narrative sources
Print | Sluit venster | NaSo 1 van 1
H023
De origine monasterii Viridisvallis et de gestis patrum et fratrum in primordiali fervore ibidem degentium
15e eeuw
Historiën-Gesta
Latijn
Dioc. Kamerijk
Hertogdom Brabant
INCIPIT
Prologus: (pr.) Quamvis nonnullis Sanctorum veterum exempla sufficiant, quos nimirum pro singulari suae conversationis eminentia mater Ecclesiae canonizavit, tamen, quia devotis mentibus...-- (ordo) Aggrediens igitur Deo duce coeptum propositum: ut eo compendiosius singula per ordinem describantur, primo duxi devotam nostri monasterii Viridisvallis originem describere...-- Corpus: (1) Anno enim Domini praedicto vir quidam clarus et nobilis genere, de sanguine ducis Brabantiae oriundus, viguit in partibus Brabantinus. Huic nomen non sine merito...-- (2) Quis putas erit puer iste. Puerum dico non ratione infantiae, sed puritatis et intelligentiae illum fuisse devotum priorem de quo per ordinem est nobis sermo. Ipse revera est Johannes...-- (3) Johannes est nomen ejus. Cujus ejus Coqui profecto Viridisvallis, qui non immerito Johannis vocabulo nominatur, propter specialia gratiae privilegia quibus eum divinae...
EXPLICIT
(1) ...continetur in depositione devoti Prioris, cum quo, sicut in vita unanimis, ita, disponente divina clementia, post mortem meruit esse tam corpore quam spiritu contubernalis.-- (2) ...Quo autem tempore ista contigerint, supra memini in prima parte, cum de obitu praepositi facerem mentioneme.-- (3) ...Quod nobis concedat divina Sapientia, qui in Trinitate vivet et regnat unus Deus per infinita secula seculorum. Amen.
Geslacht: M- Bio: magister, rector van de stedelijke scholen van Brussel en Leuven, tevens secretaris te Leuven, CSA, 1411/1412 kannunik in de priorij van Groenendaal te Hoeilaart, prior van de kloosters Zevenborren te Sint-Genesius-Rode (1421-1431, 1454-1455) en Groenendaal (1431-1432), 1432-1446 rector van het klooster Sint-Barbara-Daal te Tienen (+1469). (NaSo 1292): volgens Warner is Pomerius de auteur-Status auteur (orde, functie): Augustijnerkoorheren (CSA)
REDACTIE
Locatie:Priorij Groenendaal te Hoeilaart - Datering:ca. 1420 (?), 1418-21 (Axters), 1414-21 (Lievens) - Opdracht: /
OMVANG
/
CONTEXT
/
INHOUD
Geschiedenis van de priorij van Groenendaal in drie delen: het ontstaan en de eerste bewoners van de priorij van Groenendaal (1), de levensbeschrijvingen van Jan van Ruusbroec (+2 december 1381) (2) en Jan van Leeuwen (+1358) (3). In sommige handschriften werden op het einde van de tekst nog de titels van de werken van Jan van Leeuwen toegevoegd. Mogelijk is deze lijst niet het werk van Henricus Pomerius en heeft een anonymus ze in de loop van de 15de eeuw op de hiervoor opengelaten plaats opgetekend.
