narrative sources
Print | Sluit venster | NaSo 1 van 1
NL0301
Collectanea ad historiam Devotionis Modernae
15e-16e eeuw
Historiën-Gesta
Kronieken
Latijn
Dioc. Utrecht
INCIPIT
EXPLICIT
Geslacht: M- Bio: geboren in 1379/80 in Kempen (Duitsland), opgeleid in Deventer; hij verbleef vanaf 1399 in het klooster Sint-Agnietenberg bij Zwolle (reguliere kanunniken, Congregatie van Windesheim). Hij werd in 1406 ingekleed en in 1413 /14 tot priester gewijd. In 1425 en opnieuw in 1448 was hij subprior van het klooster, waar hij in 1471 is gestorven. -Status auteur (orde, functie): Augustijnerkoorheren (CSA)
Geslacht: M- Bio: De schrijver wordt in de opschriften van de bewaard gebleven handschriften van de eerste en tweede versie genoemd: ex libro fratris Jacobi de Traiecto (eerste versie) en: auctore domino Jacobo Traiecti alias Voecht seniore nostro octogenario (tweede versie). Jacobus Traiecti trad rond 1450 in in het fraterhuis te Zwolle, waar hij provisor werd. Hij overleed tussen 1503 en 1510.-Status auteur (orde, functie):
Geslacht: M- Bio: Petrus Hoorn werd in 1424 te Hem bij Hoorn geboren. In 1442 werd hij opgenomen in het Heer-Florenshuis te Deventer, waar hij librarius werd. Petrus Hoorn is aldaar in 1479 overleden.-Status auteur (orde, functie):
Geslacht: M- Bio: Rudolf Dier van Muiden werd in 1384 geboren. In 1399 kwam hij naar Deventer. In 1402 trad hij in in het Heer-Florenshuis, waar hij in 1435 procurator werd. Rudolf Dier is in 1459 overleden te Deventer.-Status auteur (orde, functie):
Geslacht: M- Bio: Petrus de Gandavo was in de tweede helft van de 15e eeuw waarschijnlijk broeder in het Heer-Florenshuis te Deventer. Hij was tevens biechtvader van de zusters van het Sint-Agnesklooster te Emmerik.-Status auteur (orde, functie):
Geslacht: M- Bio: -Status auteur (orde, functie):
Geslacht: M- Bio: -Status auteur (orde, functie):
REDACTIE
Locatie:Het Heer-Florenshuis te Deventer - Datering:15e en 16e eeuw. Schoengen (1908, CI-CII) noemt Jasper van Marburg ( 1502), rector van het Heer-Florenshuis, als mogelijke samensteller van het grootste gedeelte van het verzamelhandschrift. Obbema (1973, 68) wijst de bibliothecaris Gerardus Busco ( 1512) aan als mogelijke samensteller - Opdracht: /
OMVANG
/
CONTEXT
Het Heer-Florenshuis (St. Hiëronymushuis) werd gesticht in 1383. Vanuit dit huis van Broeders van het Gemene Leven werd o.a. in 1387 het klooster Windesheim gesticht. Het Heer-Florenshuis bleef voortbestaan tot in 1574.
INHOUD
In het verzamelhandschrift staat een aantal werken over de geschiedenis van de Moderne Devotie. De vrijwel geheel in het Latijn geschreven codex bevat afschriften van verschillende schrijvers. Een aantal werken is voor dit doel in het Latijn vertaald. Het handschrift bevat de volgende teksten: 1 Vita magistri Gerardi per dominum Petrum Horn collecta, f. 3r-26v (NL0307); 2 Vita venerabilis Joannis Brinckerinck..., f. 27r-42r (zie NL0312); 3 Libellus de dictis Johannis Brinckerinck ad moniales suas, f. 44r-55r; 4 Item de Mathia Zutphania fratre nostro pie memorie, f. 60r-66r (zie NL0320); 5 Notabilia dicta patrum nostrorum, f. 67r-73r; 6 Chronicon Montis Sancte Agnetis, f. 77r-79r (zie NL0217, de codex is verkeerd ingebonden); 7 De magistro Everardo de Eza, f. 79v-81v. Uit de kroniek van het klooster Frenswegen (zie NL0324); 8 De devoto comite de Benthem Bernardo, f. 81v-83v. Uit de kroniek van het klooster Frenswegen (zie NL0324); 9 De inceptione monasterii Nemoris Beate Marie, f. 83v-89v. Uit de kroniek van het klooster Frenswegen (zie NL0324); 10 De magistro