Locatie:Oudenburg - Datering:De eerste twee boeken zijn een bewerking door Hariulfus van de vita prima van Lisiardus (BHL 703) en werden in eerste instantie in 1114 voltooid. Aan het tweede boek is ook na 1120-21 nog gewerkt. In de periode okt. 1119-okt. 1120 werd het derde boek, een mirakelboek, waarschijnlijk door Hariulfus samengesteld en door Lisiardus voorzien van een proloog, waarin verslag werd gedaan van de gebeurtenissen op het concilie van Reims in okt. 1119 in verband met de heiligverklaring van Arnulfus. Een verslag van het concilie van Beauvais in okt. 1120, waar het mirakelboek door Hariulfus werd gepresenteerd en tot canonizatie werd besloten, werd kort daarna eveneens in het derde boek opgenomen, alsook een verslag van de elevatie en translatie (1 mei 1121). Tenslotte werden nog enkele mirakelen opgenomen. - Opdracht: /

23482 woorden

/

Heiligenleven van Arnulfus, abt te Saint Médard en bisschop van Soissons (+15 augustus 1087), grondlegger van de abdij te Oudenburg, in drie boeken. Het eerste boek handelt over de gebeurtenissen tot aan zijn bisschopswijding: de wonderbaarlijke gebeurtenissen rond zijn geboorte te Tiegem (Vlaanderen), zijn afkomst en zijn leven als miles in dienst van zijn oom, heer Arnulf van Oudenaarde; zijn bekering en intreding in het klooster Saint-Médard te Soissons en zijn verkiezing tot abt aldaar. In het tweede boek worden zijn bisschopswijding (1081), zijn tochten door Vlaanderen, de stichting van de abdij van Oudenburg en zijn dood en begrafenis in Oudenburg verhaald. Het derde boek behandelt tenslotte de mirakelen en verering na zijn dood, met o.a. het verhaal van zijn heiligverklaring en verheffing op 1 mei 1121.

Vita Arnulfi episcopi Suessionensis (Vita Arnulfi episcopi Suessionensis (BHL 703))

N.A. (cfr. Meulemeester (1984), verkorte en bewerkte versies: hs. Newcastle upon Tyne, U.L., 1 (13de eeuw), f. 114v?-117r?. (B.C. Raw, Lives of the saints. A description of Ms. 1 in the University Library Newcastle upon Tyne (Newcastle upon Tyne, 1961)))
Chronicon majus Aldenburgensis
devotieboekjes en liedjes over de H. Arnulfus
Epitome (Epitome (BHL 705))
Genealogia S. Arnulfi (Genealogia S. Arnulfi (BHL 705a))
Herman Greven, Legendarium (Herman Greven, Legendarium, hs. Berlijn, S.B., theol. lat. fol., 706 (15de eeuw), f. 257r?-259v? (BHL 704c))
Jacobus Meyerus, Annales Flandriae
Johannes Gielemans, Hagiologium Brabantinorum (Johannes Gielemans, Hagiologium, hs. Wenen, Ö.N.B. FF s.n., 12706-7 (15e eeuw), f. 121r?-127v?)
Nip (1995)
Sanctilogium (Id., Sanctilogium, hs. Wenen, Ö.N.B. FF s.n., 12813 (15e eeuw), f. 614r?-615v?)

Brugge, Grootseminarie, 506/131bis
Brugge, Hoofdbibliotheek Biekorf, 404 (Link)
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale, 1780-1781
Brussel/Bruxelles, Koninklijke Bibliotheek/Bibliothèque Royale, II 562
Paris, Bibliothèque Nationale de France, Baluze, 47 (Link)
Paris, Bibliothèque Nationale de France, Duchesne 39 (Link)

(Niet opgegeven) cfr. Meulemeester (1984); bibliografie in Duet, 7/3 (1987); volksboekjes

