J240
Van neghen den besten
Century: 13
Poems
Dutch
Dioc. Tournai
Dioc. Utrecht
County of Flanders
County of Holland
INCIPIT
Om dat ic hebbe in mine memorie / Rime fauelen ende vraye ystorie ... (Geraardsbergse handschrift)
EXPLICIT
... Alst al in liep om winnen / Sone wildijs niet beghinnen (Geraardsbergse handschrift: slot ontbreekt)
Sex: M- Bio: acceptable theory (van Oostrom, Berteloot 1992): born in central or western West-Flanders (Bruxambacht), circa 1230, from shortly before 1260 until after circa 1266 he stayed on the island of Voorne as the sacristan of Maerlant, returned to Flanders, probably Damme; it is unlikely that he was an aldermen's clerk; he was a 'clerc' (in the meaning of 'scientist, scholar') and possibly received the lower orders (?ca.1230/+after 1293).-Status author (order, function):
EDITING
Location:Flanders or Holland (The Hague court?; van Anrooij, 71) - Date:Maerlant, impressed by the fall of St.Jean-d'Acre, is supposed to have written Van neghen den besten after stopping (definitively) the redaction of the Spiegel Historiael, shortly before the finishing of Van den landen van oversee, i.e. before Jacques de Longuyon, Les voeux du paon (van Anrooij, 57 and 64, 66) - Commission:possibly commissioned by Floris V (van Anrooij, 71)
SIZE
/
CONTEXT
/
ABSTRACT
Poem on the nine heroes: Hector, Alexander and Cesar from the Antiquity, Josua, David and Judas Maccabeus from the Biblical history and Arthur, Charlemagne and Geoffrey of Bouillon as Christian rulers. Jacob van Maerlant May have been the first author to add duke Geoffrey of Bouillon to the list of famous heroes. The compiler of the manuscript of Geraardsbergen (Grammont) May have adapted the work by stressing less the values of nobility and chivalry.
SOURCES
INFLUENCE
MANUSCRIPTS
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale
Leiden, Bibliotheek der Rijksuniversiteit
TRANSLATIONS
EDITIONS
BRINKMAN (H.), SCHENKEL (J.), eds. Het Comburgse handschrift, Hs. Stuttgart, Württembergische Landesbibliothek, Cod. poet. et phil. 2?22, Middeleeuwse verzamelhandschriften uit de Nederlanden, 4 (Hilversum, 1997) 2, 1171-1185
DE PAUW (N.) (ed.), "Van den neghen besten". Een gedicht toegeschreven aan Jacob van Maerlant, in: Middelnederlandsche gedichten en fragmenten, 1 (Gent, 1893)
GOVERS (M.-J.), GORIS (M.), VAN HEUSDEN (P.), SCHIPPERS (A.), SONNEMANS (G.), WISSINK (W.), KIENHORST (H.) (eds.), Het Geraardsbergse handschrift. Hs. Brussel, Koninklijke Bibliotheek Albert I, 837-845, Middeleeuwse verzamelhandschriften in de Nederlanden 1 (Hilversum, 1994) 146-164 nr 89
M. DE VRIES (ed.), Fragment eener berijmde zamenspraak uit de XIII eeuw, benevens eenige oude spreuken en het begin van een gedicht, getiteld: "Van neghen den besten", in: Nieuwe werken van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden, 6 (Leide 125-186
LITERATURE
BIESHEUVEL (I.), ‘Jacob van Maerlant’, in: G. Dunphy, ed. The Encyclopedia of the Medieval Chronicle (Leiden/Boston, 2010) 897-898
BRINKMAN (H.), SCHENKEL (J.), eds. Het Comburgse handschrift, Hs. Stuttgart, Württembergische Landesbibliothek, Cod. poet. et phil. 2?22, Middeleeuwse verzamelhandschriften uit de Nederlanden, 4 (Hilversum, 1997) 9-111