Henrico de Brabancia, f. 89v-92v. Uit de kroniek van het klooster Frenswegen (zie NL0324); 11 De Mathia clerico, f.92v-93v. Uit de kroniek van het klooster Frenswegen (NL0324); 12 De inchoatione primaria domus clericorum Sancti Gregorii Zwollis, f. 94r-108r (zie NL0198 en NL0199); 13 Chronicon Montis Sancte Agnetis, f. 109r-114v (zie NL0217, de codex is verkeerd ingebonden); 14 De domino Henrico Goude, f. 115v-117v (zie NL0304); 15 De domino Johanne Harlem, f. 117v-118r (zie NL0305); 16 De domo clericorum Sancti Gregorii in civitate Zwollensi, f. 121r-124v (zie NL0196 en NL0197); 17 De fundatione Montis S. Iheronimi prope Hattem, f. 124v-133v (zie K017 en K018); 18 De prima inceptione congregacionis in Alberghen, f. 133v-140r (zie NL0166 en NL0167); 19 De sorore Agnete monasterii sororum Van Orten Buscoducis, f. 141r-145r (zie NL0162 en NL0163); 20 Vita et conversacio Salome, priorisse in Diepenveen, f. 149r-164v (zie NL0303); 21 Hanc vivendi formulam edidit mater Salome Sticken etc., f. 169r-176v ; 22 De communibus moribus sororum domus magistri Gerardi Grote..., f. 176v-179v (zie NL0302); 23 De expulsione sororum ex Daventria, f. 179v-183r (zie NL0302); 24 Soror Geerbrich ten Woerde, Gesa Broeckelants, f. 183v-184v (zie NL0302); 25 Vita et conversacio venerabilis domine Zwedere de Runen..., f. 185r-192r (zie NL0303); 26 Vita et conversacio Gertrudis ten Venne..., f. 194r-20lv, gevolgd door Fenna ten Venne en Margarota ten Venne, f. 201v-202r (zie NL0310); 27 Ludgardis de Burick, f. 202r-205v (zie NL0308); 28 Vita et conversacio Ysentrudis de Mekeren..., f. 206r-212r (zie NL0314); 29 Notabilia quedam,que venerabilis pater Theodericus Herxen notavit in quaterno suo, f. 212r-213r; 30 Vita et conversacio venerabilis viri domini Henrici Herxen..., f. 213v-219r (zie NL0311); 31 De domino Alberto Kalker, f. 219r-225r (zie NL0165); 32 De virgine, que coluerat Christum virginem (Margareta de Naeltwijc), f. 225r-226v (zie NL0303); 33 Nicolaus de Harlem, f. 226v (zie NL0306); 34 Jutta de Ahuys, f. 226v-231r (zie NL0303); 35 Katerina de Arken, f. 231r-231v (zie NL0303); 36 Fragmenten over zusters uit het Meester-Geertshuis, f. 231r en f. 231v-232r (zie NL0188 en NL0189); 37 Elisabeth Hasenbroek, f. 232r-234v (zie NL0303); 38 Gedichten van Dirc van Herxen, Me juvat laudes canere, Mi lust te loven en Och Heer der hemelen stichter, f. 235r-236v; 39 Soror Hadewigh de Gelria, f. 236v-237r (zie NL0302); 40 Mater Berta ter Clocken..., f. 237v (zie NL0302); 41 Soror Gertrudis de Hiesel en enkele niet met name genoemde zusters, f. 237r+v (zie NL0302); 42 Menta Berwolts, f. 238r (zie NL0302); 43 Soror Christina Zwetelincs, f. 238r-240v (zie NL0302); 44 Soror Gertrudis de Beveren, f. 240v-241v (zie NL0303); 45 De destructione purgatorii sancti Patricii, f. 250r-251r; 46 Vita Albertis ter Achter, f. 252r-255r (zie NL0309); 47 Vita domini Egberti ter Beek, f. 255v-260r (zie NL0321); 48 Dicta Patrum, f. 266r-267v; 49 Vita domini Johannis Hatten, f. 268r-284v (zie NL0313).
BRONNEN
klassieke auteurs (Macrobius, Sallustius, Vergilius) (Zie de afzonderlijke teksten onder inhoud.)
INVLOED
MANUSCRIPTEN
VERTALINGEN
(Niet opgegeven) Zie de afzonderlijke teksten onder inhoud.
EDITIES
DE MEY (L.), HEENE (K.), ‘Een opmerkelijke biografie van een moderne devote: de Vita et conversacio Salome priorisse in Diepenven’, in: Bulletin de la Commission Royale d’Histoire/ Handelingen van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, 173 (2007) 189-229 (208-228) (fragment)
Zie de afzonderlijke teksten onder inhoud.
