Print |
Sluit venster |
NaSo 1 van 1
NL0037
Vita sancti Bonifatii (Vita altera)10e eeuw
Hagiografie
Latijn
Dioc. Utrecht
INCIPIT
Prologus: Incertam et lubricam vite huius habitudinem...-- Corpus: Beatus Bonifatius genitale solum in insula...
EXPLICIT
... cui est honor et gloria in secula seculorum. Amen.
Geslacht: M- Bio: bisschop van Utrecht(900-917). Hij stamde uit een voorname Frankische familie en kreeg zijn opleiding aan de Domschool te Keulen en aan de hofschool van Karel de Kale, koning van West-Francië (840-877). De toeschrijving aan Radbod berust op de opschriften boven alle bewaard gebleven handschriften: 'Thomellus (sermo) dom(i)ni Radbo(u)di sancte Traiectensis ecclesie episcopi' (Poncelet). Ten gevolge van de invallen der Noormannen bestuurde Radbod zijn diocees niet vanuit Utrecht, maar vanuit Deventer. Radbod schreef ook het gedicht, Versus de hirundine, en enkele kerkelijke gezangen.-Status auteur (orde, functie):
REDACTIE
Locatie:Utrecht - Datering:eerste helft 10e eeuw. Van de vele aan Bonifatius gewijde levensbeschrijvingen zijn er twee in het bisdom Utrecht geschreven: deze, de Vita altera en de Vita tertia (NL0038). De oudste Vita Bonifatii is die van Willibald, presbyter van de Sint-Victorskerk te Mainz, kort na 778 geschreven (BHL 1400, ed. W. Levison, MHG SS rer. Germ. in usum scholarum, Vitae sancti Bonifatii archiepiscopi Moguntini (1905) 1-58). Zie voor de overige aan Bonifatius gewijde werken de editie van Levison - Opdracht: /
OMVANG
3967 wrd.
CONTEXT
Bonifatius is c.672/5 in Engeland (Wessex) geboren. Hij predikte onder de Friezen, maar vooral in Hessen en Thüringen, waar hij enkele kloosters stichtte, onder meer in Fulda (744). In 722 werd hij tot bisschop, in 732 tot aartsbisschop met Mainz als zetel, gewijd. In 738 kreeg hij als 'legatus Germanicus' opdracht de kerk in Beieren, Alemannië, Hessen en Thüringen te organiseren. Tijdens een van zijn missiereizen naar Friesland werd hij in 754 bij Dokkum vermoord.
INHOUD
Levensbeschrijving van Bonifatius (Winfrid).
BRONNEN
INVLOED
MANUSCRIPTEN
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale, 380-382 (Link)
Den Haag, Koninklijke Bibliotheek, 73 F 32
Gotha, Forschungs-und Landesbibliothek, I 64
Köln, Historisches Archiv der Stadt, W 164 (Link)
Den Haag, Koninklijke Bibliotheek, 73 F 32
Gotha, Forschungs-und Landesbibliothek, I 64
Köln, Historisches Archiv der Stadt, W 164 (Link)
VERTALINGEN
(Duits) PH. H. KÜLB, Sämmtliche Schriften des heiligen Bonifacius des Apostels der Deutschen, II (Regensburg 1859) 306-326.
EDITIES
Acta sanctorum quotquot toto orbe coluntur, Jun., I (1695) 477-481 (Link)
Acta sanctorum quotquot toto orbe coluntur, Jun., I (1867, 3e druk) 469-473 (Link)
LEVISON (W.), in: Monumenta Germaniae Historica. Scriptores rerum Germanicarum in usum scholarum, Vitae sancti Bonifatii archiepiscopi Moguntini (1905) 62-78 (Link)
Acta sanctorum quotquot toto orbe coluntur, Jun., I (1867, 3e druk) 469-473 (Link)
LEVISON (W.), in: Monumenta Germaniae Historica. Scriptores rerum Germanicarum in usum scholarum, Vitae sancti Bonifatii archiepiscopi Moguntini (1905) 62-78 (Link)
LITERATUUR
AHLERS (B.), Die ältere Fassung der Vita Radbodi (Bern/Frankfurt a.M., 1976, diss. Tübingen; Europäische Hochschulschriften III, 55) 43-61, 64, 67-69
ANGENENDT (A.), in: LTK 2 (Freiburg e.a. 1994) 575-577
Bibliotheca Hagiographica Latina 1911
BROER (C.J.C.) en DE BRUIJN (M.W.J.), 'Bonifatius en de Utrechtse kerk' in: E.S.C. ERKELENS-BUTTINGER, e.a. ed., De Kerk en de Nederlanden (Hilversum 1997) 43-65