BRONNEN
Johannes Theodorici de Schoonhovia (Johannes Theodorici de Schoonhovia, verloren vitae van Jan van Ruusbroec en Jan van Leeuwen (cfr. O'Sheridan))
Sayman van Wyc, Origo institutiones monasterii huius (Sayman van Wyc, Origo institutiones monasterii huius (Axters II 218))
INVLOED
N.A. (anonieme bewerking in hs. Parijs, B.N., ms. lat., 14366, f. 207r?-213v?. (begin 17de eeuw, kopiist: Jean Picard, kanunnik van Saint-Victor te Parijs (+1615)), kopie van dit hs. in Parijs, Bibliothèque Mazarine, 1769, 233-255. (17de eeuw))
L. Surius, D. Joannis Rusbrochii... opera omnia (Keulen, 1552)
P. Croon, Cocus bonus ofte geestelycke sinnebeelden ende godtvruchtighe uutlegginghen op alle de ghereetschap van den kock (Brugge, 1663)
Vita abbreuiata deuoti Domini Johannis Ruysbroec et primorum fundatorum Viridisuallis (Vita abbreuiata deuoti Domini Johannis Ruysbroec et primorum fundatorum Viridisuallis in hs. Hasselt, Minderbroeders, hs. 3, f. 157v?-166v?. (15de eeuw, or. Limburg) en uitgegeven door G. Remans, in OGE, 22 (1948) 293-303 (anonieme bewerking))
MANUSCRIPTEN
VERTALINGEN
(Nederlands) Boecskyn vanden h. devoten cock van groenendael, Hier beghint een (15de eeuw)
EDITIES
CLARISSE (J.), 'Over den geest en de denkwijze van Geert Groete', Archief voor kerkelijke geschiedenis, inzonderheid van Nederland, 8 (1837) 362-364 (hs. Utrecht, dl. 2: 8-10)
DE LEU (J.B.), 'De origine monasterii Viridisvallis una cum vitis B. Joannis Rusbrochii primi prioris hujus monasterii et aliquot coaetaneorum ejus', in: Analecta bollandiana, 4 (1885) 263-322
LITERATUUR
'Henri de Pomerio', in: Dictionnaire d'histoire et de géographie ecclésiastiques, 23 (Parijs, 1990) 1207
(S.A.), De codicibus hagiographicis Iohannis Gielemans canonici regularis in Rubea Valle prope Bruxellas, in: Analecta Bollandiana, 14 (1895) 61-80 (ms. Wien)
ACQUOY (J.G.R.), Het klooster te Windesheim en zijn invloed, 1 (Utrecht, 1875-80; reprint: Amsterdam, 1968) 316
ACQUOY (J.G.R.), Het klooster te Windesheim en zijn invloed, 2 (Utrecht, 1875-80; reprint: Amsterdam, 1968) 214-215, 236-237
ACQUOY (J.G.R.), Het klooster te Windesheim en zijn invloed, 3 (Utrecht, 1875-80; reprint: Amsterdam, 1968) 14
AMPE (A.), 'Pomerius', in: Dictionnaire de spiritualité ascétique et mystique doctrine et histoire, 12/2 (Parijs, 1985) 1908-1913
AXTERS (G.), 'Hagiographie et histoire. Etude critique du cas Pomerius', in: Cahiers bruxellois, 7 (1962) 108-141
AXTERS (S.), Geschiedenis van de vroomheid in de Nederlanden, 2: De eeuw van Ruusbroec (Antwerpen, 1953)
AXTERS (S.), Geschiedenis van de vroomheid in de Nederlanden, 3: De moderne devotie 1380-1550 (Antwerpen, 1956)
AXTERS (S.), Jan van Leeuwen. Een bloemlezing uit zijn werken (Antwerpen, 1943) XI-XVII, XIX-XXIII
BURGER (C.), 'De mysticus Ruusbroec en zijn kerk', in: E.P. Bos en G. Warnar, eds. Een claer verlicht man, Over het leven en werk van Jan van Ruusbroec, 1293-1381, Middeleeuwse studies en bronnen, 38 (Hilversum, 1993) 31-45
Catalogus codicum hagiographicorum bibliothecae regiae Bruxellensis, 1, Subsidia hagiographica, 1 (Brussel, 1886) 470 (mss. Brussel 2926-8, 8961-2)
CHEVALIER (U.), Répertoire des sources historiques du Moyen-age. Bio-bibliographie (Paris, 1877-1886. 1888 II) 2095
CLARISSE (J.), 'Over den geest en de denkwijze van Geert Groete', in: Archief voor kerkelijke geschiedenis, inzonderheid van Nederland, 8 (1837) 360-362 (ms. Utrecht)
