Locatie:In Luik (Krush, Van der Essen) of in Maastricht (Balau) - Datering:Geschreven rond 718, de datum van de translatie van de relieken van de heilige Lambertus (Balau, Kurth, Van der Essen). Volgens Krusch (en ook Werner, 1980) is het werk later geschreven, na 727, de overlijdensdatum van Hubertus, of zelfs na 751 onder Peppijn III. - Opdracht: /

3843 woorden

Lambertus’ leven werd neergeschreven na de translatie van zijn relieken om zijn cultus te promoten en zo het prestige van het bisdom Maastricht/Luik te vergroten.

Eerste heiligenleven van Sint-Lambertus. Lambertus was afkomstig van een aristocratische familie uit de streek rond Maastricht. Hij genoot een opleiding onder bisschop Theodardus van Maastricht en verbleef enige tijd aan het koninklijke hof. Na de moord op zijn mentor (kort na 669) stelde Childerik II hem aan als nieuwe bisschop van Maastricht. Met de dood van Childerik (675) werd Lambertus verbannen. Tijdens die ballingschap verbleef hij zeven jaren in de abdij van Stavelot totdat Ebroin, de hofmeier van Neustrië, vermoord werd (682). Onder Peppijn II kon Lambertus terugkeren naar zijn bisschopszetel. Tijdens zijn leven speelde de heilige speelde een belangrijke rol in het missiewerk te Toxandrië. Ten slotte zou ook Lambertus ten prooi vallen aan moord, omwille van een familietwist werd hij gedood in zijn villa te Luik (705/706). Het was daar dat er een aan hem gewijde kerk zou worden gebouwd in 714 en waar zijn relieken zouden worden ondergebracht. Toen de bisschopszetel werd verplaatst naar Luik, werd de cultus rond Lambertus nauw geassocieerd met het bisdom. De eerste vita van Lambertus is niet geschreven als een lineair verhaal, maar is veeleer een mozaïek van verschillende fragmenten uit Lambertus’ leven. Zij bevat informatie over zijn jeugd, episcopaat en ballingschap en voorziet ons van details over zowel het seculiere als spirituele leven van de heilige. Het werk moest dienen als een ‘lectio’ voor liturgische gebruik (Kupper, 1984) en werd sterk beïnvloed door het ‘vita Fursei’ (Werner, 1980).

Gregorius Magnus, Dialogi
Vita Eligii episcopi Noviomagensis
Vita Fursei
Vita Servatii

Vita secunda Lamberti
Vita quarta lamberti
Vita prima Huberti Leodiensis

Paris, Bibliothèque Nationale de France, Latin 12598 (Link) (Link)
Paris, Bibliothèque Nationale de France, Latin, 5360 (Link)
Rouen, Bibliothèque Municipale, U 2
Trier, Stadtbibliothek, 388 (966)
Vaticano, Bibliotheca Apostolica, Palat. lat. 216
Vaticano, Bibliotheca Apostolica, Palat. lat. 846

DEMARTEAU (J.) (ed.), Vie la plus ancienne de saint Lambert (Liège, 1890) 39-64
KRUSCH (B.), in: Monumenta Germaniae Historica. Scriptores rerum Merovingicarum, 6 (Hannover-Leipzig, 1913) 253-384 (Link)

BALAU (S.), Les sources de l'histoire de Liège au Moyen Age, Étude critique (Brussel 1903) 33-38
Bibliotheca Hagiographica Latina 4677
DE COENE (K.), ET AL. (eds.), Liber Floridus 1121. The world in a book. (Tielt, 2011)
Index scriptorum operumque Latino-Belgicorum Medii Aevi 1 (Bruxelles, 1973) 25-27
KRUSCH (B.), in: Monumenta Germaniae Historica. Scriptores rerum Merovingicarum, 6 (Hannover-Leipzig, 1913) 299-352
KUPPER (J.-L.), 'S. Lambert: de l'histoire à la légende', Revue d'histoire ecclésiastique, 79 (1984) 5-49
Lexikon des Mittelalters, 5 cols 1627-1628
SAUCIER (C.), 'Sacrament and Sacrifice: Conflating Corpus Christi and Martyrdom in Medieval Liège', Speculum, 87 (2012) 682-723
SCHEIBELREITER (G.), 'Der Tod Landberts von Maastricht', in: N. Fryde, D. Reitz (eds.), Bischofsmord im Mittelalter. Murder of bishops (Veröffentlichungen des Max-Planck-Instituts für Geschichte, 191) (Göttingen, 2003) 51-82
VAN DER ESSEN (L.), Etude critique et littéraire sur les Vitae des saints mérovingiens de l'ancienne Belgique, Université de Louvain. (Recueil de travaux d'histoire et de philologie, 1e série, 17) (Leuven/Paris, 1907) 23-29
WERNER (M.), Der Lütticher Raum in frühkarolingischer Zeit. Untersuchungen zur Geschichte einer karolingischen Stammlandschaft, Veröffentlichungen des Max-Planck-Instituts für Geschicht, 62 (Göttingen, 1980) 241-275