Acta sanctorum ordinis sancti Benedicti, VI (Parijs, 1701) 507-555
Acta sanctorum quotquot toto orbe coluntur, Aug., III (1737) 229-259 (Link)
Acta sanctorum quotquot toto orbe coluntur, Aug., III (1867, 3e druk) 230-259 (Link)
HOLDER-EGGER (O.), in: Monumenta Germaniae Historica. Scriptores, 15/2 (Hannover, 1888) 876-904 (fragment) (Link)
MIGNE (J.-P.), Patrologia latina CLXXIV (1854) 1374-1438 (Link) (Link) (Link)
Recueil des historiens des Gaules et de la France, 14 (Parijs, 1806) 52-62 (fragment) (Link)

Acta sanctorum ordinis sancti Benedicti, 6/2 (Parijs, 1701) 502-405
Acta sanctorum quotquot toto orbe coluntur, aug., 3 (1737) 221-217
BALTEAU (J.), 'S. Arnoul, éveque de Soissons', Dictionnaire de biographie française, 3 (Parijs, 1939) 946-947
BARTHÉLEMY (D.), 'Exorciser les démons de la vengeance, en Flandre autour de 1100', in: P. Henriet, A.M. Legras, eds. Au cloître et dans le monde: femmes, hommes et sociétés (IXe-XVe siècles). Mélanges en l'honneur de Paulette L. Hermite-Leclercq (Paris, 2000) 269-280
Bibliotheca Hagiographica Latina 704
Catalogus codicum hagiographicorum bibliothecae civititatis Brugensis, Anallecta Bollandiana 10 (1891) 462
Catalogus codicum hagiographicorum latinorum bibliothecae publicae Audomaropolitanae, Anallecta Bollandiana, 47 (1929) 241-306
CEILLIER (R.), BAUZON (L.) (ed.), Histoire générale des auteurs sacrés et ecclésiastiques, 13 (Parijs, 1863) 199-200
DE GAIFFIER (B.), 'L'hagiographie dans le marquisat de Flandre et le duché de Basse-Lotharingie au XIe siècle', in Etudes critiques d'hagiographie et d'iconographie, Subsidia hagiographica, 43 (Brussel, 1967) 415-507
DE MOREAU (E.), Histoire de l'Eglise en Belgique des origines au début du XIIe siècle, 2 (Brussel, 1945) 253, 303, 433-437
DE POORTER (A.), 'Les manuscrits de l'abbaye bénédictine d'Oudenburg à la Bibliothèque de Bruges', in: Revue des bibliothèques, 33 (1923) 375-394
DE POORTER (A.), Catalogue des manuscrits de la bibliothèque publique de la ville de Bruges, Catalogue général des manuscrits des bibliothèques de Belgique, 2 (Gembloers-Parijs, 1934)
DEKKERS (E.), 'Hariulf van Saint-Riquier', in Moderne Encyclopedie van de Wereldliteratuur, 4 (Haarlem-Antwerpen, 1980) 147
DEKKERS (E.), 'Sint Arnoud en Robrecht de Fries te Rijsel', Handelingen van het Genootschap "Société d'Emulation" te Brugge, 84 (1947) 52-70
DEKKERS (E.), 'Sint Arnoud en zijn biograaf Hariulf', in Studies over de kerkelijke en kunstgeschiedenis van West-Vlaanderen opgedragen aan Z.E.H. Michiel English (Brugge, 1952) 43-79
DEKKERS (E.), 'Sint Arnoud en zijn oudste biografen', in: Sint-Arnoldus en de Sint-Pietersabdij te Oudenburg 1084-1984 (Oudenburg, 1984) 99-107
DOLBEAU (F.), 'Le légendier de l'abbaye cistercienne de Clairmarais', Anallecta Bollandiana, 91 (1973) 273-286
DOLBEAU (F.), 'Le tome perdu du légendier de Saint-Omer, reconstitué grâce aux Collectanea Bollandiana', Anallecta Bollandiana, 93 (1975) 363-375
DOLBEAU (F.), Nouvelles recherches sur le 'legendarium Flandrense', in: Recherches Augustiniennes, 16 (1981) 399-455