BRUCH (H.), Supplement bij de Geschiedenis van de Noord-Nederlandsche geschiedschrijving in de Middeleeuwen (Haarlem, 1956) 1-2
BRUNA (E.), 'De gezellen van Sint Bonifatius', Folk en Tsjerke 1 (1969-1975) 39-43
BRUNHÖLZL (F.), Geschichte der lateinischen Literatur des Mittelalters. Zweiter Band. Die Zwischenzeit vom Ausgang des Karolingischen Zeitalters bis zur Mitte des elften Jahrhunderts (München 1992) 93-102, 570-571
CARASSO-KOK (M.), 'Le diocèse d'Utrecht, 900-1200', in: G. Philippart, ed. Hagiographies. Histoire internationale de la littérature hagiographiques latine et vernaculaire en Occident des origines à 1550. II (Turnhout 1996) 373-411
CARASSO-KOK (M.), Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen. Heiligenlevens, annalen, kronieken en andere in Nederland geschreven verhalende bronnen (Bibliografische reeks van het Nederlands Historisch Genootschap) ('s-Gravenhage, 1981) no 18
CHEVALIER (U.), Répertoire des sources historiques du Moyen-age. Bio-bibliographie (Paris, 1877-1886. 1888) 646-650
CLAY (J.-H.), In the Shadow of Death: Saint Boniface and the conversion of Hessia, 721-754 (Turnhout, 2010)
COSTER (H.), De kroniek van Johannes de Beka. Haar bronnen en haar eerste redactie (Utrecht 1914, diss. Utrecht; Bijdr. Midd. Gesch. 2) 40127
DE JONG (M.B.), 'Bonifatius. De cultuur van een Angelsaksische priester-monnik' in: R.E.V. Stuip, C. Vellekoop ed., Utrecht tussen kerk en staat (Hilversum 1991) 51-69
FISCHER (C.M.), 'Die Bedeutung eines Heiligen. Hagiographische Betrachtungen', in: Sankt Bonifatius Gedenkgabe zum zwölfhundertsten Todestag (Fulda 1954) 34-50
FLEITH (B.), Studien zur Überlieferungsgeschichte der Lateinischen Legenda Aurea (Brussel 1991)
GOTTSCHALK (J.), 'Die Bonifatius- Literatur von 1923-1950', in: Studien und Mitteilungen zur Geschichte des Benediktiner-Ordens 62 (1950) 237-246
HALBERTSMA (H.), 'Bonifatius' levenseinde in het licht der opgravingen', Berichten R.O.B. 10/11 (1960-61) 395-444
HENSCHEN (G.), 1e ed. 453-454
HENSCHEN (G.), 3e ed. 446
KEHL (P.), Kult und Nachtleben des heiligen Bonifatius im Mittelalter (754-1200) (Fulda 1993)
LEUPEN (P.), 'Sint Salvator en Sint Maarten, Willibrord en Bonifatius' in: P. BANGE, A.G. WEILER ed., Willibrord, zijn wereld en zijn werk (Nijmegen 1990) 317-327
LÖWE (H.), 'Pirmin, Willibrord und Bonifatius. Ihre Bedeutung für die Missionsgeschichte ihrer Zeit' in: La conversione al christianesimo nell'Europe dell'alto medioevo (Spoleto 1967) 217-261
MOLL, Kerkgeschiedenis I 133, 149, 367-368
MOSTERT (M.), 'De kerstening van Holland (zevende tot twaalfde eeuw). Een bijdrage aan de middeleeuwse religieuze geschiedenis', in: Holland, 25 (1993) 125-155
MOSTERT (M.), 754: Bonifatius bij Dokkum vermoord (Hilversum 1999)
MOSTERT (M.), Bonifatius als geschiedvervalser' in: Woest en ledig? Nederland voor Willibrord (Hilversum 1995) 213-221
MULLER (S.), Lijst van Noord-Nederlandsche kronijken, met opgave van bestaande handschriften en litteratuur (Utrecht, 1880) 4
NÜRNBERGER (A.), 'Zur handschriftlichen Überlieferung der Werke des hl. Bonifatius', NA 8 (1883) 301- 307
PADBERG (L.E.) en STORK (H.W.), Der Ragyndrudis-Codex des Hl. Bonifatius (Paderborn, Fulda 1994)
PALMER (J.T.), Anglo-Saxons in a Frankish World, 690–900 (Turnhout, 2009)
PHILIPPART (G.), 'Hagiographies locale, régionale, diocésane, universelle. Les hagiographies du saint patron dans l'aire belge du Xe siècle', Mittellateinisches Jahrbuch 24/25 (1989/1990) 355-368