LITERATUUR
(S.N.), Thomas a Kempis en de Moderne Devotie, tentoonstellingscatalogus (Brussel/Zwolle 1971) 9
ALBERTS (W.J.), HULSHOFF (A.L.), Het Frensweger handschrift betreffende de geschiedenis van de Moderne Devotie (Groningen, 1958, WHG 3e s. 82) XIII-XVI
AXTERS (S.), Geschiedenis van de vroomheid in de Nederlanden. 3: De moderne devotie 1380-1550 (Antwerpen, 1956) 96, 166
Bibliotheca Neerlandica Manuscripta
BODEMANN (U.), STAUBACH (N.), Aus dem Winkel in die Welt: Die Bücher des Thomas von Kempen und ihre Schicksale (Tradition -- Reform -- Innovation: Studien zur Modernität des Mittelalters, 11) (Frankfurt am Main, 2006)
CARASSO-KOK (M.), Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen. Heiligenlevens, annalen, kronieken en andere in Nederland geschreven verhalende bronnen (Bibliografische reeks van het Nederlands Historisch Genootschap) ('s-Gravenhage, 1981) no 204
DE MEY (L.), HEENE (K.), ‘Een opmerkelijke biografie van een moderne devote: de Vita et conversacio Salome priorisse in Diepenven’, in: Bulletin de la Commission Royale d’Histoire/ Handelingen van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, 173 (2007) 189-229
HEENE (K.), ‘Hagiografisch herschrijven in de 15de eeuw? De casus Johannes Brinckerinck (†1419)’, Ons Geestelijk Erf, 79 (2005-2008) 252-284
HENDRIKMAN (T.), 'Thomas a Kempis', Zwols Historisch Tijdschrift, 19 (2002), 156-163
KRONENBERG (M.E.), 'De bibliotheek van het Heer-Florenshuis te Deventer, II', in: Nederlands Archief voor Kerkgeschiedenis, 9 (1912) 257-260, 295
KÜHLER (W.J.), 'Levensbeschrijvingen van devote zusters te Deventer', in: Archief voor de geschiedenis van het aartsbisdom Utrecht, 36 (1910) 11-68
KÜHLER (W.J.), ed. 'De Vita magistri Gerardi Magni van Petrus Horn (in m.s. no. 8849-8859 van de Koninklijke Bibliotheek te Brussel)', in: Nederlands Archief voor Kerkgeschiedenis, 6 (1909) 325-370
KÜHLER (W.J.), Johannes Brinckerinck en zijn klooster te Diepenveen (Rotterdam 1908, diss. Amsterdam) 341-353
OBBEMA (P.F.J.), Een Deventer bibliotheekcatalogus van het einde der vijftiende eeuw. Een bijdrage tot de studie van laat-middeleeuwse bibliotheekcatalogi (Brussel 1973, diss. Amsterdam, Archief- en Bibliotheekwezen in België extranummer 8) 23, 68
ROBISON (W.), 'Thomas à Kempis: Dutch-German ecclesiastic and writer', in: S. Wolbrink (ed.), Great lives from history: The Middle Ages, 477-1453 (Pasadena, 2005) 1022-1026
SCHEEPSMA (W.), ' 'Verzamelt de overgebleven brokken, opdat niets verloren ga'. Over Latijnse en Middelnederlandse levensbeschrijvingen uit de sfeer van de Moderne Devotie', in: P. Wackers e.a., eds. Verraders en bruggenbouwers. Verkenningen naar de relatie tussen Latinitas en Middelnederlandse letterkunde (Amsterdam 1996, Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen 15) 211-238, 334-346
SCHEEPSMA (W.), Deemoed en devotie. De koorvrouwen van Windesheim en hun geschriften (Amsterdam 1997, Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen 17)
SCHOENGEN (M.), Jacobus Traiecti alias de Voecht. Narratio de inchoatione domus clericorum in Zwollis. Met akten en bescheiden betreffende dit fraterhuis (Amsterdam 1908, WHG 3e s. 13) LXXXI-CVII
STEIN (R.), ‘Jacobus Traiecti’, in: G. Dunphy, ed. The Encyclopedia of the Medieval Chronicle (Leiden/Boston, 2010) 899
VAN BEEK (L.), Leken trekken tot Gods Woord. Dirc van Herxen (1381-1457) en zijn Eerste Collatieboek (Hilversum, 2009)
VAN DEN BERG (M.K.A.), ‘Thomas van Kempen: Agnietenberger met een missie binnen de muren’, in: Ons Geestelijk Erf, 77 (2003) 9-29
WEILER (A.G.), Volgens de norm van de vroege kerk. De geschiedenis van de huizen van de broeders van het Gemene leven in Nederland (Nijmegen 1997, Middeleeuwse Studies Band XIII) 4-25, 197, 220
LINKS
Desiderata:


Naam van de Medewerker:
Jelma Hoekstra
Karla De Roest

Update:
2013-05-29 14:31:06