FERRANT (J.), Un saint de la Flandre au XIe siècle. Vie de Saint Arnold ou Anulphe, évêque de Soissons (Brugge, 1887)
FEYS (E.), VAN DE CASTEELE (D.), Histoire d'Oudenburg, 2 dln. (Brugge, 1873)
FRIS (V.), 'Essai d'une analyse des Commentarii sive Annales rerum Flandricarum (Annales Flandriae, 1561) de Jacques de Meyere. Pars I: Examen des sources des Annales Flandriae', Université de Gand, Recueil de travaux publiés par la Faculté de philosophie et lettres, 37 (1908) 26-7
Histoire littéraire de la France, 11 (Parijs, 1841) 26-29
Histoire littéraire de la France, 12 (Parijs, 1763; 1830 2de druk) 213-217
Histoire littéraire de la France, 14 (Parijs) 304-308
Histoire littéraire de la France, 9 (Parijs, 1750) 38
HLAWITSCHKA (E.), E., 'Arnulf', Lexikon des Mittelalters 1 (München en Zürich, 1980) 1018-1019
HOLDER-EGGER (O.), in: Monumenta Germaniae Historica. Scriptores, 15/2 (Hannover, 1888) 872-875
HOSTE (A.), De Geschiedenis van de Sint-Pietersabdij te Oudenburg 1084-1984 (Oudenburg, 1984) 25-37
HUYGHEBAERT (N.), 'Saint Arnould de Soissons et la consécration de l'église du prieuré de Coincy (1082)', Anallecta Bollandiana, 85 (1967) 317-329
Index scriptorum operumque Latino-Belgicorum Medii Aevi, 3:1 (Bruxelles, 1979) 33-34;
KÜNZEL (R.), Beelden en zelfbeelden van middeleeuwse mensen, Historisch-antropologische studies over groepsculturen in de Nederlanden (Nijmegen, 1997) passim
LOT (F.), Chronique de l'abbaye de Saint-Riquier, Collection de textes pour servir à l'étude et à l'enseignement de l'histoire, 17 (Parijs, 1894) XIV-XV
MANITIUS (M.), Geschichte der lateinischen Literatur des Mittelalters, vol.III, Vom Ausbruch des Kirchenstreits bis zum Ende des zwolften Jahrhunderts (München, 1959-1964) 544-545;
MEERSSEMAN (G.G.), 'Kritische bemerkingen over enige bronnen der biografie en cultusgeschiedenis van Sint Arnulf (+1087)', in: Studies over de kerkelijke en kunstgeschiedenis van West-Vlaanderen opgedragen aan Z.E.H. Michiel English (Brugge, 1952) 293-299
MEIJNS (B.), 'De oprichting van de Sint-Pietersabdij te Oudenburg (ca. 1090) een omstreden gebeurtenis?', in: M. Nuyttens (ed.), Kloosterwezen in West-Vlaanderen. Bronnen en geschiedenis (Brussels, 2003) 17-35
MEULEMEESTER (J.L.), 'Arnoldus van Tiegem', Nationaal Biografisch Woordenboek 14 (Brussel, 1992) 40092
MEULEMEESTER (J.L.), 'Een inleiding tot de Sint-Arnoldus-ikonografie en -devotie', in: Sint-Arnoldus en de Sint-Pietersabdij te Oudenburg 1084-1984 (Oudenburg, 1984) 108-171
MIGNE (J.-P.), Patrologia latina, 174 (Parijs, 1854) 1367-1372
MOLINIER (A.), Les Sources de l'histoire de France depuis les origines jusqu'en 1789 (4 vols.) (Paris, 1902-1904) nr. 1127
Monasticon belge, III/1 (Bruges/Liège: Abbaye de Maredsous, 1890-1993) 49-50, 55-60
NAERT (V.), Oudenburg. De abdij en haar bewoners, 1083-1797 (Eerneghem, 1982)
NIP (R.), 'Exile and Peace: Saint Arnulf of Oudenburg, Bishop of Soissons (d. 1087)', in: L. Napran, E. Van Houts (eds.), Exile in the Middle Ages (Turnhout, 2004) 199-212