POLHEIM (K.), Die lateinische Reimprosa (Berlijn 1925, fotograf. herdr. Berlijn 1963) 349-350
POST (P.) in P.J. MARGRY, C. CASPERS eds., Bedevaartplaatsen in Nederland 1 (Amsterdam, Hilversum 1997) 290-304
POST (R.R.), Kerkgeschiedenis van Nederland in de Middeleeuwen, II (Utrecht, 1957) 188-189
POTTHAST (A.), Bibliotheca Historica Medii Aevi, Wegweiser durch die Geschichtswerke des europäischen Mittelalters bis 1500, II (Berlin, 1896) 1216
ROMEIN (J.), 'Wie is de 'Presbyter Ultrajectensis'?', Tijdschrift voor Geschiedenis 44 (1929) 373-381
ROMEIN (J.M.), Geschiedenis van de Noord-Nederlandsche geschiedschrijving in de middeleeuwen: bijdrage tot de beschavingsgeschiedenis (Haarlem, 1932) 12-15
RUSSCHEN (A.), 'Friezen - of niet?', lt Beaken 21 (1959) 222-225
TRIGALET (M.), Radbod d'Utrecht. Introduction à une hagiographie pastorale (Louvain-la-Neuve 1990-91, onuitgegeven licentiaatsverhandeling UCL) 97-101
WATERBOLK (H.T.), in: Geschiedenis van Friesland, 638
WATTENBACH (W.), HOLTZMANN (R.), SCHMALE (F.-J.), Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter. Die Zeit der Sachsen und Salier, 1 100;
WATTENBACH (W.), HOLTZMANN (R.), SCHMALE (F.-J.), Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter. Die Zeit der Sachsen und Salier, 3 39*
WEILER (A.G.), Willibrords missie. Christendom en cultuur in de zevende en achtste eeuw (Hilversum 1989)
ZOEPF (L.), Das Heiligen-Leben im 10. Jahrhundert. Beiträge zur Kulturgeschichte des Mittelalters und der Renaissance, I (Leipzig/Berlin, 1908) 25, 166, 184-185
ANGENENDT (A.), in: LTK 2 (Freiburg e.a. 1994) 575-577
Bibliotheca Hagiographica Latina 1911
BROER (C.J.C.) en DE BRUIJN (M.W.J.), 'Bonifatius en de Utrechtse kerk' in: E.S.C. ERKELENS-BUTTINGER, e.a. ed., De Kerk en de Nederlanden (Hilversum 1997) 43-65
BRUCH (H.), Supplement bij de Geschiedenis van de Noord-Nederlandsche geschiedschrijving in de Middeleeuwen (Haarlem, 1956) 1-2
BRUNA (E.), 'De gezellen van Sint Bonifatius', Folk en Tsjerke 1 (1969-1975) 39-43
BRUNHÖLZL (F.), Geschichte der lateinischen Literatur des Mittelalters. Zweiter Band. Die Zwischenzeit vom Ausgang des Karolingischen Zeitalters bis zur Mitte des elften Jahrhunderts (München 1992) 93-102, 570-571
CARASSO-KOK (M.), 'Le diocèse d'Utrecht, 900-1200', in: G. Philippart, ed. Hagiographies. Histoire internationale de la littérature hagiographiques latine et vernaculaire en Occident des origines à 1550. II (Turnhout 1996) 373-411
CARASSO-KOK (M.), Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen. Heiligenlevens, annalen, kronieken en andere in Nederland geschreven verhalende bronnen (Bibliografische reeks van het Nederlands Historisch Genootschap) ('s-Gravenhage, 1981) no 18
CHEVALIER (U.), Répertoire des sources historiques du Moyen-age. Bio-bibliographie (Paris, 1877-1886. 1888) 646-650
CLAY (J.-H.), In the Shadow of Death: Saint Boniface and the conversion of Hessia, 721-754 (Turnhout, 2010)
COSTER (H.), De kroniek van Johannes de Beka. Haar bronnen en haar eerste redactie (Utrecht 1914, diss. Utrecht; Bijdr. Midd. Gesch. 2) 40127
DE JONG (M.B.), 'Bonifatius. De cultuur van een Angelsaksische priester-monnik' in: R.E.V. Stuip, C. Vellekoop ed., Utrecht tussen kerk en staat (Hilversum 1991) 51-69
FISCHER (C.M.), 'Die Bedeutung eines Heiligen. Hagiographische Betrachtungen', in: Sankt Bonifatius Gedenkgabe zum zwölfhundertsten Todestag (Fulda 1954) 34-50
FLEITH (B.), Studien zur Überlieferungsgeschichte der Lateinischen Legenda Aurea (Brussel 1991)
