Locatie:Wellicht Vaucelles (alleszins in ee Picardische cisterciënzer abdij) - Datering:Kort voor 1250 (opgenomen in de eerste 'Passsioniare français) (BHL 5195) (Perrot, 1992: 20, 180-189) - Opdracht: /

/

/

Levensbeschrijving van de heilige Mammas van Caesarea (+ 275). Hij was afkomstig uit Granga en werd geboren op het moment dat zijn ouders, Theodotus en Roufina, onder het bewind van keizer Aurelianus in gevangenschap zaten omwille van hun geloofsovertuiging. Beide ouders stierven tijdens hun opsluiting. Mammas werd als wees geadopteerd en opgevoed door een weduwe, Ammia genaamd, die het leven liet toen hij de leeftijd van vijftien jaar had. Als jongvolwassene trok hij de wereld in en bekeerde tal van heidenen te Cappadocië tot groot ongenoegen van de Romeinse bewindvoerder daar, Democritus, die hem onmiddellijk bij keizer Aurelianus liet ontboden. Hierop werd Mammes gearresteerd en gedwongen zijn geloof af te zweren. Hetgeen hij weigerde waardoor de keizerlijke beulen vrij spel kregen. Na een aantal folteringen slaagde Mammas erin te ontsnappen en zich enige tijd schuil te houden in de bergen nabij Caesarea. Daar zou hij volgens de legende het evangelie gepredikt hebben aan de wilde dieren waarmee hij vreedzaam samenleefde. Niettemin werd hij na enige tijd toch ontdekt. Eenmaal opnieuw in gevangenschap werd Mammas veroordeeld en voor de leeuwen gegooid die weigerden hem te verscheuren. Uiteindelijk stierf Mammas de marteldood nadat een heidens priester hem met een drietand had doorboord.

Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale, 10326
Dublin, Trinity College, B 2.8
Paris, Bibliothèque Nationale de France, 17229 (Link)
Paris, Bibliothèque Nationale de France, nouv. acq. fr., 10128
Sainte-Geneviève, bibliotheek, 587

MEYER (P.), Notices et Extraits des Manuscrits de la Bibliothèque Nationale, XXXVI (1901), II 688 (fragment)
PERROT (J.P.), Le Passionnaire français au Moyen Age (Genève, 1992) 228-230, 277-278 (fragment)

BERGER (A.), 'Die alten Viten des Heiligen Mamas von Kaisareia. Mit einer Edition der Vita BHG 1019', Analecta Bollandiana: Revue critique d'hagiographie / A Journal of Critical Hagiography, 120 (2002) 241-310
Bibliotheca Hagiographica Latina 5195
DURNECKER (L.), 'Tête de l'église diocésaine et chef du saint patron. Le pèlerinage à s. Mammès de Langres à la fin du Moyen Age', in: C. Vincent, J. Pycke (eds.), Cathédrale et pèlerinage aux époques médiévale et moderne: Reliques, processions et dévotions à l'église-mère du diocèse (Bibliothèque de la Revue d'histoire ecclésiastique, 92 ) (Louvain, 2010) 145-159
MEYER (P.), Légendes hagiographiques en français, in: Histoire littéraire de la France, XXXIII (1906) 393-458
PERROT (J.P.), Le Passionnaire français au Moyen Age (Genève, 1992) 180-189
SIMERAY (J.P.), 'Saint Mammès, saint Nicolas et la déesse Isis.', Revue de Moret et de sa région 88 (1983) 42-46
VAN DER LINDEN (S.), De Heiligen (Antwerpen, 1999) 551-552