DE LEU (J.B.), 'De origine monasterii viridisvallis una cum vitis B. Joannis Rusbrochii primi prioris hujus monasterii et aliquot coaetaneorum ejus', in: Analecta bollandiana, 4 (1885) 257-262, 334
DE POORTER (A.), Catalogue des manuscrits de la bibliothèque publique de la ville de Bruges, Catalogue général des manuscrits des bibliothèques de Belgique, 2 (Gembloers-Parijs, 1934) 479-480
DE VOOYS (C.), 'De handschriften van Jan van Leeuwen's werken', in: Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Literatuurkunde, 22 (1903) 139
DE VREESE (W.), 'Ruysbroeck (Jean de)', in: Biographie Nationale, 20 (Brussel, 1908-10) 507-591
DE VREESE (W.), De handschriften van Jan van Ruusbroec's werken, Koninklijke Vlaamsche Academie voor taal-en letterkunde, 6e reeks: Bekroonde werken, 23 (Gent, 1900) 5, 80-89 (ms. Brussel 3775)
DELISLE (L.), Inventaire des manuscrits de l'abbaye de Saint-Victor conservés à la Bibliothèque Impériale sous les numéros 14232-15175 du fonds latin (Parijs, 1869) 10
DELISLE (L.), Inventaire des manuscrits latins de Notre-Dame et d'autres fonds conservés à la Bibliothèque Nationale sous les numéros 16719-18613 (Parijs, 1871) 68-69
DYKMANS (M.), Obituaire du monastère de Groenendael dans la forêt de Soignes, ARB, CRH (Brussel, 1940) 187
FOPPENS (J.-F.), Bibliotheca Belgica, 1 (Brussel, 1739) 460
GACHARD (L.P.), La Bibliothèque Nationale à Paris. Notices et extraits des manuscrits qui concernent l'histoire de Belgique, 1, ARB, CRH, Publications in-4, (17)/ Collection de chroniques belges inédits (Brussel, 1875) 88 (ms. Paris)
HULSHOF (A.), 'Een en ander over de Bibliotheek van het Regulerenklooster te Utrecht', in: Tijdschrift voor Boek-en Bibliotheekwezen, 8 (1910) 37 (ms. Utrecht)
LEBEER (L.), Spirituale pomerium (Brussel, 1938) nrs. 21-26
LEFÈVRE (P.), 'La valeur historique des écrits de Pomerius sur la vie de Ruusbroec et les origines de Groenendaal', in: Annales de la Société royale d'archéologie de Bruxelles, 40 (1936) 148-165
LIEVENS (R.), 'De origine monasterii Viridisvallis van Pomerius. Een overzicht van de handschriften', in: Ons Geestelijk Erf, 34 (1960) 209-215 (tevens uitg. exc. vertaling)
LOURDAUX (W.), PERSOONS (E.), eds. Petri Trudonensis Catalogus scriptorium Windeshemensium, Universiteit te Leuven. Publicaties op het gebied van de geschiedenis en de filologie, 5e reeks, 3 (Leuven, 1968) 66-67
MARTENS (M.), 'Hedwige Blomaert face au mystique Jean van Ruysbroec. Leurs milieux familiaux à l'épreuve des assertions de Pomerius, visant la Bloemardinne (1250-XVe siècle)', in: Cahiers bruxellois, 31 (1990)
MEINSMA (K.O.), Middeleeuwsche bibliotheken (Zutphen 1903) 255 nr. 58 (ms. Münster), 271 (ms. Utrecht)
MOLINIER (A.), Catalogue des manuscrits de la bibliothèque Mazarine, 2 (Parijs, 1886) 234
Monasticon belge, IV/4 (Bruges and Liège: Abbaye de Maredsous, 1890-1993.) 1069-1071, 1079-1080, 1091, 1107, 1110-1111, 1356
O'SHERIDAN (P.), 'Ce qui reste de la plus ancienne vie de Ruysbroeck', in: Revue d'Histoire Ecclésiastique, 21 (1925) 70-78
PERSOONS (E.), 'De overlevering van Pomerius' De Origine monasterii Viridis Vallis', in: Ons Geestelijk Erf, 35 (1961) 409-421
POTTHAST (A.), Bibliotheca Historica Medii Aevi, Wegweiser durch die Geschichtswerke des europäischen Mittelalters bis 1500, I (Berlin, 1896) 934
POTTHAST (A.), Repertorium Fontium Historiae Medii Aevi, V (Roma, 1962-) 437