NIP (R.), 'Gendered memories from Flanders', in: E. Van Houts (ed.), Medieval Memories: Men, Women and the Past, 700-1300 (Harlow, 2001) 113-131
NIP (R.), Arnulfus van Oudenburg, bisschop van Soissons (+1087) (Turnhout, 2004)
NIP (R.I.A.), 'Life and Afterlife. Arnulf of Oudenburg, Bishop of Soissons, and Godelieve of Gistel: Their Function as Intercessors in Medieval Flanders', in: A.B. Mulder-Bakker, ed. The Invention of Saintliness (New York, Londen 2002) 58-76
NIP (R.I.A.), Arnulfus van Oudenburg, bisschop van Soissons (+1087). Mens en model (diss. Rijksuniversiteit Groningen, 1995) 42-76
PLATELLE (H.), 'Arnulfo', in Bibliotheca Sanctorum, 2 (Rome, 1962) 449
POTTHAST (A.), Bibliotheca Historica Medii Aevi, Wegweiser durch die Geschichtswerke des europäischen Mittelalters bis 1500, I (Berlin, 1896) 741, 1182
POTTHAST (A.), Repertorium Fontium Historiae Medii Aevi, V (Roma, 1962-) 382-383
POUPARDIN (R.), Catalogue des manuscrits des collections Duchesne et Bréquigny (Parijs, 1905)
PRÉVOST (A.), 'Arnoul de Pamele', in Dictionnaire d'histoire et de géographie ecclésiastiques, 4 (Parijs, 1930) 617-618
STRACKE (D.A.), 'Lisiardus versus Hariulfus. In zake de Vita van St-Arnulf van Tiegem', Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, van zijne Kastelnij en van den Lande tusschen Maercke en Ronne, 11/1 (1954) 29037
VAN 'T SPIJKER (I.), 'Een sterke geest in een zwak lichaam lichamelijke ascese in heiligenlevens', in: Convivium. Middeleeuwse studies en bronnen 10 (Hilversum, 1988) 165-176
VAN 'T SPIJKER (I.), 'Enkele heiligen uit de Gregoriaanse hervormingstijd: hun verhouding tot lekengroeperingen', in: R.E.V. Stuip en C. Vellekoop (ed.), Andere structuren, andere heiligen. Utrechtse bijdragen tot de Mediëvistiek 2 (Utrecht, 1983) 49-66
VAN 'T SPIJKER (I.), 'Gallia du Nord et de l'Ouest 950-1350', in: Hagiographies, II (Turnhout, 1996) 274
VAN 'T SPIJKER (I.), Als door een speciaal stempel. Traditie en vernieuwing in heiligenlevens uit Noordwest-Frankrijk (1050-1150). Middeleeuwse studies en bronnen 23 (Hilversum, 1990)
VANDER PLAETSE (R.), 'De Divitiae Claustrales van de Sint-Pietersabdij van Oudenburg tot ca. 1600', in Sint-Arnoldus en de Sint-Pietersabdij te Oudenburg 1084-1984 (Oudenburg, 1984) 69-82, 282-3 nr. 167, 286 nr. 174, 298 nr. 180, 300 nr. 182
VANDER PLAETSE (R.), 'Hariulf, biograaf van Sint-Arnoldus', Vlaanderen, 36 (1987) 135-139
VANDER PLAETSE (R.), 'Index van de handschriften van het Grootseminarie te Brugge', in: A. Denaux, E. Vanden Berghe, eds. De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge (Tielt-Weesp, 1984) 125-135
WATTENBACH (W.), HOLTZMANN (R.), Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter. Deutsche Kaiserzeit (Berlijn-Tübingen, 1938-1948) 703-4
WATTENBACH (W.), HOLTZMANN (R.), SCHMALE (F.-J.), Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter. Der Zeit der Sachsen und Salier, 3 (Darmstadt, 1971) 180*-194*
WATTENBACH (W.), HOLTZMANN (R.), SCHMALE (F.-J.), Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter. Die Zeit der Sachsen und Salier, 2 (Darmstadt, 1967; reprint: 1978) 704