COOLS (E.), 'Te Thorout maecti, ende de sine, eenen torre int Vlaemsche hout', in: Westvlaamse Archeologica, 4 (Kortrijk, 1988) 40095
COOLS (E.), Torhout: stand van het vooronderzoek naar de "Karolingische kerk", in: Westvlaamse Archeologica, 4 (Kortrijk, 1988), 84-88 84-88
DE VREESE (W.), LIEFTINCK (G.I.), 'Bouwstoffen', in: E. Verwijs, J. Verdam, eds. Middelnederlandsch Woordenboek, 10 ('s-Gravenhage, 1927-1952) nr. 1154
JANSSENS (J.D.), 'Subtiel vertellen, Middeleeuwse epiek in de Lage Landen', in: J.D. Janssens e.a., eds. Op avontuur. Middeleeuwse epiek in de Lage Landen, Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen, 18 (Amsterdam, 1998) 9-35 (13)
LIEVENS (R.), 'Het Geraardsbergse handschrift', in: Het Land van Aalst, 48 (1996) 64-78
LIEVENS (R.), 'Het Geraardsbergse handschrift', in: Leuvense Bijdragen, 85 (1996) 147-162
MONE (F.J.), Übersicht der Niederländischen Volks-Literatur Älterer Zeit (Tübingen, 1838) nr. 110, 129-132
SLINGS (H.), De Negen Besten ontcijferd. Getallensymboliek in het Geraardsbergse afschrift van "Van den neghen besten", in: Queeste (Hilversum, 1996) 65-74
SONNEMANS (G.), Profiel van een Geraardsbergse compilator, in: G. SONNEMANS (red.), Middelnederlandse verzamelhandschriften uit de Nederlanden. Congres Nijmegen 14 oktober 1994, Middeleeuwse Studies en Bronnen, 51 (Hilversum, 1996) 111-124
VAN ANROOIJ (W.), ‘Nine Worthies’, in: G. Dunphy, ed. The Encyclopedia of the Medieval Chronicle (Leiden/Boston, 2010) 1150-1152 (1151)
VAN ANROOIJ (W.), Een vroege receptiegetuige van het gedicht "Van neghen den Besten", in: Millenium, 9 (Nijmegen, 1995) 41334
VAN ANROOIJ (W.), Helden van weleer, De Negen Besten in de Nederlanden, 1300-1700 (Amsterdam, 1997) 42, 44, 48, 57-71, 101, 208, 220
Van den neghen besten. Eindverslagen van het werkcollege Middelnederlandse letterkunde voor tweedejaars studenten, Interne publicatie van het Instituut De Vooys (Utrecht, 1981)
VAN DRIEL (J.), 'Een streven naar kunst. Formele vernieuwingen in de Middelnederlandse literatuur omstreeks 1300', Spiegel der letteren, 53 (2011) 1-28
VAN DRIEL (J.M.), Meesters van het woord. Middelnederlandse schrijvers en hun kunst (Hilversum, 2012)
VERLAAN (T.), De Negen Besten: een eerste verkenning, in: Lekr. Letterkundekrant van het Nederlands Instituut der Rijksuniversiteit te Groningen, 2, nr. 3 (Groningen, 1976-1977) 17-23
VERLAAN (T.), Nog even: de Negen Besten, in: Lekr. Letterkundekrant van het Nederlands Instituut der Rijksuniversiteit te Groningen, 2, nr. 4 (Groningen, 1976-1977) 25
WARNAR (G.), 'Men of letters: medieval Dutch literature and learning', in: L. Cesalli, et al. (eds.), University, council, city: Intellectual culture on the Rhine (1300-1500). Acts of the XIIth international colloquium of the Société Internationale pour l'Etude de la Philosphie Médiévale, Freiburg im Breisgau, 27-28 October 2004 (Turnhout, 2007) 221-246
LINKS
Desiderata:
Contributor:
Janick Appelmans
Update:
2013-06-11 17:38:18
© The Narrative Sources from the
Medieval Low Countries (Brussels: Royal Historical Commission, since 2009). URL: www.narrative-sources.be (accessed May 12th 2025).