Locatie:Het graafschap Holland - Datering:oorspronkelijke versie: omstreeks 1440, tijdens de regering van Filips van Bourgondië (Fruin (1872) 18-20). Er zijn twee vervolgen op deze kroniek: een eerste, dat loopt van 1436 tot in 1456 en een tweede dat tot in 1477 loopt. De handschriften wijken nogal van elkaar af. De vervolgen zijn min of meer gelijktijdig met de daarin beschreven gebeurtenissen opgetekend - Opdracht: /

/

Petrus Scriverius bezorgde de kroniek de naam Gouds kroniekje op grond van de eerste druk uit 1478, die bij Gheraert Leeu te Gouda gedrukt werd

Kroniek van Holland, Zeeland, Friesland en Utrecht, vanaf de verwoesting van Troje in 946 voor Christus tot de dood van Jacoba van Beieren in 1437 (lees 1436). Het eerste vervolg handelt onder andere over de partijstrijd in de jaren veertig van de vijftiende eeuw en eindigt met het beleg van Deventer in 1456. Het tweede vervolg beschrijft de veldtochten van Karel de Stoute tegen Lodewijk XI en tegen Luik. Dit vervolg eindigt met een verslag van de Lotharingse veldtochten in 1476-1477.

Croniken van Hollant
Dirk Mathijszoon, Gedicht op Haarlem (Dirk Mathijszoon, Gedicht op Haarlem (NL0434).)
Heraut Beyeren, Hollantsche Cronike (heraut Beyeren, Hollantsche cronike (NL0185-0186))
heraut Beyeren, Wereldkroniek (heraut Beyeren, Wereldkroniek (NL0183-0184))
Johannes Beke, Croniken van den Stichte van Utrecht en van Hollant (Middelnederlandse Beke (NL0551, NL0552))

Johannes a Leydis, Chronicon comitum Hollandiae et episcoporum Ultraiectensium (Jan Gerbranszoon van Leiden, kroniek van Holland (NL0285)? (Zie Bruch, Suppl. 39-40))
Kattendijke-kroniek (Kattendijke-kroniek (NL0584))
Veldener, kroniek van Holland (De door Veldener in 1480 achter de Fasciculus temporum uitgegeven kroniek van Holland? (zie Janse 2001, 149-52).-- Jan Gerbranszoon van Leiden, kroniek van Holland (NL0285)? (Zie Bruch, Suppl. 39-40).-- Kattendijke-kroniek (NL0584))

Bern, Stadt- und Burgerbibliothek, 588
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale, 6075 (Link)
Den Haag, Koninklijke Bibliotheek, 71 J 41 (Link)
Den Haag, Koninklijke Bibliotheek, 75 H 34 (Link)
Den Haag, Rijksmuseum Meermanno-Westreenianum (Museum van het Boek), 10 E 10 (Link)
Leeuwarden, Bibliotheek Fries Genootschap, 466 (Link)
Leiden, Bibliotheek der Rijksuniversiteit, BPL 136D (Link)
Leiden, Bibliotheek der Rijksuniversiteit, Letterk. 1563 (Link)
Leiden, Bibliotheek der Rijksuniversiteit, Letterk. 1564 (Link)
Leiden, Bibliotheek der Rijksuniversiteit, Periz. Qu. 44
London, British Library, Cotton mss., Vespasianus D IX
Utrecht, Universiteitsbibliotheek, 1179 (Link)
Utrecht, Universiteitsbibliotheek, 1180 (Link)
Wien, Haus-, Hof- und Staatsarchiv, R 88

(S.N.), Hier beghint die cronike of die hystorie van Hollant, van Zeelant ende Vrieslant ende van den sticht van Utrecht, ter Goude 1478
NIEUWENHUYZEN (J. J.), 'Koning Artur, legenden', in: De Dietsche Warande 2 (1856) 349-351
SCRIVERIUS, Het oude Goutsche Chronycxken, of Historie van Hollandt, Zeelandt, Vrieslandt en Utrecht met een Byvoeghsel, tot aan de laatste Graaf van Hollandt (Amsterdam 1663) 1-129 (met toevoeging 130-150)