REMANS (G.), 'Een nieuw handschrift met het Leven van Jan Ruusbroec door Pomerius en een onbekende Vita abbreuiata deuoti Domini Johannis Ruysbroec et primorum fundatorum Viridisuallis', in: Ons Geestelijk Erf, 22 (1948) 286-303
REMANS (G.), 'Een onbekend leven van de Gelukz. Jan Ruysbroeck ontdekt', in: Limburg, 27 (1947-8) 181-185
REMANS (G.), 'Handschriften in de boekerij der Minderbroeders te Hasselt', in: Het Oude Land van Loon, 4 (1949) 174 (ms. Hasselt)
REYPENS (L.), 'Voor de geschiedenis van Jan van Ruysbroeck. Naar aanleiding van eene nieuwe kritiek der bronnen', in: Dietsche Warande en Belfort (1914) 405-416, 505-516
Ruusbroec-tentoonstelling, Catalogi van tentoonstellingen in de Koninklijke Bibliotheek Albert I (Brussel, 1931) 11-12 nr. 8 (ms. Brussel 3775), 18 nrs. 32-33 (mss. Brussel 2926-8, 13525-6)
SANDERUS (A.), Bibliotheca Belgica manuscripta, 2 (Lille, 1643 2de druk) 86, 139, 192
SCHEPERS (K.), 'Correcties op het aan Pomerius toegedachte oeuvre', in: Ons Geestelijk Erf, 71 (1997) 41-87
TIELE (P.), Catalogus codicum manu scriptorum bibliothecae universitatis Rheno-Trajectinae (Utrecht-Den Haag, 1887) 100
VAN DER HAMEYDE (J.), 'Het Klooster van Groenendaal', in: Eigen Schoon en De Brabander, 15 (1932) 90-99
VAN EVEN (E.), 'Leeuwen (Jean van)', in: Biographie Nationale, 11 (Brussel, 1890-1) 645-647
VAN RENTERGHEM (A.), 'Pomerio (Henri de ou a)', in: Biographie Nationale, 17 (Brussel, 1903) 925-927
VAN SLEE (J.C.), Catalogus der Handschriften berustende op de Athenaeum-Bibliotheek te Deventer (Deventer, 1892) 53
VANDERPUTTEN (S.), 'From sermon to science: monastic prologues from the southern Low Countries as witnesses of historical consciousness (10th-15th centuries)', in: W. Verbeke, et al. (eds.), Medieval Narrative Sources: A gateway into the medieval mind (Mediaevalia Lovaniensia Series I: Studia, 34) (Leuven, 2005) 37-54
VANDERPUTTEN (S.), Sociale perceptie en maatschappelijke positionering in de middeleeuwse monastieke historiografie (8ste-15de eeuw) (Brussel, 2001) (Algemeen Rijksarchief, Studia, 87)
VERDEYEN (P.), 'De Middelnederlandse vertaling van Pomerius' werk "De origine monasterii Viridisvallis"', OGE, 55 (1981) 105-113
VERDEYEN (P.), 'Essai de biographie critique', in: P. Mommaers en N. De Paepe, eds. Jan van Ruusbroec. The sources, content and sequels of his mysticism, Mediaevalia Lovaniensia, Series I, Studia XII (Leuven, 1984) 41640
VERJANS (P.M.), 'De geschiedenis van het klooster van Groenendaal', in: Jan van Ruusbroec. Leven, werken (Mechelen-Amsterdam, 1931) 290-308
WARNAR (G.), 'Een pleidooi voor Pomerius', in: Ons Geestelijk Erf, 71 (1997) 81-89
WARNAR (G.), ‘Pomerius, Henricus’, in: G. Dunphy, ed. The Encyclopedia of the Medieval Chronicle (Leiden/Boston, 2010) 1226
WARNAR (G.), Ruusbroec. Literature and Mysticism in the Fourteenth Century (Leiden/Boston, 2007)
WARNAR (G.), Ruusbroec. Literature and Mysticism in the Fourteenth Century (Leiden/Boston, 2007)
WILLAERT (F.), 'Ruusbroec als auteur', in: E.P. Bos en G. Warnar, eds. Een claer verlicht man, Over het leven en werk van Jan van Ruusbroec, 1293-1381, Middeleeuwse studies en bronnen, 38 (Hilversum, 1993) 59-72
WILLEMS (J.F.), 'Jan van Leeuwen, de goede kok van Groenendael', in: Belgisch Museum, 9 (1845) 221-226
LINKS
Desiderata:


Naam van de Medewerker:
Marit Gypen

Update:
2010-12-17 12:02:06