GOTTSCHALK (J.), 'Die Bonifatius- Literatur von 1923-1950', in: Studien und Mitteilungen zur Geschichte des Benediktiner-Ordens 62 (1950) 237-246
HALBERTSMA (H.), 'Bonifatius' levenseinde in het licht der opgravingen', Berichten R.O.B. 10/11 (1960-61) 395-444
HENSCHEN (G.), 1e ed. 453-454
HENSCHEN (G.), 3e ed. 446
KEHL (P.), Kult und Nachtleben des heiligen Bonifatius im Mittelalter (754-1200) (Fulda 1993)
LEUPEN (P.), 'Sint Salvator en Sint Maarten, Willibrord en Bonifatius' in: P. BANGE, A.G. WEILER ed., Willibrord, zijn wereld en zijn werk (Nijmegen 1990) 317-327
LÖWE (H.), 'Pirmin, Willibrord und Bonifatius. Ihre Bedeutung für die Missionsgeschichte ihrer Zeit' in: La conversione al christianesimo nell'Europe dell'alto medioevo (Spoleto 1967) 217-261
MOLL, Kerkgeschiedenis I 133, 149, 367-368
MOSTERT (M.), 'De kerstening van Holland (zevende tot twaalfde eeuw). Een bijdrage aan de middeleeuwse religieuze geschiedenis', in: Holland, 25 (1993) 125-155
MOSTERT (M.), 754: Bonifatius bij Dokkum vermoord (Hilversum 1999)
MOSTERT (M.), Bonifatius als geschiedvervalser' in: Woest en ledig? Nederland voor Willibrord (Hilversum 1995) 213-221
MULLER (S.), Lijst van Noord-Nederlandsche kronijken, met opgave van bestaande handschriften en litteratuur (Utrecht, 1880) 4
NÜRNBERGER (A.), 'Zur handschriftlichen Überlieferung der Werke des hl. Bonifatius', NA 8 (1883) 301- 307
PADBERG (L.E.) en STORK (H.W.), Der Ragyndrudis-Codex des Hl. Bonifatius (Paderborn, Fulda 1994)
PALMER (J.T.), Anglo-Saxons in a Frankish World, 690–900 (Turnhout, 2009)
PHILIPPART (G.), 'Hagiographies locale, régionale, diocésane, universelle. Les hagiographies du saint patron dans l'aire belge du Xe siècle', Mittellateinisches Jahrbuch 24/25 (1989/1990) 355-368
POLHEIM (K.), Die lateinische Reimprosa (Berlijn 1925, fotograf. herdr. Berlijn 1963) 349-350
POST (P.) in P.J. MARGRY, C. CASPERS eds., Bedevaartplaatsen in Nederland 1 (Amsterdam, Hilversum 1997) 290-304
POST (R.R.), Kerkgeschiedenis van Nederland in de Middeleeuwen, II (Utrecht, 1957) 188-189
POTTHAST (A.), Bibliotheca Historica Medii Aevi, Wegweiser durch die Geschichtswerke des europäischen Mittelalters bis 1500, II (Berlin, 1896) 1216
ROMEIN (J.), 'Wie is de 'Presbyter Ultrajectensis'?', Tijdschrift voor Geschiedenis 44 (1929) 373-381
ROMEIN (J.M.), Geschiedenis van de Noord-Nederlandsche geschiedschrijving in de middeleeuwen: bijdrage tot de beschavingsgeschiedenis (Haarlem, 1932) 12-15
RUSSCHEN (A.), 'Friezen - of niet?', lt Beaken 21 (1959) 222-225
TRIGALET (M.), Radbod d'Utrecht. Introduction à une hagiographie pastorale (Louvain-la-Neuve 1990-91, onuitgegeven licentiaatsverhandeling UCL) 97-101
WATERBOLK (H.T.), in: Geschiedenis van Friesland, 638
WATTENBACH (W.), HOLTZMANN (R.), SCHMALE (F.-J.), Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter. Die Zeit der Sachsen und Salier, 1 100;
WATTENBACH (W.), HOLTZMANN (R.), SCHMALE (F.-J.), Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter. Die Zeit der Sachsen und Salier, 3 39*
WEILER (A.G.), Willibrords missie. Christendom en cultuur in de zevende en achtste eeuw (Hilversum 1989)
ZOEPF (L.), Das Heiligen-Leben im 10. Jahrhundert. Beiträge zur Kulturgeschichte des Mittelalters und der Renaissance, I (Leipzig/Berlin, 1908) 25, 166, 184-185
LINKS
Desiderata:
Naam van de Medewerker:
Renée Nip
Update:
2013-06-10 11:25:56
Naam van de Medewerker:
Renée Nip
Update:
2013-06-10 11:25:56
Koninklijke Commissie voor Geschiedenis
ISSN 2032-4677
© Copyright Narrative Sources 2024
ISSN 2032-4677
© Copyright Narrative Sources 2024