Bibliotheca Neerlandica Manuscripta
BOLHUIS VAN ZEEBURGH (J.), 'Hollandsche geschiedbronnen voor het Beiersche tijdperk, 1345-1436', Bijdragen voor Vaderlandsche Geschiedenis en Oudheidkunde, 8 (1875) 347-376
BOLHUIS VAN ZEEBURGH (J.), Friesche geschiedschrijving, 92-96
BRUCH (H.), Supplement bij de Geschiedenis van de Noord-Nederlandsche geschiedschrijving in de Middeleeuwen (Haarlem, 1956) 39-40
CARASSO-KOK (M.), 'Het woud zonder Genade', in: Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden, 107 (1992) 241-263
CARASSO-KOK (M.), Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen. Heiligenlevens, annalen, kronieken en andere in Nederland geschreven verhalende bronnen (Bibliografische reeks van het Nederlands Historisch Genootschap) ('s-Gravenhage, 1981) no 152
DE WIND (S.), Bibliotheek der Nederlandsche geschiedschrijvers (Middelburg, 1835) 80-82
DRAAK (A.M.E.), 'Het wout sonder genade', in: De Nieuwe Taalgids, 30 (1936) 125-129
FRUIN (R.), 'Naschrift op het opstel: Nog eens over Albert Beilinc', in: Bijdragen voor Vaderlanse Geschiedenis en Oudheidkunde, 7 (1872) 93-100
FRUIN (R.), 'Nog eens over Albert Beilinc', in: Bijdragen voor Vaderlanse Geschiedenis en Oudheidkunde, 7 (1872) 14-28
HUCHENHOLTZ (F.W.N.), 'Zeventiende-eeuwse historische kritiek, bekeken door de ogen van een mediëvist', in: H.B. Teunis, V. Tongerloo, eds. Middeleeuwen tussen Erasmus en heden (Amsterdam, Dieren 1986) 51-62
JANSE (A.), ‘De gelaagdheid van een laatmiddeleeuwse kroniek. De ontstaansgeschiedenis van het zogenaamde Goudse kroniekje’, in: Queeste, 8 (2001) 134-159
JANSE (A.), ‘De Historie van Hollant. Een nieuw begin in de Hollandse geschiedschrijving in de 15de eeuw’, in: Millennium: tijdschrift voor middeleeuwse studies, 21 (2007) 19-38
JANSE (A.), ‘Goutsch Cronijxcken’, in: G. Dunphy, ed. The Encyclopedia of the Medieval Chronicle (Leiden/Boston, 2010) 725
JANSE (A.), Grenzen aan de macht. De Friese oorlog van de graven van Holland omstreeks 1400 ('s-Gravenhage, 1993)
KEESMAN (W.), ‘De Hollandse oudheid in het Gouds kroniekje. Over drukpers en geschiedschrijving’, in: Spiegel der Letteren, 49/2. Literatuur in handschrift en druk in de late middeleeuwen en vroegmoderne tijd (2007) 165-182
LEVELT (S.), Jan van Naaldwijk's Chronicles of Holland. Continuity and Transformation in the Historical Tradition of Holland during the Early Sixteenth Century (Hilversum, 2011) 51-58
MULLER (S.), Lijst van Noord-Nederlandsche kronijken, met opgave van bestaande handschriften en litteratuur (Utrecht, 1880) 15-6, 26-7
Repertorium Fontium Historiae Medii Aevi, III (Roma, 1962-) I 346
ROMEIN (J.M.), Geschiedenis van de Noord-Nederlandsche geschiedschrijving in de middeleeuwen: bijdrage tot de beschavingsgeschiedenis (Haarlem, 1932) 107-9
SCRIVERIUS, Het oude Goutsche Chronycxken, of Historie van Hollandt, Zeelandt, Vrieslandt en Utrecht met een Byvoeghsel, tot aan de laatste Graaf van Hollandt (Amsterdam, 1663) 199-280
VAN ANROOIJ (W.), 'Middeleeuwse sporen van de Haarlemse Damiate-legende', in: E.K. Grootes, ed. Haarlems Helicon. Literatuur en toneel te Haarlem vóór 1800 (Hilversum, 1993) 11-25
VAN DER MAREL (H.), 'Op een tijt street dese Coninc Artur ieghen die wilde wrede slauen die men nu Hollanders hiet. Koning Artur in de laatmiddeleeuwse Hollandse kroniekschrijving', in: B. Ebels-Hoving, C.G. Santing, C.P.H.M. Tilmans, eds. Genoechlicke ende lustige historiën. Laatmiddeleeuwse geschiedschrijving in Nederland (Hilversum, 1987) 177-90
VAN MOOLENBROEK (J.), 'De ketting van Damietta, een Haarlems zaagschip en Willem I van Holland. Over de wording en standaardisering van een kruistochtmythe', Jaarboek voor middeleeuwse geschiedenis, 14 (2011) 113-149 (120-122)
VERBEIJ-SCHILLINGS (J.), Beeldvorming in Holland. Heraut Beyeren en de historiografie omstreeks 1400. Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen 13 (Amsterdam, 1995)
VERBIJ-SCHILLINGS (J.), 'Het beeld van de Friezen in de Hollandse geschiedschrijving van de vijftiende eeuw', in: PH. H. Breuker, A. Janse, eds. Negen eeuwen Friesland-Holland. Geschiedenis van een haat-liefdeverhouding (Zutphen, 1997) 109-119
VERBIJ-SCHILLINGS (J.), 'Vanuit Hollands perspectief: een geschiedenis van de Friezen', in: Philologia Frisica Anno 1996. Lezingen fan it fjirtjinde Frysk filologenkongres 23, 24 en 25 oktober 1996 (Ljouwert, 1998) 71-92