hoving e.a., eds. Genoechlicke ende lustige historiën. Laatmiddeleeuwse geschiedschrijving in Nederland (Hilversum, 1987) 141-156
VAN DIJK (M.), 'Travelling-companion in the journey of life: Saint Barbara of Nicomedia in a 'Devotio Moderna' context', in: E. Dubruck en B. Gusick, eds. Death and dying in the Middle Ages (New York 1999) 221-237
VAN DIJK (M.), Een rij van spiegels. De Heilige Barbara van Nicomedia als voorbeeld voor vrouwelijke religieuzen (Hilversum 2000) 31-32